In de Guardian, het Britse linkse populaire dagblad verscheen een bijdrage van Joseph Stiglitz, hoogleraar aan de Columbia University  waarin hij stelde dat "austerity" een volslagen ramp voor de eurozone is geweest. Zijn oplossing is "verhoog de belastingen en de uitgaven want dat stimuleert de economie". Dat leidt dan tot een balanced budget.  Als dan die belastingen zich richten op de rijken en uitgaven op de armen dan geeft dat een groter effect. Dat lagere belastingen voor het bedrijfsleven de investeringen stimuleren is waanzin, want wat investeringen tegenhoudt is niet de hoge belasting maar het gebrek aan vraag. Hij laakt de geplande pogingen van Frankrijk en die van Italië om te bezuinigen en betoogt dat die een tegenovergestelde effect zullen hebben.

 

Dat de eurozone zich in een onomkeerbare spiraal van stijgende schuld bevindt is onweerlegbaar. Dat zich  een demand crisis, een vraag crisis, heeft ontwikkeld valt eveneens niet te ontkennen. De heer Stiglitz wijt dat aan de politiek van austerity van de eurozone waardoor de economie in plaats van gestimuleerd gesmoord wordt.

 

Maar die austerity is juist veroorzaakt door het steeds naar de toekomst schuiven van een balanced budget politiek en het goedkeuren van een unbalanced budget in de eurozone vanaf het jaar 2000, meer overheidsuitgaven om die economie te stimuleren. Voor de eurozone was en is een structureel budgettekort van 3% aanvaardbaar. Een onbalans van drie procent per jaar wordt liniair echter  al 30% in tien jaar tijd.

 

Om daarenboven zelfs die 3% onbalans te behalen zijn juist de belastingen verhoogd voor bedrijfsleven en consument hetgeen de winstmarges van bedrijfsleven en de koopkracht van de consument aantasten. Wat dat betreft is de visie van de heer Stiglitz gevolgd. Zelfs dan werden die 3% in de meeste lidstaten niet bereikt maar bleven hoger. Tenslotte zijn de zo vrijkomende financiën niet voornamelijk voor investeringen (die in de toekomst tot hoger rendement moeten leiden) gebruikt maar voor het handhaven van het sociale stelsel. Dit heeft geleid tot de huidige situatie met in de eurozone als geheel met een schuldenpercentage van 95%, voorbij het kantelpunt van beheersbaarheid. Dat ondanks het dit jaar veranderen van de wijze om het GDP, het BBP, te berekenen waardoor dat virtueel ongeveer 7% hoger uitkomt.

 

Die austerity werd dus noodzakelijk als compensatie voor de uitgaven drift van de jaren ervoor, niet veroorzaakt door economische malaise maar door slecht beheer. Natuurlijk heeft de Lehman Brothers crash in 2008 de gevolgen versterkt maar is er niet de oorzaak van.

 

De onbalans is versterkt door de economische ongelijkheid van de lidstaten van de eurozone waar de achterliggende staten de lonendruk en prijzendruk van een gezamenlijk munt die hun economisch potentiëel ver te boven ging niet konden opvangen zonder te blijven lenen en de economisch sterkere staten onnodig  die 3% schuldruimte gebruikten voor te veel welvaart. Het ontbreken van een OCA, optimum currency area in de muntunie is hieraan debet.