Herstructureren van Staatsschulden en OMT

Als voorproefje op een stukje over herstructureren wil  ik daar al één punt uitlichten om te laten zien hoe chaotisch de eurozone functioneert.

Het is onderdehand zonneklaar dat de schuldenlast van een groot aantal landen in de eurozone het point of no return naar normale waarden heeft gepasseerd.

Zolang een land een begrotingstekort heeft zal de grootte van de staatsschuld toenemen, het geeft  immers meer uit dan er aan belastingen e.d. binnenkomt.

In de Eurozone wordt  een tekort van 3% getolereerd zonder ingrijpen door het bestuur van de Eurozone.

Het is ook duidelijk dat als er geen economische groei is er geen mogelijkheid bestaat om dat begrotingstekort terug te dringen tenzij de overheid een drastische uitgavenverminderingen doorvoert. De staatsschulden zullen derhalve, in euros uitgedrukt, blijven stijgen tot aan die begrotingstekorten een einde wordt gemaakt.

Algemeen wordt aangenomen en het IMF buigt zich over de complexe problemen ervan dat een herstructurering van die schulden noodzakelijk is om die landen de ruimte te geven weeer uit het dal te klimmen.

Herstructureren kan zijn de looptijd van obligatieleningen verlengen, hetgeen uitstel van executie is, de rente verlagen, hetgeen enige soulaas biedt maar geen oplossing en tenslotte het kwijtschelden van een deel van de schuld zodat die weer onder het kantelpunt komt.

In dat geval moeten dus banken, beleggingsmaatschappijen, hedge funds, pensioenfondsen, kortom alle crediteuren genoegen nemen met een haircut van zeg 25% van de nominale waarde van de staatsobligaties, want daarin schuilt de staatsschuld.

Daarna zijn die obligaties dus 25% minder waard. Wanneer dit zal gebeuren weet niemand, het is uiteraard een uiterste ingreep waar door de politiek lang over geduscussiëerd zal worden omdat het nu niet over één land gaat (zoals Griekenland waar zo'n haircut van 50% voor de private crediteuren al in 2012 heeft plaatsgevonden) maar over een aantal.

Daarnaast zal de ECB naar alle waarschijnlijkheid  (als de ECB het groene licht van het Europees Hof krijgt en Duitsland zijn constitutionele bezwaren ertegen negeert) dit jaar nog beginnen met  QE, Quantitative Easing  door wat de ECB OMT noemt, Outright Monetary Transactions, door het opkopen van eurozone staatsobligaties in het bezit van de banken om die banken van nieuw (in feite overbodig want de banken barsten al van het geld waarmee ze geen weg weten)  geld te voorzien.

Het doel is de inflatie naar de 2% op te schroeven, wat in de VS en het VK overigens door de QE daar niet is gelukt. Een bijkomend gevolg is het omlaag dwingen van de koers van de euro hetgeen alleen al door de aankondiging reeds met tien procent  is gebeurd en waarvan men langzamerhand ook de negatieve gevolgen gaat zien.

Het zal duidelijk zijn dat als de ECB van de banken voor welhaast  1000  miljard euro aan die staatsobligaties opkoopt van zwakke eurolanden en sterkere eurolanden (want om de schijn van ECB steun aan individuele landen te voorkomen kan de ECB niet kiezen) en vervolgens de eurozone zou besluiten over te gaan tot een kwijtschelding van x% van die staatsobligaties om de staatsschuld van die landen tot een haalbaar percentage terug te brengen die haircut dan niet langer voor rekening van de crediteuren, de banken komt, die die obligaties immers aan de ECB hebben verkocht, maar voor rekening van die ECB.

Dit is mogelijk door die twee verantwoordlijkheden, de fiscale en de monetaire,  die in de eurozone steeds verder door elkaar heen gaan lopen omdat de ECB haar mandaat, het bewaken van de prijsstabiliteit, dat wil zeggen de hoogte van de inflatie die op ideaal 2% wordt gesteld ten onrechte steeds ruimer gaat uitleggen tot het volgens voornamelijk Duitsland en Oostenrijk, maar in het algemeen door de noordelijke landen, zich uitstrekt tot in het politieke vlak, de belangen van individuele landen, hetgeen het onafhankelijke karakter ervan ondermijnt en de ECB een politieke invloed krijgt  die niet onderworpen is aan het Europees Parlement en de Europese Commssie, een alleenheerschappij dus.

Dit is weer een gevolg van het feit dat de Europese Commissie kennelijk niet  in staat is een voor alle lidstaten aanvaardbare financiële en economische politiek te voeren waardoor de ECB zich gedwongen voelt in te grijpen. En een haircut is een zaak die de Eurozone aangaat en waarin de politiek beslist. Zo kunnen die twee zaken, haircut en onbeperkt obligaties opkopen elkaar dwarszitten.

Het kan verkeren.