Oh Eurozone, waar   gaat dat toch naar toe!

 

 

De jaarlijkse IFM conferentie staat in het licht van een tweeluik van de economie, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk enerzijds en de Eurozone en de rest van de wereld daartegenover.

In de USA en in de UK is er flinke economische groei terwijl voor de rest van de wereld de groeiprognoses al niet hoog waren en nu door de IMF nog verder zijn verlaagd. In de Eurozone is het helemaal kommer en kwel want hoewel de zwakste bailout landen een  uiterst fragiele en beperkte verbetering tonen (zo zwak door de zware val die zij hebben doorgemaakt)  blijken de klappen nu te vallen in de grootste Eurozone landen, stagnatie in Frankrijk met toch weinig kansen op opleving, een krimp in Italië, beide landen die zich onttrokken hebben aan de hervormingen die in de Eurozone een essentiële voorwaarde voor het genereren van groei zijn.

Ten overvloede was er de klap in Duitsland die onverwacht krimp in plaats van groei vertoonde en waar de industriële productie sterk terugliep.  Ja zeker, kommer en kwel dus.

Wat mij verwonderde is dat de teruggang in Duitsland voor de wereld zo onverwacht kwam. De tekenen waren er de laatste maanden al door het afzwakken van PMI's en groeicijfers.

Duitsland heeft in een tijd dat de groei moest aantrekken een aantal maatregelen getroffen die tot de huidige situatie hebben geleid.

Het is begonnen na de tsunami en kernramp in de nucleaire centrale in Fukushima in Japan die Merkel er toe bracht de zeven oudste  nucleaire centrales meteen te sluiten en de andere tien op korte termijn. Duitsland zou nucleair vrij zijn in 2020 hetgeen later gewijzigd werd in 2037. Daardoor werd de energievoorziening in Duitsland totaal veranderd.

In 2011 begon Duitsland met de energiewende, de overgang van op fossiele brandstof gestookte electriciteitscentrales naar energie opgewekt door windturbines en zonnepanelen. Enorme subsidies werden verschaft aan bedrijven en particulieren om deze aan te schaffen. Daarenboven werd voor teruglevering van stroom door deze installaties  een veel hoger tarief betaald dan de kostprijs voor traditionele stroom. Men kan zeggen dat vooral de aanleg van zonnepanelen door particulieren een iets te hoge vlucht geomen heeft. Omdat naast al deze nieuwe stroom van windparken, particuliere windturbines en zonnepanelen, die bij onvoldoende wind en zon geen continue stroom konden leveren moesten de oude centrales draaiend blijven om in die perioden in te springen hetgeen tot dubbele kosten  en dubbele subsidies kwam. Het logische gevolg was dat de electriciteits prijs in enkele jaren al verdubbelde hetgeen voor bedrijven en particulieren een grote financiële aderlating betekende en het concurrentievermogen van bedrijven en de koopkracht van particulieren aantastte, zodanig dat er zelfs 800.000 mensen zonder electriciteit kwamen te zitten door betalingsachterstanden en energieverslindende bedrijven overwogen naar het buitenland uit te wijken en dat soms ook deden.

Deze bedrijven behoefden daarom geen ecotoeslag te betalen waardoor de andere bedrijven en particulieren extra belast werden.

Voor de staat en de economie een enorm zware last die elk jaar hoger wordt en al snel niet meer op te brengen. De staat is bezig subsidies bij de (terug)levering van stroom te verminderen en af te bouwen.

Vervolgens werd door de nieuwe coalitie CDU SPD door de socialisten de invoering van een minimum loon geëist, hetgeen de loonkosten vanaf januari a.s. zal doen stijgen en voor vele ouderen die nu voor minder dan  het nieuwe minimum loon werken ontslag zal betekenen.

Ook werd door de socialisten een verlaging van de pensioen leeftijd voor langwerkenden naar 62 jaar doorgezet.

Als klap op de vuurpijl komen daar de sancties tegen Rusland bij en de tegensancties van Rusland zijn ook een behoorlijke klap voor de Duitse economie al probeert Brussel dat een beetje te bagatelliseren.

Dit alles vindt dan plaats in een klimaat waar van Duitsland door een aantal andere lidstaten wordt gevorderd meer te investeren in de infrastructuur (en dat is gezien het achterstallige onderhoud echt wel nodig) en meer te importeren uit de andere lidstaten.

Schlauble is er echter juist zo trots op dat Duitsland dit jaar een balanced budget zal hebben, geen tekort en wil daarvan niet afwijken.

De IMF en andere Eurozone lidstaten dringen er juist op aan een tekort te accepteren en bijvoorbeeld 5% van het BBP te investeren.

 

Hoe komt het nu dat de economie in de VS en het VK zo aantrekt.

Natuurlijk wordt onmiddellijk gewezen op de Quantitative Easing in beide landen. Bij anderen is daar echter weer twijfel aan. De groei in de VS is pas goed op gang gekomen met de winning van het shalegas, schaliegas, dat de energieprijzen in de VS snel en sterk deed dalen. De energieprijs maakt een belangrijk deel uit van de productiekosten zodat het VS concurrentievermogen sterk aantrok en de industrie kon wedijveren met de import.

Ook de koopkracht van de particulieren nam er flink door toe en het vertrouwen in de economie steeg als gevolg.

Op de inflatie (en denk nu aan de druk om in de Eurozone QE te gaan plegen om de  inflatie te doen stijgen) heeft de QE in de VS veel minder invloed gehad.

2010  1,6% inflatie

2011  3,2%

2012  2,1%

2013  1,5%

2014  1,7% (augustus).

 

In het VK heeft de laagte van de lonen, die jarenlang nauwelijks verhoogd werden bijgedragen aan het concurrerend vermogen en het feit dat het VK niet aan de euro gebonden is. Daardoor kon het, als zelfstandig land, zelf de maatregelen nemen die in hun situatie het beste leken.

Verhogen van het tekort om de groei aan te jagen werkte.

Het VK heeft in 2014 een budgettekort van 5,5% maar dat was aanvaardbaar, de staatsschuld bedraagt daarbij 88% van het GDP en is dus nog onder het kantelpunt.

Deze strategie is gelukt, de vooruitzichten zijn dat de groei het begrotingstekort de komende jaren zal doen verminderen en het schuldpercentage terugbrengen. Daarna kan zelfs de schuld in ponden verminderen door een begrotingsoverschot. Natuurlijk zijn dat voorspellingen maar ze zijn heel wat gunstiger dan de voorspellingen voor de Eurozone.

 

Dat nu was mogelijk omdat het VK de financiële ruimte had die de Eurozone landen missen door hun 3% en  meer begrotingstekort sinds 2000 die hun staatsschuld tot 95% van het BBP voor de gehele zone  heeft doen oplopen en voor sommige zwakke landen  ver boven de 100%

 

Dat verklaart waarom het in New York een tweeluik is in plaats van één prachtige afschildering van de wereld wordt getoond.

 

 

 

 

%