Klimaatverdrag en Brexit

Twee veeleisende en belangrijke kwesties

Als je veel leest en je daarbij niet laat weerhouden ook allerlei publicaties die niet bij de gevestigde orde, mainstream media, elite, establishment in de smaak vallen te lezen moet je wel in plaats van trouwhartig aan te nemen dat wat er staat ook werkelijkheid is gaan overpeinzen.

Zo lees ik dat bij het laatste klimaatoverleg van de regeringsleiders van de Europese Unie op 21 maart j.l. er twee stromingen waren.

Aan de ene zijde Frankrijk, Nederland, Luxemburg, Spanje, Portugal, Finland, Zweden en Denemarken.

Zij steunen het plan van de Europese Commissie om de EU tegen 2050 gedecarboniseerd te hebben, dus in het geheel geen uitstoot van CO² meer, en de 1.5° C maximale opwarming te bereiken.

Daartegenover staan Duitsland, Polen, Hongarije en Tjechië die zich niet willen binden aan de maximale 1.5°opwarming en ook tegen een tijdslimiet zijn bij de  klimaat neutrale (=nul CO²) doelstelling van de EU.

Het opmerkelijke hierbij is dat juist Duitsland, tot nu toe het voorbeeldland in de EU wat betreft klimaat, met zijn “Energiewende” in 1980 al begonnen, met zijn uitgebreide windparken op land en in de zee,  solar parken en zonnepanelen op huizen, zich verzet tegen de 1.5° en in 2050 geen CO² uitstoot meer.

Dat Polen, Hongarije en Tjechië, landen vanuit een achterstand nu in volle economische ontwikkeling met een sterk groeiende vraag naar energie en elektriciteit zich niet willen binden aan dit 1.5 en 2050 doel valt te begrijpen, maar van Duitsland dat zich reeds al deze inspanningen heeft getroost is dat verwonderlijk.

Maar na verloop van tijd zijn er meer dingen die eigenljk verbazingwekkend zijn, van begin tot einde.

Op donderdag 23 juni 2016 vond het Britse referendum plaats over uit de EU gaan of erin blijven, de Brexit.

51.9% stemde voor “leave”, 48,1% stemde voor “stay”.

Waarom wilde deze (kleine) meerderheid uit de EU?

Ik denk dat de twee voornaamste redenen waren: eigen zeggenschap en immigratie.

De Britten wilden weer hun eigen wetten kunnen maken en niet de door Brussel opgelegde aanwijzingen en directieven moeten volgen en zij wilden zelf bepalen wie hun land binnen mocht.

GB is trouwens nooit een Schengenland geweest en had dus nog steeds theoretisch eigen grenscontroles.

Op 29 maart 2017 werd via artikel 50, het uittredingsartikel in het Verdrag van Lissabon de uittreding officieel vastgesteld.

Op vrijdag 29 maart a.s. is het volgens het verdrag van Lissabon de dag dat de Brexit een feit is, dat dus het Verenigd Koninkrijk uit de EU stapt en een geheel zelfstandige staat wordt.

De tussenliggende twee jaren moesten worden gebruikt om de wederzijdse voorwaarden voor de uittreding in onderling overleg vast te stellen.

Dat onderhandelen over die voorwaarden is een rampenscenario geworden.

De EU wilde de maximaal mogelijke zeggenschap over handel en douane behouden, het VK de minst mogelijke zeggenschap toestaan.

Daarbij was de  finale bottleneck het Ierse eiland waarvan Ulster, Noord Ierland deel uitmaakt van het Verenigd Koninkrijk en het Zuiden de Republiek Ierland is, geen deel van het VK is en lid blijft van de EU.

De fictieve grens tussen de Republiek Ierland en het VK Noord Ierland is een hefboom in handen van de EU want met geen enkele mogelijkheid kan er een physieke grens tussen de beide komen en dus geen grens tussen EU en het VK.

Daardoor zou het VK zich dan moeten blijven onderwerpen aan alle Brusselse regelgeving over vrijhandel en douane Unie en heeft het VK geen enkele zeggenschap daarover.

Totdat er een oplossing is gevonden voor die denkbeeldige grens.

Misschien wordt die nooit gevonden want beide partijen moeten ermee instemmen en dat houdt in dat het VK voor onbepaalde tijd, misschien eeuwig, onder de EU douane unie wetgeving blijft vallen, zonder enige zeggenschap erover.

Want een clausule om een tijdslimiet te stellen is uitgesloten voor de EU en andere minder bindende afspraken zijn te vaag.

Er is nu een zij het kort uitstel voor de echte uittreding maar in feite zijn er twee mogelijkheden:

-Het VK geeft toe en blijft gebonden door de douane unie en andere (nog te bepalen) voorwaarden die het dichter of minder dicht bij de EU ne brengen: de “soft” Brexit zonder zeggenschap.

-Het VK geeft niet toe en er komt een uittreden zonder overeenkomst, een “hard Brexit” en alle banden tussen de EU en het VK worden verbroken.

Het eerste is hard voor het VK, het tweede hard voor beide want de economieën van veel EU landen zijn nauw verbonden.

Voor beide partijen zal de economie vooral in de eerste jaren daardoor behoorlijk geschaad worden.

Beide partijen zijn (maar geven dat niet toe) in hun eigen egelstelling teruggtrokken met de EU als partij met de meeste troeven.

Mijn overpeinzingen gaan over een andere keuze in een nieuw referendum, want het volk moet beslissen, tussen:

-Een harde breuk met de EU en daarna weer opbouwen van banden.

-In plaats van een softe Brexit met nog heel veel Brusselse regelgeving op de voornaamste gebieden, immigratie, handel en douane rechten en handelsverdragen zonder enige zeggenschap van het VK daarover, artikel 50 alsnog intrekken en de EU regelgeving aanvaarden maar dan met medezeggenschap erover als lid van de EU met vertegenwoordiging in het EU parlement, zitting in de allerbelangrijkste Raad van Regeringsleiders (met veto recht), Raad van Ministers en Europese Commissie (=Brussel).

Maar als men zo is vastgebeten in een reeks onderhandelingen is dat moeilijk.

Maar die onderhandelingen zijn in feite uit de handen van de referendum stemmers voor Brexit genomen door de regering, daarna door May zelf en nu door het parlement, iedereen bemoeit zich ermee en er is een complete chaos.

What about the people?

Die zouden, beter ingelicht dan in 2016 (referendum) nu met de kennis van alle onderhandelingen, strubbelingen en conflicten beter in staat zijn om een keus te maken in een nieuw referendum tussen twee mogelijkheden: een volledige breuk met de EU of intrekken artikel 50.

Want “soft” betekent hoe dan ook onderworpen zijn aan veel Brusselse wetgeving zonder er iets over te zeggen te hebben.

En die twee keuzen zijn heel duidelijk.

Maar, zoals altijd zijn dit alleen maar de overpeinzingen van een oude erbuiten staande belangstellende leek.

Overigens ben ik ervan overtuigd dat het klimaat voortdurend verandert.

Ik ben er ook van overtuigd dat de mens een enorme invloed heeft op de natuur en daardoor ook op de ontwikkelingen van het klimaat, bijvoorbeeld door ontbossing, verstedelijking en mijnbouw, landbouw, veeteelt en de onstuitbare groei van de wereldbevolking waardoor het landschap verandert.

Maar ik ben er niet van overtuigd dat de stroom van voorspellingen  van klimaatactivisten over toekomstige  rampen voornamelijk door CO² uitstoot wordt veroorzaakt.

Zo simpel lijkt me de natuur niet te zijn als ik artikelen van beide zijden van het klimaatspectrum van tijd tot tijd lees

Paard en wagen

Deze wat weemoedige overpeinzingen van een leek gaan niet over een vervanging  van gemotoriseerd verkeer door paard getrokken wagen maar symbolisch over het paard voor of achter de wagen spannen.

Natuurlijk zijn het lekengedachten, maar waarom niet.

Moeten ondernemingen meebetalen aan de ontwerp klimaat akkoord plannen van onze regering?

Leven wij in een geïsoleerd Nederland of in de EU en de wereld.

Ondernemingen betalen al in EU verband in het kader van de Cap and Trade Regulations voor een te grote CO2 uitstoot.

Ondernemingen krijgen credits (bepaalde hoeveelheid uitstoot) toegewezen, tot de “cap”  en kunnen daarnaast indien zij meer willen uitstoten van andere EU bedrijven (en zelfs wereldwijd) ongebruikte CO2 credits opkopen, de “trade”.

Zij worden dus al door de Europese Unie  beperkt in de toegestane uitstoot (die met de jaren steeds lager wordt) en betalen al extra voor overschrijding van deze “cap”.

Doordat dit in EU verband plaats vindt heeft het geen invloed op de onderlinge concurrentie verhoudingen.

Door naast deze “cap and trade” EU regeling de Nederlandse bedrijven voor hun uitstoot extra te willen belasten wordt de concurrentiepositie van deze bedrijven binnen de EU (en daarbuiten) aangetast op drie fronten:

de import door EU en wereld concurrenten wordt relatief goedkoper, 

de export wordt duurder en dus minder concurrerend

en de binnenlandse markt neemt er door af.

Daarenboven zijn het toch de afnemers, de consumenten en dus als laatste in de keten de burgers die deze hogere kostprijs moeten betalen.

De burger betaalt uiteindelijk altijd alles, aan de overheid via de belastingen en heffingen en aan het bedrijfsleven via de koopprijzen.

Ook deze extra kosten.

Dus of het nu via de ene of via de andere weg gaat.

Of het paard nu achter of voor de wagen wordt gespannen.

En de consumentenprijzen,  de prijsverhogingen of te wel de gewone inflatie zijn in  februari van dit jaar, al 2.6% gestegen, de koopkracht van ons geld dus 2.6% gedaald.

En het is nog altijd zo dat al dat geld eerst verdiend moet worden voor het kan worden uitgegeven.

En bedrijven die geen geld verdienen gaan failliet.

En bedrijven die niet kunnen concurreren verdienen geen geld (en kunnen hooguit overeind blijven dank zij de lage ECB rente voor hun leningen).

Plannen om dan voor de laagste inkomens  8 miljoen extra subsidie uit te trekken lossen dat probleem niet op.

Dat lost de overgrote verschillen niet op en is geen structurele oplossing.

Want het zijn beslist niet alleen de laagste inkomens die in de problemen zullen komen door de gevolgen van een klimaatakkoord.

En dit “bedrijven mee laten betalen” is slechts een miniem onderdeel in de totale kosten van dat mega plan van weg gas alles elektrisch en dubbel isoleren en zon en wind zullen die elektriciteit opwekken (ook voor al die nieuwe warmtepompen) en zo is er geen CO2 uitstoot meer in Nederland.

En als zelfs propagandisten hiervan er slechts een tientje per maand voor willen betalen geeft wel aan hoeveel ze er over weten.

Extra vraagje: bij hoeveel (mega) projecten klopten trouwens  de kostenberekeningen vooraf.

Denk aan Betuwelijn, Hoge Snelheids Lijn, de Noord Zuid Lijn om bij het vervoer te blijven (of aan de restauratie van het Binnenhof).

Tenslotte: alle klimaatmaatregelen steunen op “the science is settled” dat door menselijke gegenereerde uitstoot van CO2 een opwarming van de aarde veroorzaakt wordt die allerlei levensbedreigende rampen tot gevolg heeft.

Maar daar is niet iedereen het over eens.

Science is nimmer en nooit voor lange tijd settled geweest.

Dan zouden er immers geen scientists meer nodig zijn.

Ik heb  nog steeds niet begrepen waarom men wel stelt dat de ECB de QE heeft gestopt.

Dat klopt als men de QE ziet als alleen maar het scheppen van nog meer nieuw geld om obligaties op te kopen.

Maar al dat reeds bijgedrukte geld, 2.6 biljoen euro’s,  blijft door de ECB gebruikt worden om te investeren, dus nieuwe obligaties op te kopen als de oude vervallen.

Die steun blijft dus, misschien meer gericht dan tot nu toe maar dat moet nog blijken.

Die steun blijft dan zeker in stand tot het inflatiedoel van bijna 2% core inflatie is bereikt en de rente op normaler niveau kan worden gebracht.

Want tot die tijd blijven 0.00%, 0.25% en de negatieve -0.40% rente tarieven, zij het wat aangescherpt, doorgaan.

Geen goed nieuws voor spaarders en pensioenfondsen.

En, zoals gezegd, de consumentenprijzen zijn in februari in Nederland met 2.6% gestegen, ver boven die core inflatie.

Men zou kunnen stellen dat het nu al lang de spaarders zijn die door die of lage of niet bestaande spaarrente de fondsen moeten vrijmaken om de ondernemingen te kunnen steunen met lage rente leningen.

Dat in een tijd waarin de verschillen tussen lage inkomens en hoge inkomens nog jaar op jaar groter worden.

Maar de ECB kan niet anders.

De eurozone economie heeft zich nog niet voldoende hersteld van de vorige crisis om op eigen kracht door te gaan.

Wanneer zou dat dan wel mogelijk zijn.

Want de jongste economische vooruitzichten voor de wereldeconomie door de OECD zijn weer naar beneden bijgesteld, ook voor de eurozone en voor Nederland.

Dat houdt ook in dat de financiering voor een klimaatplan uit moet gaan van een lagere groei en dus minder inkomsten dan voorzien.

groei in procenten van het GDP

Als ik dan verder naar de stand van zaken rond de Brexit kijk moet ik wel overpeinzen hoe ver wij zijn afgeweken van de oorspronkelijke opzet van de Europese samenwerking tot de Europese Unie van nu.

De eerste stap na de oorlog was de Kolen en Staal Gemeenschap (zonder Groot Brittannië)  opgericht om de door de oorlog uitgeputte economie in Europa weer op gang te brengen en zo voortaan oorlogen te vermijden.

Daaruit kwam de Europese Economische Gemeenschap voort met vrijhandel en vrij verkeer van goederen en diensten.

Deze twee brachten de economie in Europa tot bloei.

Economische samenwerking tussen de Europese staten was de wortel van de vooruitgang.

De stap naar politieke ontwikkelingen echter na 1992 met het verdrag van Maastricht en daarin de oprichting van de Europese Unie, een unie van staten die een aantal kerntaken centraliseerde en de euro als munt van de Unie invoerde, hebben echter uiteindelijk geleid tot het willen uittreden van het Verenigd Koninkrijk (dat ook niet met volle overtuiging in 1969  lid geworden was van de Europese Economische Gemeenschap) en tot de fricties in de EU tussen oost en west en noord en zuid.

Er blijft binnen de EU het conflict bestaan van de keuze  tussen een Federale Unie met een gecentraliseerd gezag (in Brussel) of een Unie tussen zo zelfstandig mogelijke onafhankelijke staten met enkele gecentraliseerde kerntaken.

Daarnaast bestaat binnen de EU de vrees dat de as Frankrijk Duitsland een te grote invloed zou kunnen hebben op de politiek van de EU en de kleinere lidstaten zou overschaduwen, zeker indien Groot Brittannië is uitgetreden.

Als volgende zijn de zuidelijke staten van mening dat de opzet van de euro met de Maastrichtse restricties en de erop volgende uitwerking ervan in het Stability and Growth Pact (met sixpacks en zo) de noordelijke eurolanden bevoordeelt en de zuidelijke eurolanden belemmert economisch  optimaal  te functioneren.

Waar of niet waar, dat gevoel leeft en heeft zijn invloed.

En tijdens de Brexit onderhandelingen is het voor mij steeds duidelijker  geworden dat voor de EU het politieke aspect van de EU zwaarder weegt dan het economische.

Want een volledige breuk tussen het VK en de EU zal voor beide partijen economisch zware gevolgen hebben maar dat moet wijken voor de EU politieke regelgeving die ook grotendeels in het VK moet blijven gelden.

Maar dit zijn alweer alleen maar de overpeinzingen van een gepensioneerde en weetgierige leek.