Het  Amerikaanse Post QE tijdperk breekt aan,

ons BBP en Spaanse armoede

 

Terwijl de klap van de naheffing over ons groter dan verwachte BBP nog nadreunt nu een grafiek die de impact van de wijzigingen van de drie componenten R&D, illegale verdiensten en betere rekenmethodes in beeld brengt. Dat maakt het goed duidelijk.

Het is goed te zien dat de Nederlandse rekenmeesters de afgelopen jaren er een potje van hebben gemaakt als je ziet hoe groot het aandeel van de "overige" kant is.

Wat ook goed te zien is dat in Duitsland  een vergroting van 3,6% is en in Frankrijk 3,5% van het BBP. Ondanks die vergroting krijgen die twee landen een enorme schep geld terug. Waar zou dat op gebaseerd kunnen zijn? Dijsselbloem die het allemaal wil narekenen zal er een hele kluif  aan hebben.

 

 

 

 

 

De kogel is door de kerk. De FED heeft het Quantitative  Easing project na zes jaar in de kast gezet. Dat wil zeggen dat het als het nodig is weer kan worden opgepakt. Dat wil niet zeggen dat al het in die tijd gedrukte kapitaal weg is. Neen, het is zelfs zo dat de FED bij elke afloopttermijn van zeg een obligatielening voor dat binnenkomende geld meteen andere obligaties opkoopt. Geen geld erbij drukken maar ook geen geld aan de circulatie onttrekken. Daarnaast wordt de mogelijkheid dat de rente verhoogd zal worden wat groter, zij het dat dat ondanks de druk uit het Amerikaanse Bedrijfsleven om dat snel te doen daarover nog niets is gezegd.

Hieronder een grafiek van de centrale banken die zich met QE bezig houden.  Hun balansne zwellen enorm door de waarde van de waardepapieren die zij met vers gedrukt geld van de banken kopen. De ECB heeft zich nog behoorlijk op de vlakte gehouden behalve in 1212 toe er goedkope leningen werden verstrekt aan de banken, maar zou nu ook, als dat tenmiste doorgaat, via opkopen van obligaties en andere waardepapieren de eigen balans met 1000 miljard nieuw gedrukt geld vergroten. Waar dat geld dan voor een flink deel naar toe gaat is te zien in de grafiek daaronder die de correlatie laat zien tussen het verloop van de beurskoersen en de bedragen Quantitative Easing. Duidelijker kan niet.

De meningen over wat de QE nu goed gedaan heeft voor de Amerikaans economie lopen uiteen. Zo ook de meningen wat de gevolgen van het stopzetten zullen zijn. Dat de beurskoersen sterk zijn beinvloed door de QE staant buiten kijf. Er is een sterke correlatie tussen de QE injecties en het gedrag van de beurs zoals te zien in onderstaande grafiek.

 

 

In hoe verre het stopzetten de beurs zal beinvloeden moet nog blijken. Nu dalen de koersen, maar dat hebben ze de laatste maanden al meer gedaan om dan weer wat te stijgen hoewel niet om de verliezen geheel goed te maken. Bovendien was het stopzetten aangekondigd en te verwachten zodat de beurs en toch wel op was voorbereid. Nu is het voor de beurzen afwachten wat de Europese Centrale Bank zal gaan doen.

De dollarkoers is zoals verwacht gestegen en de euro verder afgezwakt. Daar heb ik gisteren al wat over gezegd. Dat verzwakt de concurrentiepositie van de USA een beetje en vergroot die van de Eurozone. Maar de USA heeft door het enorme dalen van de energieprijzen door het schaliegas een geweldige steun in de rug gekregen. De productiekosten zin erdoor behoorlijk verlaagd zoals in onderstaande grafiek is te zien. Zo kan zelfs productie uit goedkopere landen  worden teruggehaald. Door het schaliegas groeit de economie volgens sommige analisten veel meer dan door de QE.

 

 

 Een van de gevolgen van het stijgen van de dollar koers en voornamelijk de sterke daling  van de koers van de euro door de dreiging van QE door de ECB is dat investeren in de Eurozone niet erg profitabel is. De rente is uiterst laag en de groei eveneens. De prognoses zijn naar beneden bijgesteld. De dreigingsindex van het gevaar van ineenstorten van de Eurozone is de laatste maanden weer opgelopen, de crisis die nooit weg was in nu weer tastbaar aanwezig.

Daarom heb ik gisteren nog wat vermeld over de kapitaalvlucht uit de Eurozone. Het current account overschot is daardoor behoorlijk teruggelopen. De grafiek hieronder laat het verloop van de kapitaalstromen zien vanaf 2008. Het is duidelijk te zien dat de laatste maanden er een grote uitstroom van kapitaal op gang is gekomen. De rendementen voor investeerders in de Eurozone zijn laag, kijk maar naar de negatieve rente die de laatste Nederlandse lening weer kreeg. Het kapitaal kan nu met groter rendement terecht in bijvoorbeeld de VS. Dat is iets wat ook overwogen moet worden bij verdere financiële maatregelen om een eventuele deflatie te bedwingen. Want behalve in een paar zuidelijke landen is er nog steeds een,  zij het niet grote, inflatie. We leven in een globale markt. Geld gaat naar waar het het meeste opbrengt met het minste risico.

 

 

 

We moeten ook het beeld achter het beeld zien. Vandaar deze blik niet op staat en banken maar op de Spaanse bevolking.

Het gaat goed in Spanje. De economie groeit flink, Spanje klimt uit het diepe dal. Er is groter fiscale stabiliteit. De Eurozone is er trots op, ondanks de corruptive schandalen van de laatste tijd

Maar zoals ik al eerder heb opgemerkt, er is een wereld van verschil tussen de toestand van staat en banken en die van de burgers. Als we zien welke diepe wonden de recessie en de interne devaluatie, noodzakelijk om te conurreren maar rampzalig voor de koopkracht door de daartoe verlaagde lonen heeft geslagen dan vraag je je toch weer af of het Spanje niet beter zou zijn vergaan met eigen munt en niet de verleiding van goedkoop kunnen lenen en de schuld laten oplopen.

1.500.000 Spanjaarden zijn aangewezen op de voedselbanken. De werkeloosheid loopt heel langzaam terug maar de lonen zijn te laag om van te leven. Er zijn meer dan 700.000 gezinnen die geen inkomen hebben en ook geen recht meer op overheidssteun. Meer dan 2.400.000 Spanjaarden zijn meer dan 2 jaar werkloos en na twee jaar stopt de werkloosheidsuitkering en verder is er niets en zijn de mensen aangewezen op Charitas, de Katholieke hulporganisatie. Sinds 2008 is het aantal mensen dat door hen geholpenwordt gestegen van 350.00 naar 1.000.000.

 

 

 

 

Dat geeft ons toch te denken. Want zoals het in Spanje is vind je het ook in Portugal en Griekenland. Grote delen van de  bevolkingen  in de Eurozone zijn in een hulpeloze, rampzalige toestand terecht gekomen. Hoe heeft dat kunnen gebeuren terwijl ons wordt voorgehouden dat er toch groei is, de fiscale stabiliteit toeneemt, de banken gered zijn en het de goede kant opgaat. Zelfs in landen als Duitsland, de motor van de Eurozone, kunnen meer dan 800.000 mensen hun electriciteitsrekening niet betalen. En de Eurozone neemt maatregelen die die electriciteit en dus het leven nog veel duurder zullen maken al lijkt dat op papier anders. Maar op papier kun je alles kloppend maken. De praktijd is anders.