de Blackout van de Geest

 

Enkele tientallen jaren geleden nog was Groot Brittannië een energie zorgeloos land. Nucleaire centrales, oliegestookte centrales, gasgestookte centrales, kolengestookte centrales op korte afstand van de afnemers van de stroom zorgden voor een overvloed aan electriciteit. Goedkoop, effectief.

Nu, in ons hypertechnologische tijdperk waarin wij een ons videosignalen toesturende karretje hebben kunnen planten op een door de ruimte scheurende kleine komeet na vele banen om de zon te hebben moeten afleggen om allerlei obstakels te omzeilen, moet Groot Brittannië vrezen voor stroomuitval deze winter door een capaciteitsprobleem.

Vorige week bleek dat een backup gasgestookte electriciteitscentrale in het noorden van Schotland bij een  standby test plotseling de geest gaf en geen stroom meer leverde. Die centrale in Peterhead is een van de drie die door het National Grid gecontracteerd zijn om als de zonne en windparken niet voldoende stroom kunnen produceren door windgebrek/storm en of zonloze periodes het tekort op te vangen.

Deze noodcontracten zijn nodig omdat een opeenvolging van sluitingen bij traditionele centrales wegens te hoge kosten de veiligheidsmarge voor piekuren uiterst smal heeft gemaakt. Het contract loopt van november tot februari voor werkdagen tussen 's ochtends 6 en 's avonds 8 uur. Daarnaast heeft het Nationale Netwerk ook noodmaatregelen getroffen door de industrie te betalen om in de  winter 's middags van 4 tot 8 over te schakelen op eigen diesel generatoren.

Wat in dit verhaal zelfs nog niet wordt vermeld is dat door deze capaciteits markt noodsprong om electriciteit te garanderen  per jaar zo'n 360 millioen pond extra  bij de totale electriciteits rekening kan worden toegevoegd.

Tot zover gaat het om de betrouwbaarheid van de stroomvoorziening die door de maatregelen opgelegd door de EU zo ingrijpend verandert.

Maar er zijn uiteraard nog andere gevolgen van de energiepolitiek. Zakelijke leiders in GB waarschuwen dat door deze politiek de energiekosten voor de bedrijven tegen 2030 met wel 16% zullen toenemen en dat energie intensieve bedrijven zouden moeten uitwijken naar energie vriendelijker landen om te overleven. Dat zou in GB volgens hen 1.500.000 banen kunnen kosten.

Want niet alleen is het voor de continuiteit van de electriciteitsvoorziening nodig extra centrales te subsidieren om in bedrijf te blijven om in te springen bij ongunstige omstandigheden maar de door wind en zon opgewekte electriciteit is ook nog eens veel duurder dan de marktprijs voor energie. De marktprijs voor energie bedraagt op het ogenblik 30% minder dan in 2013 door het enorm toegenomen aanbod van alternatief opgewekte stroom. De stroomproductiekosten voor windparken liggen om en nabij de 10  à 12 cent per kilowat. De overheid past het verschil tussen marktprijs (die zeg circa 4,5 cent bedraagt ) en de productiekosten in de vorm van subsidie bij.

Die subsidie haalt de overheid vervolgens bij de eindverbruiker weer terug door een extra heffing op de electriciteitsrekening. Geven en daarna terugnemen. Voor de exploitanten van wind en zonneparken een veilige investering.

Een ander aspect van de zonne en windenergie is dat ze aanbod bepaald en niet vraag bepaald zijn. Als de vraag hoger is dan het aanbod dan moeten stand by centrales bijspringen, extra kosten. Maar als de vraag kleiner is dan het aanbod is het probleem het omgekeerde. Dan moeten de windparken betaald worden om niet te leveren.

Dat is dit jaar tot nu toe een bedrag van £ 43 millioen omdat ze meer leverden dan het Nationale Net kon verwerken. De fraaie naam "constraint payments" is eraan gegeven. In 1210 bedroeg deze betaling slechts 170.000 pond, in 2012 gegroeid tot 6 miljoen en in 2013 32 miljoen. Het met grote snelheid aanleggen van gesubsidieerde windparken  voordat het Nationale Net die stroom kan verwerken is een van de oorzaken. Het aanpassen van het National Grid aan de enorme afstanden tussen windparken en eindgebruikers zal ook nog enorme investeringen eisen.

Brussel eist in zijn klimaatdoestellingen dat er in 2030  een reductie is van 40% in de uitstoot van CO2 en minimaal 27% van het energieverbruik door groene stroom wordt verzorgd. De klimaat doelstellingen voor 2020 lijken al onbereikbaar en die voor 2030 eisen nog veel meer. De extra kosten er van zijn voor rekening van het bedrijfsleven en de eindconsument.

In Duitsland is de situatie niet veel anders. Stroom van windparken in de zee ten noorden van Duitssland  zouden via enorme lange kabels (onder de grond of bovengonds) de electriciteit naar Zuid Duitsland moeten transporteren.  De landschapvervuiling en de enorm hoge aanlegkosten veroorzaken  veel protesten. Windparken in de noorelijke zee moeten nog verbonden worden met de wal en de omzetting in gelijksstroom verloopt niet zo voorspoedig als gedacht. Ook daar rijzen de kosten de pan uit.

Als ironische bijkomstigheid, Duitsland stoot nu nog meer CO2 uit dan tevoren. Om de astronomisch stijgende kosten van de Energiewende een beetje in toom te houden worden gas en oliegestookte centrales stilgelegd en nemen kolengestookte centrales, die goedkoper werken, het over met grote gevolgen voor de uitstoot. Gabriel, de SPD vice premier, wil nu die kolencentrales gaan stilleggen. Hoe dan kan zonder de kosten nog verder op te jagen moet nog blijken. Een ding is zeker, de Duitse particuliere consument betaalt het gelag, want energie intensieve bedrijven zijn van de heffingen, de zgn EEG  verschoond gebleven.

345.000 Duitse huishoudens zijn in 2013 van het elctriciteitsnet afgesloten omdat ze de in de loop van enkele jaren verdubbelde stroomprijs niet meer konden betalen.

De Energiewende, zo binnengehaald als een overwinnng op de uitstoot van dat zo schadelijke geachte CO2 heeft veel andere slachtoffers opgeleverd.

En Brussel gaat ongestoord door met de 40% reductie. Een sardonische opmerking was dat ze inderdaad die 40% in 2030 wel zullen halen omdat er door hun plannen geen industrie meer zal overblijven  om energie te gebruiken.

De groene stroom maakt meer kapot dan je lief is.