ELECTRICITEIT EEN EERSTE LEVENSBEHOEFTE

Zo nu en dan gebeuren er dingen waarvan je achteraf zegt: dat had je kunnen zien aankomen.

Veel electriciteitsbedrijven in het bezit van fossielgestookte electriciteitscentrales zitten in zwaar weer. Dat geldt in nog sterkere mate voor Duitsland waar negen kerncentrales plotseling werden gesloten in een schrikreactie op de ramp bij de Japanse kerncentrale in Fukushima.

Wat is de oorzaak vandie crisis?  Die is het eenvoudigst te vinden in Duitsland waar de Energiewende, de verduurzaming van de electriciteitsvoorziening, de Ecostroom,  het verst gevorderd is.

Wind en zonne energie kunnen, als de omstandigheden ervoor gunstig zijn, een zeer groot deel van de stroomvoorziening verzorgen en die ontwikkeling gaat gestaag door. We weten zelfs dat Duitsland bij weinig vraag en daardoor overmatig aanbod de stroom kwijt moet in het buitenland dat daardoor dan zeer goedkoop stroom geleverd krijgt hetgeen een zware concurrentie is voor de electriciteitsbedrijven aldaar.

Dus is er is in Duitsland nog meer dan in andere landen een zware concurrentie voor de "traditionele" opwekkers waarvan de kostprijs van opgewekte stroom weliswaar ver onder de kostprijs van duurzaam opgewekte stroom ligt maar waar door de uitgebreide subsidiëring van de ecostroom installaties dat voordeel meer dan teniet wordt gedaan.

Maar deze concurrentie wordt nog onhoudbaarder  omdat op de internationale stroombeurs voor Duitsland de duurzaam opgewekte stroom voorrang heeft. De traditionele opwekkers krijgen dus alleen maar de reststroom, de hoeveelheid die niet door de duurzame opwekkers kan worden verzorgd toegewezen. Om het simpel te zeggen, ze staan achteraan in de rij.

Hun kosten blijven echter gewoon doorlopen. Ze hebben hun personeel in dienst, moeten onderhoud plegen aan de installaties waarvan een groot deel in  bedrijf moet worden gehouden voor de steeds terugkerende wind/zonloze periodes, draaien dus op onregelmatige vermogens hetgeen meer slijtage en daardoor meer onderhoud vergt.

Weliswaar ontvangen ze hiervoor een subsidie maar die compenseert het verlies niet. Voor de gesloten kerncentrales is het nog erger. Je kunt daar niet zomaar de productie stilleggen en rustig naar huis gaan. Het ontmantelen ervan is een langdurige en kostbare zaak.

Bedrijven dus die soms meer dan honderd jaar een welvarend bestaan hebben gekend worden ineens marginaal.

E-on, de Duitse energie gigant op het terrrein van nucleaire, fossiele en duurzame energie heeft daarom besloten het bedrijf te splitsen. Ze gaan alleen verder in de duurzame tak waar de subsidie voor een rendabele en zekere toekomst borg staat,  voorts het stroomnet en de klantenlevering. De kern en fossiele tak worden ondergebracht in een separate onderneming., "Eon Classic" .

De Frankfurter Algemeine noemt Eon het slachtoffer van de "unheimische" Energiewende. De vroegere goed renderende Nucleaire gigant is gevallen.

Ironisch merkt de krant op dat kolencentrales in Duitsland verboden worden en dan stroom van Poolse centrales wordt ingevoerd zoadt de CO2 uitstoot toch blijft bestaan.

Door de enorme subsidies voor alternatieve stroom kunnen zelfs de gasgestookte centrales het niet langer bolwerken. Ook RWE de tweede grote zoekt naar een antwoord op de nieuwe situatie, moeilijk want er is geen echte stroommarkt meer in Duitsland. Jaarlijks bevordert het rijk met zo ongeveer 23 miljard euro de Ecostroom,die dan aan de beurs niet meer dan 2 miljard waard is, zo laag zijn de beursprijzen door het enorme aanbod.

Voor de staat volgt nu ook een probleem. Hoe moet nu de afbouw van de kerncentrales worden gefinancierd als de oude bedrijven dat niet meer kunnen.

Het andere grote probleem, als de traditionele bedrijven hun centrales om kosten overwegingen moeten sluiten, wie gaat dan de energievoorziening verzorgen in de periodes dat er geen ecostroom kan worden opgewekt door te weinig/teveel/geen wind en of zon.

Het lijkt wel of het besef dat het leven in de twintigeste eeuw zonder een betrouwbare continue elecetriciteitslevering onmogelijk is maar niet ondenkbaar, niet tot ons doordringt. Onze voorouders waren van de natuur afhankelijk, wij hebben met vallen en opstaan geleerd de natuur te gebruiken. Natuurlijk moet dat op verantwoorde wijze gebeuren. Maar ons nu voor die voor het leven essentiële stroomvoorziening weer vrijwel geheel afhankelijk te maken van die natuur die niet onze gang gaat maar haar eigen onvoorspelbare weg  volgt is zacht gezegd bizar.

En die vage plannen over een over geheel Europa te bouwen infrastructuur van enorme kabel leidingen van noord naar zuid, oost naar west, allemaal onderling verbonden omdat als het niet waait in Italië stroom uit de Noordzee te kunnen transporteren de zonnestroom uit Spanje naar Finland. Afgezien van de technische problemen (de gelijkstroomleiding van het Bart 1 platform naar de vaste wal werkt nog steeds niet) zullen de financiële kosten ervan zo hoog zijn dat de stroom onbetaalbaar wordt. Ook afgezien van het feit dat dan in het zuiden reservevermogen zou moeten zijn om ook het noorden te bedienen en omgekeerd. En dat alles terwijl wij een perfect werkend systeem hadden.

 

Denk je eens één dag in zonder trein, tram, verkeerslichten, liften in flats, geen tv, geen radio, geen internet, geen verwarming, geen electrisch koken,  geen verlichting op straat en in huis. Dat is al onvoorstelbaar.

In Groot Brittannië vreest men al dat dat deze winter zou kunnen gebeuren. En dat terwijl er enorme subsidiebedragen door de eindgebruiker en belastingbetaler op te brengen, bedragen die dus niet voor andere economisch belangrijke doeleinden kunnen worden gebruikt, in worden gestopt. Niet geïnvesteerd want het brengt niets op.

Soms kun je alleen maar zuchten.