Griekenland een (geleend) dubbeltje op zijn kant

Met het uitschrijven van vervroegde verkiezingen voor het presidentschap, naar voren gehaald door Samaras van 2015, het einde van de ambtstermijn van de zittende president,  naar eind 2014 heeft Samaras minstens één berekende gok gemaakt. 

Samaras voelt de hete adem van Alexis Tspiras de leider van de Syriza, de grootste oppositiepartij, in zijn nek. Een geslaagde nieuwe presidentsverkiezing zou Tspiras de wind uit de zeilen nemen en Samaras de ruimte verschaffen om zonder tussenkomst verder onderhandelingen te kunnen voeren met de Troika om Griekenland uit het bailout programma te verlossen en als zelfstandig land weer verder te kunnen laten gaan. Het zou de onzekerheid bij de crediteuren, die de rente op Griekse staatsobligaties tot boven de 9% deed opjagen, zo weg kunnen nemen en hem vanuit een gunstige positie concessies kunnen laten wegslepen.

Loopt de gok echter fout af en kan de presidentskandidaat na drie rondes geen verkiezing afdwingen dan keert de situatie zich tegen Samaras want dan volgen er volgens het Griekse staatsrecht snel nieuwe parlementsverkiezingen die, als de polls gelijk krijgen, slecht voor Samaras kunnen aflopen en Tspiras aan de macht brengen. En Tspiras wenst (of eist) herstructurering van de Griekse onhoudbare schuldenlast en dreigt zelfs met een Grexis, een Grieks uittreden uit de eurozone,  als hij zijn zin niet krijgt. Niet alleen dus voor Samaras maar ook voor de eurozone een grote gok want de eurozone  wil niets weten van een haircut van de Griekse schulden, die na de eerste haircut ten laste van de private crediteuren nu grotendeels in eurozone handen zijn. Een kwijtschelding zou voor het grootste deel neerkomen op het verschuiven van de Griekse schulden naar andere eurozone landen die dan met die schuld opgezadeld zouden worden. Dat is voor Brussel een  nachtmerrie. Maar de kans wordt nu steeds kleiner dat Dimas, de presidentskandidaat het vereiste aantal stemmen zelfs na drie stemrondes zal bereiken.

Ook in de tweede stemronde heeft Stavros Dimas, de officiële presidents kandidaat niet de vereiste tweede derde meerderheid van de stemmen in het parlement voor zich kunnen winnen. Hij had 200 stemmen nodig van de 300 leden van het parlement en verzamelde er 168, ruimschoots te weinig om zich president te kunnen gaan noemen. In de eerste ronde had hij ook slechts 160 stemmen op zich gekregen dus nu acht meer dan in de eerste ronde.  Samaras, de minister president,  had na de eerste stemronde als concessie nog toegezegd dat hij tegen het eind van volgend jaar nieuwe verkiezingen zou uitschrijven in plaats van aan het einde van zijn mandaat in 2016. Die toezegging bleek goed te zijn voor slechts acht extra stemmen.

Nu komt het erop aan of in de derde ronde Stavros Dimas nog eens twaalf stemmen meer erbij krijgt zodat hij aan de minimaal 180 stemmen komt die bij de derde stemronde voor een verkiezing nodig zijn. 

We moeten begrijpen dat dat presidentschap, een louter ceremoniele functie, op zich van geen enkel belang is. Maar de consequentie van een mislukte derde ronde betekent vervroegde verkiezingen begin volgend jaar. Samaras gokt erop dat dat vermeden  kan worden en dat hij de vrije hand krijgt tot het einde van zijn mandaat. Bij vervroegde verkiezingen is gezien de polls de kans zeer groot dat Tspiras aan de macht komt. Voor Samaras een nederlaag maar voor de eurozone een potentiële crisis.

Er zal dus voor de laatste definitieve ronde heel wat gemasseerd worden tussen Brussel en Samaras om het tij alsnog te keren. Want er is nog een andere mogelijkheid. Is het van Samaras ook een gok om hoe dan ook extra concessies van de Troika (en dus van Brussel) in de wacht te slepen omdat voor Brussel ook veel op het spel staat. Zoveel concessies dat het voor het parlement voordeliger is om Samaras in het zadel te houden en dus Dimas de voor de derde ronde nodige 180 stemmen te gunnen. Rien ne va plus.

Een pokerspelletje op de eurozone dus. Waarom ook niet.