Is de ECB almachtig

 

wie kan dan de ECB intomen?

 

 

 

Vandaag heeft de tweede kamer zich uitgesproken tegen  het aankopen van staatsobligaties door de Europese Centrale Bank in het kader van de Quantitative Easing waarover a.s. donderdag door Draghi openheid zal worden gegeven.

Dijsselbloem heeft al verklaard dat het Nederlandse  Parlement daar niets over te zeggen heeft. De ECB pleegt monetaire politiek en is daarin volslagen onafhankelijk. De Advocaat Generaal van het Europese Hof van Justitie heeft zelfs al medegedeeld dat men geen kritiek op het ECB kon hebben en ook de expertise daartoe mist. Volgens het verdrag van Lissabon is het ECB onafhankelijk en heeft tot taak de prijsstabiliteit (lees inflatie) te bewaken en de waarde van de euro (lees wisselkoers).

Het probleem is de interpretatie van  deze beide taken. De ECB, gesteund door een voorlopige "opinie" van de  bovengenoemde advocaat generaal (en weersproken door een daar tegenovergestelde uitspraak van het Duitse Grondwettelijk Hof die het tegen de EU verdragen acht) heeft een uitleg die vrijwel alle financiële ingrepen omvat.

 

Het Duitse Grondwettelijk Hof  baseert zich oa op de bepaling in het verdrag van  Lissabon dat voorschrijft dat directe financiële steun aan eurozone lidstaten door het ECB verboden is. Zijn uitspraak is dat de OTM (te vergelijken met de voorgenomen QE) de verdragen schendt en bovendien tegen de Duitse grondwet ingaat.

 

Dat is de kwestie waar over enkele maanden door het Europees Hof een uitspraak zal doen die waarschijnlijk in het voordeel van de ECB zal uitvallen. Of  het Verfassungshof  dat oordeel zal overnemen is de vraag. Het is de principiële zaak of  het ECB boven de grondwetten (en wetten) van de lidstaten staat en dus zijn eigen taken kan bepalen en zijn eigen uitbreiding van taken. Geen klein conflictje dus.

 

Door de QE koopt de ECB de schulden van lidstaten op door hun obligaties op te kopen van de banken die deze in eigendom hebben. Daardoor worden alle eurozone lidstaten, die immers gezamenlijk de ECB "bezitten" aansprakelijk voor de schulden van lidstaten die in financiële problemen komen. Staatssteun via de backdoor dus. Banken zullen met vreugde de obligaties die een groter risico vormen verkopen en de goede behouden. Dat kan de ECB ook tot een soort "bad bank" maken, met alle lidstaten als garantie.

 

Duidelijk tegen de geest van de verdragen.

 

Dus afgezien van de vraag of QE wel zin heeft, waar steeds meer twijfel over gaat bestaan, is het een competentievraag. Staat de ECB in haar eigen interpretaties van haar twee hoofdtaken boven de grondwettelijke en wettelijke bevoegdheden van de lidstaten. Kort gezegd is er niets en niemand die de ECB tot de orde kan roepen.

 

In Nederland hebben we de grondwet maar geen rechter die wetten aan die grondwet kan toetsen. In Duitsland daarentegen bestaat het Verfassungsgericht dat  dat tot taak heeft. En dus ook tot taak of het Europees recht of ECB besluiten tegen die grondwet ingaan. De grote vraag is nu of het Europees Hof een besluit neemt dat het grondwettelijk Duitse hof voor incompetent verklaart. En vervolgens hoe het Verfassungsgericht daar op reageert. Het kan de Bundesbank verbieden aan door hen verboden regelingen deel te nemen. Hetgeen de Bundersbank onder Weismann dan zou moeten doen.

 

Een situatie die  Brussel ongaarne zal zien ontstaan om het zachtzinnig uit te drukken.

Zoals ik al eerder meer of min heb gezegd. De EU is  een paard dat op anderhalve poot hinkt. Ondoordacht en onmogelijk.