Crisisoverleg. Zou het Griekenland weer zijn.

 

Men kan niet zeggen dat de eurozone kalmpjes voortkabbelt naar de volgende crisis. Het is meer dat de ene crisis de vorige wat versterkt.

De grootste crisis in de eurozone is niet de vraag voor de ECB om al dan niet QE te plegen en in geval van wel met 500 of met 1000 miljard nieuwe euros. Als dat uitgevogeld is wat dan met dat geld op te kopen en vervolgens af te wachten of er iets door gebeurt. Als er iets door gebeurt wat dat dan is en of dat positief of negatief is. In feite is dat simpel bureaucratisch heel lang onderhandelen. Alle neuzen op een rij of alle neuzen een beetje platgedrukt, daar komt het op neer.

De grootste crisis is ook niet Griekenland dat nu eindelijk - want het zwaard van Damocles van de schulden bungelt al meer dan vijf jaar boven de Griekse hoofden - een oplossing wil hebben voor die torenhoge schulden. Schulden die -ironisch genoeg - juist zo astronomisch hoog zijn geworden door de ruime hulppakketten, de bailouts. Bailouts die er juist voor waren om Griekenland tot bloei te brengen. Schulden die dan weer door een derde bailout pakket van zo'n 20 miljard, miniem vergeleken bij de vorige twee bailouts, die astronomische schulden nog verder  zouden doen stijgen. We lezen dagelijks op onze tv schermen "lenen kost geld" maar op eurozone niveau schijnt dat niet door te dringen.

Dat bij lenen er twee partijen zijn een die leent en een ander die uitleent is duidelijk. Als de lener de schuld niet terug betaalt is die andere partij de klos. Als die andere partij dat geld ook niet had maar er garant voor is gaan staan zodat een derde partij, genaamd ESM, op die basis geld kon lenen om aan de lener te verschaffen dan wordt het nog pijnlijker. Dan heeft de goede garantiegever ineens die schuld aan zijn broek. Dan moet hij dat bedrag aan de uitlener terugbetalen. Dat is niet leuk.

Dat is het Griekse probleem. In 2012 ondervonden de private uitleners dat ze de helft van hun aan Griekenland geleend geld kwijt waren. Beter de helft kwijt dan alles was hun schrale troost. 107 miljard euro door de gootsteen weggespoeld.

Nu bedraagt de Griekse schuld toch nog zo'n 320 miljard euro.

Nu gaan er met de adem van Tsipras in de nek eurozone stemmen op om weer schuld kwijt te schelden, 50% van de schulden bijvoorbeeld. Op voorwaarde natuurlijk dat de hervormingen daar doorgezet worden. Hebben we dat al niet een paar keer eerder gehoord? In Duitsland is volgens Der Spiegel al uitgerekend dat dat Duitsland tussen de 40 en 50 miljard euro zou kosten. Want het grootste deel van die schulden (bailouts bijvoorbeeld) zijn niet van private investeerders maar van de eurozone. Het ESM en zijn voorgangers. Dat geld waarvoor onze leiders garanties hebben afgegeven.

Uit de tabel over schulden, werkloosheid en inflatie bij een vorig artikel valt te zien dat Griekenland niet het enige land is met een onhoudbare schuldenlast.

Als de eurozone in het verleden zo bezorgd was over contaminatie als Griekenland de euro zou moeten verlaten dan kan ze nu opnieuw bezorgd zijn voor contaminatie. Andere euro landen zouden dan ook kunnen vinden dat zij voor kwijtschelding van een deel van hun schuld in aanmerking zouden moeten komen. En vrijwel alle eurolanden zouden kunnen jammeren dat hun schuld ook al ver boven die 60% uitsteekt die de eurozone goed vindt. En dat als hun schulden nog hoger zouden worden omdat zij die van nog armere landen moeten betalen zij ook voor kwijtschelding in aanmerking zouden komen.

En dat voor een landje dat nauwelijks iets betekent in die grote eurozone.

Wat zijn wij toch begonnen, wat een wespennest.

 

Ik zei dat dat niet het ergste probleem van de eurozone was.

Dat klopt. Het ergste probleem is om groei te krijgen. Niet zomaar groei maar echte groei die hoog genoeg is  om het schuldenpercentage omlaag te krijgen. Want zelfs met zo'n groei is het al moeilijk genoeg om het hoofd boven water te houden. Zonder zo'n groei is het einde verhaal. Zover zijn we al weggezonken.