Het referendum dat klaarheid maar geen zekerheid zal brengen

  

Vandaag is het een trieste dag. Niet alleen voor Griekenland maar voor de gehele EU en zeker de eurozone.

De aanloop was chaotisch. Van de kant van Griekenland werd voorstel na voorstel gedaan, maar geen enkel kon genade vinden in de ogen van wie? ja, wie?.

Want iedereen aan de EU, eurozone, europarlement, eerste ministers van de lidstaten kant  bemoeide zich met de onderhandelingen in de Griekse crisis of liever gezegd eurozone crisis. De Troika onder de naam van Institutions, de eurozone finance ministers onder leiding van Dijsselbloem, Juncker, Schulz, Merkel, Hollande, Tusk, allen bemiddelden ze, dreigden ze, de laatste kansen vlogen je om de oren.

Met de aankondiging van het referendum over al dan niet accepteren van het laatste Europese, zal ik maar zeggen, voorstel begon iedereen zich te bemoeien met wat toch de Griekse binnenlandse politiek is. Niet bestaande gevolgen, zoals uitstoten uit de eurozone, in werkelijkheid onmogelijk, voorspellingen over de meest afgrijselijke consequenties  op economisch en financieel gebied, begeleid door afknijpen van de kredietlijn door de de ECB met tijdelijke banksluitingen en geldopnamebeperkingen die de Griekse economie en financiën, in tegenstelling tot andere lidstaten afgesloten van de kapitaalmarkten en dus geheel afhankelijk van de ECB, totaal ontregelden. Een campagene buiten Griekenland om. Een chaotisch einde aan een chaotische onderhandelingsperiode.

Van te voren viel te voorspellen dat geen enkele Grieks voorstel zou worden aanvaard. De Griekse regering had immers de opdracht van de kiezers een eind te maken aan de austerity, humanitaire regelingen te treffen voor de bijna 30% die in armoede leven.  Geen verdere bailouts maar door structurele hervormingen en zonder Troika toezicht opnieuw  beginnen.

Hun argument tegen een derde bailout met nog stringentere voorwaarden is duidelijk: vijf jaren Troika beheer hebben 25% daling BBP, 25% werkloosheid gebracht en de staatsschuld oggejaagd tot 330 miljard euro, 195% van het ingestorte BBP (volgens berekeningen van het WDC programma). Geen enkele vooruitgang alleen instorten.

Nog zwaardere lasten, zoals door de EU, Eurozone, IMF en ECB geëist zullen die val alleen maar nog versneld doorzetten, de armoede vergroten en nog meer mensen in die armoedeval doen belanden.

Het argument van de andere zijde was even duidelijk: niets of zeker niets essentiëels toegeven zodat het laatste voorstel alleen op procenten verschilde van de vorige. Het was klaar als een klontje: Griekenland moest buigen en slikken, not to rock the eurozone boat. Unconditional surrender . Geen verandering in de eurozone austerity aanpak.

Eén onderwerp was bovendien volslagen taboe: alleen Griekenland  noemde het als essentiële voorwaarde, schuldverlichting door kwijtschelding van een deel van de onhoudbaar hoge Griekse staatsschuld.

Zo taboe dat men wilde dat een rapport van het IMF waarin vermeld staat dat zonder schuldsanering (debt relief) Griekenland er nooit boven op kan komen niet gepubliceerd zou worden. Toch gebeurde het, of het nu officieel door het IMF werd uitgebracht of gelekt  maakt niet uit. Een veeg teken.

Het argument dat het bij Ierland, Portugal, Spanje en Cyprus wel lukt. Is dat zo? De cijfers spreken. Dan vallen de "bad debts" bij de banken nog zelfs niet te voorspellen.

Ierland staatsschuld 113,5% werkloos 11,2% trade balance +2903

Portugal 130% 13,5% -824

Spanje 95,5%,24%,+2903

Het referendum gaat voor Griekenland òf over niets: het voorstel van Europa bestaat niet meer, òf het gaat over twee soorten bittere armoede: binnen de eurozone onder beheer van de Troika, Instituten, of binnen de eurozone als zelfstandige staat.

Niet over in de eurozone blijven of eruit gezet worden of er uit gaan.

Voor de eurozone en de EU gaat het over de keus voor austerity of meer lenen en uitgebreider schuldvergroting. Beide om investeringen en groei te bevorderen om zo het schuldpercentage te verlagen.

Voor de eurozone daarenboven de vraag of de euro in de huidige vorm gehandhaafd kan blijven.

Een ijkmoment dus en een evaluatie. Een analyse van de stand van zaken in de eurozone en hoe is die tot stand gekomen.

Of dat de lidstaten bijvoorbeeld een parallelle munt voor binnenlands gebruik mogen hebben waardoor devaluatie ten opzichte van die euro mogelijk wordt.

Of dat de tijd rijp is voor een politieke en dus ook fiscale unie met gekozen echt parlement en gekozen bewindslieden in plaats van het ja/neen parlement en de onderling benoemde bestuurders.

Of dat gewoon doorgemodderd wordt met allerlei ad hoc noodmaatregelen en maar zien waar het schip strandt of heenkoerst.

De EU kennende zal het het derde wel worden.