De slagvaardige EU

Gisteren noemde ik nog "dwarsverbanden". 's Avonds kwamen de betaalde bijbaantjes  van de ALDE (VVD en D66) prominenten in het Europees parlement van Baalen en Verhofstad (partijvoorzitter ALDE) ter discussie. Zo gaat het in de ware wereld van de macht. Maar dat terzijde. Want de EU staat weer machteloos als Duitsland het volgende wil:

An Flughäfen wird das Verfahren bereits umgesetzt, jetzt soll es an allen Grenzübergängen eingeführt werden: Künftig sollen Flüchtlinge ohne Asylgrund schon an der Landesgrenze abgewiesen werden.

DIE WELT | 2015-09-30T10:05:35+02:00

Het vluchtelingen probleem is een heikel onderwerp. Stellingname erin stuit op pure emotie. Zo wordt het ook door de media gebracht. Toch probeer ik er voor mezelf wat richting in te vinden en bots dan op een gevoel van pure machteloosheid bij onze bestuurders.

Het voorlopig onderbrengen van de toestromende asielzoekers lijkt wel een onmogelijke taak. Alle opvangcentra zijn al vol,  want doorstroming in normale omstandigheden loopt allang vast op woonruimte tekort, andere mogelijkheden zijn ook uitgeput en er moet nu een  beroep worden gedaan op de locaties die gemeentes vrij houden voor calamiteiten.

Moet kan deze toevloed ook zo noemen. En de stroom is nog lang niet opgedroogd.

Moeten wij ook niet de belangen van deze vluchtelingen afwegen tegen onze eigen belangen.

Want wij moeten wel bedenken dat dit geen snel voorbijgaande crisis is. Nederland zal nog zeer lang deze asielzoekers en nog veel meer moeten herbergen met alle eraan verbonden sociale, financiële en huisvesting problemen en dat in een land waar jonge stellen zeven of zelfs meer dan tien jaar moeten wachten op woonruimte.

Nu nog is er een warm gevoel voor deze mensen die ontberingen hebben moeten doorstaan om veiligheid te vinden.

Een pragmatische benadering wordt daarom snel opgevat als gevoelloos en men smijt met termen als neo-nazi, extremist,  fascist, kennelijk zonder de betekenis van die termen te kennen noch de consequenties van deze mensenstroom te onderkennen.

Naar schatting van de New York Times zullen er tegen het einde van dit jaar 4,7 miljoen asielzoekers in Turkije, Libanon en Jordanië zijn; een miljoen meer dan het jaar ervoor. De populaire Europese landen (Duitsland, Oostenrijk, Zweden, Nederland en Finland) kunnen rekenen op 1,3 miljoen asiel aanvragen tegen het einde van het jaar. Tot nu toe zijn er bijna 500.000 asielzoekers in Griekenland, Italië en Hongarije binnengekomen, de meesten op doortocht naar het noorden.

Dit jaar hebben meer dan 790.000 mensen asiel aangevraagd in Europa.

De plannen van de EU omvatten een verdelen van 160.000 mensen nu in Griekenland en Italië over de EU lidstaten (met weinig algemene instemming).

Maar dat is een fractie van het totaal aantal asielzoekers.

Dit zijn de cijfers die de NYT op 22 september publiceerde. In de week erna zullen nog vele duizenden de weg naar de EU hebben gevonden.

Wij hebben een probleem dat je niet emotioneel kunt proberen te  beheersen.

Het is een probleem dat men zelfs niet heeft proberen te beheersen. Misschien is het zelfs een probleem dat niet te beheersen valt. Het is over ons heen gekomen en zolang er geen rust in het midden oosten en noord Afrika is zal het alleen maar toenemen.

In Duitsland begint dit besef door te breken.

Duitsland zei de vluchtelingen welkom te heten.

Dat was niet aan dovemansoren gericht en er kwam een stroom van asielzoekers door de zuidelijke en midden Europese staten op weg naar dat Duitsland dat hun hartelijk verwelkomde.

In de tussenliggende landen ontstond een complete chaos want geen land was voorbereid op een dergelijke doortocht die echt op een volksverhuizing leek.

Al maanden en maanden lang waren de zuidelijke grenslanden van de Europese Unie overstroomd door bootvluchtelingen die tegen ruime betaling door mensensmokkelaars vanuit de crisis gebieden de gevaarlijke oversteek van de Middellandse Zee hadden gewaagd op doortocht naar het noorden.

De grenslanden die de taak hadden de asielzoekers volgens het verdrag van Dublin te registreren en hen hangende de beslissing over al dan niet asielgerechtigd ter plekke op te vangen konden deze taak door de gigantische toestroom niet meer aan. Veel hulp van de andere EU landen kregen ze niet.

In plaats van de kust te bewaken waren de kustwachten bijgestaan door Frontex alleen maar bezig de asielzoekers uit de gammele bootjes te redden waar ze tegen stevige betaling in waren opgepropt om ze vervolgens aan EU wal te brengen in plaats van hen tegen te kunnen houden of terug te sturen.

Dat deze bom een keer zou barsten en de stroom niet meer te stuiten zou zijn lag voor de hand maar de EU vergaderde (en vergadert nog steeds) onmachtig en is het onderling fundamenteel oneens om een passend antwoord op deze binnengesmokkelde massa te bedenken.

Dus kwam de stroom op gang, niet meer te stuiten, steeds weer aangevuld door nieuwe ladingen bootvluchtelingen.

Ongetwijfeld aangemoedigd door de woorden van welkom door Mevrouw Merkel uitgesproken op weg naar het noorden, naar Duitsland.

Het Dublin accoord lag overboord.

Maar het Schengen accoord niet, de grenzen van de Schengenlanden stonden open.

Hongarije, een buitengrens EU land sloot de buitengrens met een hekwerk af tot grote verontwaardiging van andere landen, die kennelijk niet beseften dat Hongarije deed wat zijn taak was volgens het verdrag van Lissabon: de buitengrens van de EU bewaken.

De doorgangslanden probeerden aanvankelijk de stroom vluchtelingen in te dammen en te registreren om dan de stroom zo snel mogelijk weer naar het volgende land door te laten reizen om vanuit het zuiden een nieuwe stroom te zien aankomen maar dat registreren bleek een onoverkomelijk probleem.

Daarna begonnen ze het Schengen accoord te negeren door de grenzen te sluiten en de nieuwkomers in groepen tegelijk door te laten reizen.

EU regels bestonden niet meer, elk land handelde naar eigen inzicht en noodzaak.

De EU Council van ministers kon en kan niet tot een overeenstemming komen en dus werd door een meerderheidsstandpunt gesteund een verdeling over de EU landen bereikt waar de oostelijke landen zwaar tegen waren. Een vriendelijke stemming zou een zwaar euphemistische omschrijving zijn.

In Duitsland ontstonden chaotische toestanden, het was onmogelijk om die grote toestroom op redelijke wijze voorlopig  onder te brengen en de stroom hield en houdt aan. De asielcentra zijn  overvol, een groot aantal noodopvang plaatsen voor soms meer dan duizend asielzoekers zonder voldoende sanitaire voorzieningen zitten propvol. Twisten en vechtpartijen zijn aan de orde van de dag, de politie wil de vluchtelingen scheiden naar afkomst en religie om de zaak nog in de hand te kunnen houden. En de toestroom gaat door.

De zaak is volkomen uit de hand gelopen.

Nu stelt de Duitse minister van binnenlandse zaken  Thomas de Maizière (CDU) voor wat hierboven in de oorspronkelijke taal staat vermeld. Een omslag van 180 graden na het welkomst heten.

Bij alle grensovergangen moet al worden beslist of het asielgerechtigden zijn en zo niet dan worden ze niet toegelaten.

Dat is via een ontsnappings clausule in het Dublin accoord volgens hem gewettigd.

De grote vraag is echter, waar gaan dan die afgewezen asielzoekers heen. Ze zijn immers binnen de EU grenzen, binnen de Schengenzone, mogen echter niet Duitsland, een Schengenland binnen.

Duitsland dat hen eerst had uitgenodigd en welkom geheten en er nu de andere Schengenlanden mee opzadelt. Want de niet toegelaten  asielzoekers kunnen zonder grenscontroles overal binnen  de Schengen zone rondreizen. Ze kunnen naar België, Nederland en ga maar door.

Maar nergens kunnen ze asiel vinden want Duitsland heeft hen al afgewezen en hopelijk geregistreerd. Ze staan in de computer.

Ondertussen bereidt de EU Council maatregelen voor die pas over maanden en maanden in werking kunnen treden, die op papier best wel zullen kloppen maar waarvan men zich rustig kan afvragen of die in de harde praktijk uitvoerbaar zijn.

In ieder geval is gebleken dat de in het verdrag van Lissabon vastgelegde asielprocedures geen duurzame oplossing bieden voor deze vloedgolf en erop volgende familieherenigingen, uitkeringen, huisvesting om enkele rechten van vluchtelingen te noemen volgens het verdrag van Lissabon  die onuitvoerbaar en onbetaalbaar zijn bij deze voortdurende toestroom van vluchtelingen.

En na een afwijzen van het asielverzoek is allang gebleken dat uitzetting in de praktijk bijna onmogelijk is.

Dat zien we in ons eigen land aan het aantal definitief (na vele langdurige beroepsmogelijkheden) afgewezen asielzoekers dat als illegalen van gebouw naar gebouw zwerft omdat het uitzetten van hen stuit op de onmogelijkheid een land te vinden waarheen ze kunnen worden uitgezet.

Op humanitaire gronden kan men zich verplicht voelen echte vluchtelingen op te nemen maar men moet ook met de eigen mogelijkheden en verplichtingen rekening houden.

Daarbij moet ook in beschouwing worden genomen dat deze vluchtelingen over het algemeen behoorlijke geldsommen hebben moeten betalen om hierheen te komen, geldsommen waarmee ze met minder kosten naar  andere veilige delen van hun eigen continent hadden kunnen reizen.

De echt vastgelopen vluchtelingen zitten echter in opvangkampen in de regio in barre omstandigheden en hebben geen geld om de smokkelaars te betalen.

Men moet ook beseffen dat een groot aantal asielzoekers hier niet als vluchteling is maar als economisch migrant als voorhoede voor de familie die in het kader van hereniging later kan volgen.

Barmhartigheid is goed maar moet niet leiden tot onbarmhartigheid voor anderen.

Dat het ook anders kan laat Groot Brittannië zien. Het VK  neemt jaarlijks naar Cameron verklaart 20.000 mensen op uit die kampen in de regio en heeft een miljard euro ter beschikking gesteld voor het leven in die kampen.

Daarom wil het VK niet meedoen met de EU verdeling.

Hoe zal Europa er eind 2016 uitzien.