Niets gebeurt wat niet voorkomt uit het verleden. Ook Syrië niet.

Er is geen waarheid, alleen een subjectieve uitleg van feiten

Als je zo nadenkt over de gebeurtenissen van de laatste tijd ga je vanzelf dieper graven in de voorgeschiedenis. Want het gebeurt niet zomaar, het is een groei proces. Hoe heeft het zover kunnen komen. Een aaneenschakeling van falende overheden en compromissen uit het verre en nabije verleden.

Het westen met de USA voorop wantrouwt Rusland.

Rusland op zijn beurt wantrouwt de USA en dus ook het westen, de EU.

Beide zijden hebben hun invloedssferen en zien er angstvallig op toe dat er niet aan die van hem wordt getornd.

Die invloedssfeer, wat Europa betreft, werd geschapen bij het verdrag van Jalta aan het einde van de tweede wereldoorlog.

Nu meer dan 70 jaar geleden en in die tijd is er natuurlijk wel het een en ander gebeurd.

Maar de gevolgen leven nog altijd voort. Zo vindt de patstelling nu in Syrië zijn oorzaak in de historie na de tweede wereldoorlog en zelfs ver daarvoor.

In de tweede wereldoorlog  bevochten de geallieerden  Hitlers Duitsland in het westen en Rusland in het oosten. Sinds 1941, toen Hitler onverwacht de Soviet Unie binnenviel  waren de twee bondgenoten, met de USA die zich bij de geallieerden aansloot na Pearl Harbor.

Na de oorlog werd de verhouding tussen het westen en de Soviet Unie echter snel slechter.

Dat was in hoge mate het gevolg van  de conferentie van Jalta in februari 1945 in de laatste maanden van de tweede wereldoorlog in Europa waarbij de Soviet Unie de Oost Europese landen en half Duitsland kreeg  toegewezen in een bijeenkomst van Stalin, de ernstig zieke president Roosevelt, die kort daarop overleed, en Churchill en  daar een bikkelhard tiranniek  bewind invoerde.

Zo kwam er een afbakening tot stand van de invloedssferen van beide zijden, het westen en het oosten.

Door de agressieve politiek van de Soviet Unie  werd de verhouding tussen oost en west bliksemsnel slechter en liep uit op de koude oorlog die duurde tot Gorbatchof de Soviet Unie hervormde.

De collectivistische economische politiek van de communistische Soviet Unie richtte  het wereldrijk langzaam maar zeker ten gronde en de grootmacht begon van binnen uit langzaam af te brokkelen en instabiel te worden.

Als gevolg  konden de oost Europese satellietstaten zich van de Soviet Unie losmaken nadat Gorbatchof om de economische teruggang te stoppen in 1985 de glasnost, vrijheid van meningsuiting en perestroika, economische heropbouw had afgekondigd.

Met de val van de Berlijnse muur op 9 november 1989 was het echec van de Soviet Unie voltooid en bleef alleen Rusland over.

Dat Rusland werd niet  meer als grote dreiging gezien, de koude oorlog was voorbij, er volgde een periode van toenadering en er werden economische banden aangeknoopt.

Met de benoeming van Putin in 2000 tot president begon echter een nieuw tijdperk. Rusland begon uit het economische dal te klimmen, begon ook het verlies van zijn vroegere satellietstaten te betreuren en rekende ze nog steeds tot zijn invloedssfeer, "the near abroad".

Putin zag met lede ogen dat de invloed van de EU (en dus de USA) met de NAVO in zijn traditionele  invloedssfeer toenam en daarmee in zijn ogen Rusland bedreigde. Onder zijn leiding begon het land op te bloeien en door uitvoer van gas welvarender te worden en west Europa werd afhankelijker van het Russische gas.

Maar het bewind begon ook al snel de vrijheid onder Yeltsin gebracht terug te schroeven.

Zo verdroeg verdroeg het niet dat Georgië, nauw aan Rusland gebonden en een gateway to the east, zich bij de EU wilde aansluiten en begon een oorlog die eindigde met de feitelijke opsplitsing van Georgië in een Westers en een Russisch deel. Het gevolg was dat Rusland geïsoleerder raakte.

De met goud omlijnde wens van de Oekraine zich te associëren met de EU, de Oekraine waar de Krim deel van uitmaakte, was voor Rusland een stap te ver.

In de Krim bevond zich immers een Russische vlootbasis gespreid over een aantal locaties met de ondersteunende diensten over de gehele Krim verspreid. De vlootbasis in de Zwarte Zee die toegang gaf toe de Middellandse Zee en verder.

Rusland kon, zo is duidelijk, het zich niet permitteren deze uitgestrekte vloot basis op wat zij onderdehand zagen als grondgebied dat hun niet vriendelijk gezind zou zijn op te geven.

Tenslotte, zo redeneerde het, heeft Groot Brittannië ook Gibraltar in bezit tegen de wil van de Spaanse autoriteiten, heeft de USA met Guantanama Bay Naval Bay, (ook de beruchte gevangenis), een basis in Cuba tegen de zin van de Cubaanse Autoriteiten en zijn er andere landen die ook niet  blij zijn met de Amerikaanse bases op hun gebied.

Rusland greep snel in, bezette de Krim en liet daarmee zien dat het weer een wereldmacht was waar rekening moest worden gehouden.

In de Oekraine ontstond een burgeroorlog, aan de westerse zijde logistiek gesteund door de EU en de USA, in de oostelijke zijde, met een voornamelijk Russisch georiënteerde bevolking logistiek (en volgens westerse beschuldigingen met personeel) door Rusland.

Want, dat is een voortdurende angst voor de Oost Europese landen, een flink percentage van de bevolking van deze landen is van Russische oorsprong of direct Russisch, hetgeen een opstand, wellicht gesteund door Rusland, niet onmogelijk zou maken. En het is duidelijk dat Rusland betreurt dat het zijn invloedssfeer zo heeft zien inkrimpen.

En Rusland is niet verheugd over de sancties die het westen heeft ingevoerd na de Oekraine affaire en de tegen sancties die het daardoor het westen moest opleggen.

En er heerst in Rusland de angst dat de EU (en dus de USA) steeds verder in zijn traditionele invloedssfeer wil doordringen.

Rusland wil weer meespelen in de geopolitiek.

Nu wil het geval  dat Rusland ook een vlootbasis heeft in Syrië. Het wordt een Material and Technical Support Point (ik geef de Engelse vertaling van de echte naam) genoemd. Het is de enige basis in de Middellandse Zee waar onderhoud aan Russische middelgrote oorlogschepen kan worden verricht. Onmisbaar voor Rusland.

Zie de analogie met de Krim. Rusland wil zijn pied à terre in de Middellandse Zee niet kwijtraken. Rusland ziet er twee gevaren. De ene is de macht van IS die grote invloed heeft in de islamitische delen van  Zuid Rusland van waar duizenden strijders zich bij IS voegen. Een gevaar voor de stabiliteit in die gebieden. De tweede is dat zijn Middellandse zeebasis in handen zou komen van rebellengroepen die door de USA gesteund worden. Want die strijden tegen Assad.

Rusland is altijd goede vrienden geweest met de Assad familie en het lag dus voor de hand dat Assad Rusland om steun zou kunnen vragen. Assad is, hoe de EU en de USA  dat ook uitleggen, de wettig gekozen president van Syrië. Ruslands ingrijpen is dus, in tegenstelling tot dat van de USA, volgens internationaal recht, een terechte daad.

Ruslands plan is, zoals ik al eerder heb betoogd, allereerst het gezag van Assad in het thuisgebied van de Alawieten, waartoe Assad behoort, te herstellen. Daartoe moet een groot aantal rebellengroepen, die alle door Rusland als terroristen worden beschouwd, en waaronder ook rebellengroepen zijn die door de USA met sterk toenemende wapenleveranties worden gesteund omdat zij als gematigd worden beschouwd,  verdreven worden.

Als deze fase afgelopen is kan Assad zich concentreren op de strijd tegen de IS vanuit een veilig achterland. Vergeet niet dat 60% van de Syriërs in het door Assad beheerde Alawieten kustgebied woont dat het economische hart van Syrië vormt.

Wat de IS dan doet is de vraag. Terugvallen op Irak waar net zoals in Libië en Irak sinds de Arabische Lente een voortdurende chaos heerst. Verder Afrika intrekken (zoals de Bedoeinen rebellengroepen die Khadaffi steunden met hebben gedaan) om daar hun ideaal rijk uit te bouwen. Dat zijn de voor de hand liggende mogelijkheden.

Zo komen we bij de toestand in Syrië waar nu, net zoals in Afghanistan indertijd de  USA en Rusland by proxy tegenover elkaar staan. Het gevolg daar was een grote chaos en de opkomst van de Taliban. Zonder blijvende Amerikaanse troepen een voortdurende brandhaard van stammenstrijd en Taliban dreiging.

Bezie in dat licht Irak waar het westen ingreep op grond van (nooit gevonden) chemische wapens. Nu het toneel van elkaar gebied betwistende stammen met Amerikaanse wapens en de opkomst van IS dat een grote aantrekkingskracht blijkt te bezitten voor radicaliserende Islamitische jongeren overal in de wereld.

Erger dan het dictatoriaat van Hussein, hoe bikkelhard  dat ook was tegen tegenstanders.

Libië waar Khadaffi in 2011 verdreven moest worden met behulp van het westen om daar de democratie te brengen en waar als resultaat nu wetteloosheid en strijdende stammen met Amerikaanse wapens het beeld vormen en een onmachtige regering. In Khadaffi's tijd een welvarend land met goede voorzieningen maar met harde hand geregeerd.

De oorsprong van de chaos in die landen is  in het westen te vinden dat na de eerste wereldoorlog in 1919 niet echt bestaande met de lineaal gevormde landen heeft geschapen in Noord Afrika en het Midden Oosten zonder rekening te houden met de vele  grensoverschrijdende stammen die daarna ineens deels in het ene land woonden, deels in het andere.  Het werden "mandaat" landen van Europese landen, vandaar uit geregeerd en werden daarna zelfstandig.

Als gevolg ging na veel stammenstrijd steeds de overwinnende stam een dictatoriaal gezag uitoefenen met volslagen onderwerping van alle inwoners aan dat gezag. De enige mogelijkheid om de andere stammen onder de duim te houden.

Gezien de nu veroorzaakte chaos de enig effectieve regeringsvorm toen en nu mogelijk, die misschien na eeuwen, zoals de onze, zal uitkristalliseren tot een minder dictatoriale, een ontwikkeling die in landen als Marokko, Algerië al zichtbaar is.

Het westen wil maar niet begrijpen dat het westerse wereldbeeld dat zij als ideaal ziet niet geschikt is voor andere culturen maar wil het steeds andere volkeren opdringen.

Europa dat niet meer beseft dat het zelf pas na een eeuwenlange  ontwikkeling vol bloedvergieten, strijd tot 1945 toe en intolerantie voor andersdenkenden tot de huidige democratie is uitgegroeid, waarvan velen bovendien zeggen dat het hooguit de minst ongunstige regeringsvorm is.

Het westen dat, vergelijkbaar met 1919, dit keer in 1945 West en Oost Europa gespleten heeft in twee zones, de Soviet en de West Europese zonder rekening te  houden met de verschillende bevolkingen.

De EU die nu weer niet kan begrijpen dat de nieuwe Oost Europese lidstaten zich niet als lammetjes willen onderwerpen aan de Duits Franse hegemonie. De EU die uberhaupt lijkt te denken dat de verschillende lidstaten uniform moeten worden in cultuur en samenstelling en een technocratie vormen.

De EU die nu door een toestroom van migranten die zij zelf heeft gestimuleerd bereid lijkt zijn belangrijkste principes op te geven om een ander land het EU probleem op te laten lossen. 

En zo heeft een opdeling van stammen in1919 met de mislukte pogingen van het westen democratie te forceren geleid tot vernietigende stammen oorlogen in Irak, Libië en Syrië waardoor tientallen miljoenen burgers op de vlucht zijn geslagen.

Vervolgens laten deze, als zij het geld beschikbaar hebben om mensensmokkelaars te betalen,  zich door deze de Europese Unie binnen smokkelen.

In zulke grote massa's  dat de landen overspoeld worden door golf na golf migranten op weg naar het beloofde land: Duitsland dat hen in de komende winterkou een onderkomen moet bieden maar onmachtig is dat te doen ondanks de woorden van Mw Merkel "Wir schaffen es" na haar welkomstbetuiging. De cirkel is rond.

In de tijd van de dictators waren er geen volksverhuizingen van mensen die de chaos in eigen land ontvluchtten. Er was goed onderwijs (vandaar die vele goed opgeleide migranten zoals onze overheden ons nu melden) en gezondheidszorg. Alleen geen vrijheid van meningsuiting en geen aantasting van het absolute gezag

En er zijn dictatoriaten genoeg die door de EU getolereerd worden. 

Terecht want de wereld is niet maakbaar maar alleen ontwikkelbaar. En dat kost tijd.

En onze vrijheid van meningsuiting is ook beperkt evenals onze tolerantie, zoals we nu weer merken. Net als in de dictatoriale landen worden wij door propaganda beïnvloed en door pressiegroepen onder druk gezet. George Orwells Animal Farm en 1984 zijn nog steeds uiterst actueel. Daarover mijn gedachten volgende keer.