Verbijsterd en Vreeswekkend

Terroristen richten bloedbaden aan in Frankrijk, zij blazen zichzelf op met bomgordels, kunnen zonder grenscontroles door de Europese Unie reizen, laten zien dat onze rechtstaten geen afdoend antwoord hebben op hun acties en bedreigen onze levensstijl. Zij dreigen overal met nieuwe acties. Alleen al door dat dreigen ontwrichten ze ons leven. Zij brengen de oorlog van hun regios over naar de onze. Ik probeer mezelf voor te stellen hoe dit kan voortduren. Wat wij kunnen doen behalve afwachten en noodtoestanden uitroepen.

Wij leven in een rechtstaat. Dat hoorde ik onze premier weer opmerken.

Wat wil dat eigenlijk zeggen, rechtstaat.

Is rechtstaat een absoluut begrip dat zekerheid schept.

Neen, natuurlijk niet. Turkije is een rechtstaat, Mexico is een rechtstaat, Rusland is een rechtstaat evenals de Oekraine.

Maar de opvattingen over recht en onrecht variëren in deze rechtstaten.

Wat een rechtstaat inhoudt wordt immers bepaald door de wetgeving en de interpretatie daarvan.

Maar  leven in een rechtstaat impliceert hoe dan ook dat men zich aan de regels van die rechtstaat moet houden.

Dat betekent ook dat in die rechtstaat geen groepen kunnen zijn die die rechtstaat ontkennen of zichzelf het recht toekennen zich niet aan de regelgeving van die rechtstaat te houden.

Dat houdt ook in dat groepen die niet kunnen of willen leven volgens de regels van die rechtstaat geen verblijfsrecht in die staat hebben.

In de praktijk blijkt dat laatste niet op te gaan in onze rechtstaat.

Als ik dan  onze premier verder hoor raak ik verbijsterd.

Want hij zegt vervolgens dat Nederland omdat het een rechtstaat is  de uit de Islamitische Staat teruggekeerde jihadisten niet kan vastzetten, zoals onze zuiderburen van plan zijn, omdat zij zich hier niet aan strafbare feiten hebben schuldig gemaakt.

Dat deze terugkeerders een gevaar vormen is nu al herhaalde malen aangetoond.

Maar onze rechtstaat structuur kan geen rekening houden met gevaar of voorbereiding, zoals de rechtszaken aangespannen tegen vermoedelijke terroristen, aantonen.

Pas nadat  er tot actie wordt overgegaan kan worden ingegrepen. Maar dan is het te laat en is het kwaad al geschied.

Het klinkt zot maar het is zo.

Wel worden zij goed in de gaten gehouden, zegt onze premier.

Nu is dat laatste ondoenlijk gezien de onderbezetting van de instanties die zich daarmee bezig houden. Dus niks goed in de gaten houden. Ook in Frankrijk is dat onmogelijk, zo wordt toegegeven.

We hebben dus een situatie dat er in de EU een aanzienlijk aantal lieden rondlopen die, zoals in Parijs weer is gebleken, dood en verderf zaaien en bereid zijn hun eigen leven daarbij op te offeren.

Wij moeten dat zien te voorkomen maar kunnen hen niet preventief vastzetten maar moeten wachten tot zij een terreuractie hebben uitgevoerd. Dat laatste moeten wij trachten te voorkomen door hen goed in de gaten te houden wat wij niet kunnen. Want het van plan zijn is niet strafbaar en gezien de uitspraken van onze rechters zijn voorbereidingen nauwelijks te bestraffen.

Het enige wat kan gebeuren is als er een dreigingsaanwijzing bekend wordt leger en politie op de been te brengen en de burgers te adviseren alert te zijn of thuis te blijven.

Een soort dodelijk kat en muis spelletje. Want op die wijze kunnen zij die dreiging lange tijd hoog houden en ons leven ontwrichten zelfs zonder in actie  te komen. Ebt de angst en de spanning weg dan wordt de dreigingsfactor verlaagd, dan  herneemt het leven weer zijn oude gang en kunnen zij weer toeslaan.

Kijken wij weg, zoals Wilders zegt.

Er wordt ons voorgehouden geen verband leggen tussen de ongecontroleerde migrantenstroom en terroristengevaar. Waanzin natuurlijk, zoals bij het Parijse bloedblad is gebleken.

Twee van de terroristen zijn met die migrantenstroom binnengekomen. Dat wil niets kwaad zeggen over die migranten maar wel over het  gebrek aan deugdelijke controle van de binnenkomers. Maar het ontkennen ervan is inderdaad weg kijken.

Wij mogen ook geen verband leggen tussen de islam en de terroristen. Maar de terroristen doen dat zelf wel. Zij roepen allah akbar terwijl zij hun moordpartijen uitvoeren. Zij sparen bij hun acties soms wel de moslims, zoals in Mali. Zij zelf vinden dat zij volgens hun geloof de martelarendood sterven als zij zich opblazen. Dus is er dat verband wel, hoewel dat uiteraard niet wil zeggen dat moslims per definitie terroristen zijn. De meeste moslims bezien hen ook met afschuw. En ook moslims worden het slachtoffer en vluchten weg uit de door IS gedomineerde gebieden. Maar ontkennen dat er een verband is is inderdaad wegzien.

Hebben wij in het jongste verleden in een soort waan geleefd toen wij verheugd over de Arabische Lente dachten dat de democratische krachten in die landen waar de ene dictator na de andere het veld moest ruimen er in zouden slagen een soort westerse medezeggenschap maatschappij te vestigen waar die nooit bestaan had.

Dat daar rechtstaten zoals wij die kennen zouden ontstaan.

Dat wij daarom een door hen naar wij dachten  op prijs gestelde bijdrage leverden door hen van de modernste wapens te voorzien en, zoals dat nu zo graag gezegd wordt, hen met "boots on the ground" gesteund hebben de gehate dictators ten val te brengen. Zoals dat nu nog in Syrië gebeurt.

In plaats daarvan is een stammen en godsdienst strijd ontstaan om de macht die uitgewaaierd is over Noord Afrika en het Midden Oosten.

Daaruit is tenslotte als meest extreme vorm IS voortgekomen, de meest fundamentalistische stroming, die een grote aantrekkingskracht blijkt uit te oefenen op islamitische jongeren in het westen en het oosten, ook op die welke al generaties lang daar leven.  

IS dat vanuit Irak zich vertakt heeft naar Syrië, een groot gebied aan zich onderworpen heeft en ook in het westen strijders werft die de westerse maatschappij willen destabiliseren door terroristische acties.

Het westen probeert via luchtaanvallen en het steunen van Koerdische strijdkrachten en door de USA  van wat deze noemen gematigde islamitische strijdgroepen zowel de IS te bestrijden als  Assad te verdrijven.

Rusland steunt daarentegen juist Assad en bestrijdt door luchtaanvallen  de gematigde strijdgroepen en IS daarbij op de grond gesteund door Iraanse troepen en Hezbolla strijdgroepen.

Deze gematigde strijdgroepen zijn absoluut niet tegen IS opgewassen en concentreren zich, dacht ik zo,  meer op de strijd tegen Assad.

Er bestaat zelfs de vrees dat door de Russische, Iraanse en Hezbolla aanvallen op die gematigde strijdgroepen deze zich bij de IS zouden kunnen aansluiten.

Er bestaan, zo overdenk ik, twee opties.

De gecompliceerde twee coalities en dus driehoeksstrijd van westen en Rusland tegen en met Assad, tegen en met gematigde groepen gaat door, IS wordt  niet vernietigd en dat kan in feite profiteren van die verdeeldheid en blijven doorgaan.

De volgens velen moreel verwerpelijke, het westen, de USA en Rusland komen tot overeenstemming  en men besluit om als het minste van twee kwaden Assad te steunen en gezamenlijk de IS aan te pakken. Dat geeft ook de mogelijkheid "boots on the ground" te hebben waardoor, zoals een Engelse oud-legerleider meent, IS  in vrij korte tijd militair weggevaagd kan worden waardoor de glorie en martelaren status verdwijnt en daarmee de aantrekkingskracht.

In de Duitse pers en bij discussie programmas houdt men zich, behalve met de controverse tussen Seehofer en Mw Merkel over de migranten, druk bezig met de schuldvraag. 

Moet het westen zich verantwoordelijk voelen voor  IS. Zelfs het koloniale en mandaat tijdperk van voor de tweede wereldoorlog wordt er bij gehaald.

Vooral tegen Engeland, de USA en Frankrijk is de woede van IS gericht denkt bijvoorbeeld Todenhöffer. Die hebben met name in Irak een kwade rol gespeeld. Hij baseert dat op een tiendaagse reis door Irak waarbij hij ook met IS vertegenwoordigers gesproken heeft. Nu gaan er bij het horen van dergelijke verhalen allerlei belletjes bij mij rinkelen.

Interviewers hebben wel eens de neiging om ondervraagden woorden in de mond te leggen en ondervraagden hebben wel eens de neiging te vinden dat zij de algemene gevoelens vertolken.

Als wij de geschiedenis van Europa de laatste eeuwen doornemen kunnen wij ons allemaal tegen allemaal schuldig of verontwaardigd voelen door oorlogen en onderdrukkingen.

Maar het leven speelt zich af in het heden en in dat heden is er een al jarenlang durende stammen en godsdienst strijd in Noord Afrika en het Midden Oosten. Het westen heeft die strijd mede veroorzaakt en er zich intensief mee bemoeid.

De economische belangen van het westen, zoals de olievoorziening, speelden een flinke rol daarbij. Dat die rol in die regio bij bepaalde groepen tot woede heeft geleid is begrijpelijk.

Het is de keus van het westen zich nog steeds bezig te houden met het werken aan oplossingen die dat westen wil.

Dat dat nog steeds de woede van bepaalde groepen oproept is ook duidelijk.

Pas als er een goede oplossing gevonden is zal de kalmte terugkeren. Maar dat kan nog heel lang duren.

Maar IS is door zijn extreme vorm niet alleen een gevaar voor het westen maar voor alle betrokken regios en dat dat gevaar moet worden afgewend. IS is een apart geval. Denk ik.

Daar moeten het westen en Rusland het onderlinge wantrouwen voor opzij zetten. Misschien leren ze dan ook elkaar beter te begrijpen. Niet dat zwart-wit van nu. Dat zou mooi meegenomen zijn. Dat denk ik, althans.