Oh, heerlijke dromen,

 

Het goed geoliede systeem van de Europese Unie en Eurozone heeft zich bekwaam gekweten van de zware taak een insolvabel (in de normale wereld failliet genoemd) en opstandig Griekenland weer in het eurozone gareel te dwingen.

Griekenland wil een fris nieuw begin. Als eerste stap (of misschien uit wanhoop) heeft het Griekse volk een regering doen ontstaan die het roer wil omgooien.
Weg met de zelfverrrijkers, de ontduikers van de belastingen of vrijgestelden ervan, weg met de verstikkende bureaucratie,  ophouden met schulden te maken. Hulp voor de allerarmsten met gratis stroom en voedselbonnen.
De bezuinigingen door de gewone burger betaald heeft de koopkracht vernietigd, de werkloosheid tot boven de 25% gebracht, een jonge generatie voor 50% zonder uitzicht op werk gelaten en het levenspeil onhoudbaar verlaagd. Dat moet anders.

Allemaal mooie plannen dus maar helaas zijn er velen in de Europese Unie die dat allemaal niet voor zoete koek aannemen. Zij weten zelf maar al te goed hoe vaak dat in de EU mis gaat.

Dus moeten de Instituten, de Troika onder een andere naam, dat begeleiden, cq afdwingen.
Daarvoor hebben zij zware machtsmiddelen. Door bailouts en een private haircut hebben zij de Griekse staatsschuld overgeheveld van de kapitaalmarkt naar de Europese Unie, naar het ESM (de opvolger van het EFSF), de ECB en het IMF. Tijdens deze overheveling is die staatsschuld opgelopen tot boven de 175%. (bij deling van reële schuld door BBP zelfs boven de 180%). Dat komt omdat niet alleen het bedrag van de schuld zo is opgelopen maar ook omdat het BBP met 25% is teruggelopen zodat het percentage stijgt.
Griekenland kan daardoor alleen op de kapitaalmarkt lenen tegen een redelijke rente omdat Draghi met zijn 'alles wat dan ook doen' de Griekse schuld met de gehele ECB kapitalen dekt. Griekenland zou zonder die dekking alleen tegen woekerrentes kunnen lenen.
Alleen door steun vanuit de EU en ECB kan Griekenland de komende maanden zijn aflopende schulden voor 2015 aflossen, rente betalen en de economie draaiend houden. Dat is een machtig EU wapen.

Die schuld zit Griekenland ook dwars want het beseft dat ze die nooit zullen kunnen terugbetalen en dus tot het einde der dagen afhankelijk zouden moeten blijven van de EU, ECB en IMF.

Griekenland vindt terecht dat zij in 2012 zijn gebruikt om de euro te redden (wat zou blijken uit gelekte stukken) en zien daarin ook een reden om kwijtschelding van die daardoor zo hoge schuld te vragen. 50% bijvoorbeeld. Want zonder zo'n kwijtschelding kunnen ze het nooit redden.
Zo'n kwijtschelding (hoewel op de duur onvermijdelijk volgens de grote meerderheid van de economen) is een dolkstoot in de rug van de andere eurozone landen. Zij staan immers via ESM en ECB borg voor (zo'n 80%) van de Griekse schulden en als die voor de helft worden kwijtgescholden zou dat tot grote beroering in die landen leiden.
Zelfs verzachten van de voorwaarden wordt maar met moeite gepikt door de landen die wel rigoreus bezuinigd en hervormd hebben.

Griekenland heeft ook tegen dat dit niet de eerste keer is dat het in zulke problemen verzeild  raakte. Het heeft een reputatie van devaluaties, corruptie, belastingontduiking en verstikkende bureaucratie en zelfverrrijking en is frauduleus de eurozone ingesmokkeld. Moeilijk dus om nu aan te nemen dat dat in één klap anders wordt.

Het was  dus een moeilijke klus om daar een tussenweg in te vinden.

Het is volbracht. Er is een voorstel gekomen  waarvan Duitsland kan zeggen dat Griekenland door de knieën is gegaan en Griekenland kan zeggen dat het zijn doel goeddeels bereikt heeft. Knap werk. Maar een door de EU geaccepteerd voorstel is nog geen overeenkomst.

Want nu gaan ineens de ECB en het IMF dwarsliggen.

Mw Lagarde stelt dat het IMF duidelijke verplichtingen eist over hervormingen van pensioenen en de arbeidswetgeving, BTW en privatiseringen.

ECB en IMF herinnerden Griekenland eraan dat zij een vetorecht hebben over het verschaffen van meer geld en nog meeer concessies zouden kunnen eisen.
Draghi zegt dat de Griekenland nog zware onderhandelingen met de ECB moet voeren voor het normale leenrechten terugkrijgt.
Ik vind de rol van de ECB in dit geheel een dubbele. Zij moeten onafhankelijk zijn en geen politieke rol spelen. Maar bij zoveel van hun acties, bijvoorbeeld de QE is er toch wel sprake van politieke keuzes. Ook hier. Onvermijdelijk misschien maar toch niet juist.

Ook de Troika, onder zijn nieuwe naam, zal meer gespecificeerde gegevens eisen over de algemene clausules in het voorstel.

Dus hoewel het raamwerk gereed  is bestaat nog altijd onzekerheid over de uitwerking ervan en dus over  het verschaffen van een overgangskrediet. Zonder dat krediet zakt Griekenland weg in "default", failliet, niet in staat de cediteuren te betalen.

 

Wat mij verbaast is de opmerking dat nationale parlementen nog hun goedkeuring zouden moeten hechten aan dit voorstel.

Het ESM heeft de taken en budgetten van zijn voorgangers overgenomen en beslist zelfstandig over liquiditeitssteun aan lidstaten in overleg met EU en ECB. De Troika houdt toezicht.
Waarom het in dit geval anders zou gaan kan ik niet bevroeden.
Het IMF staat hier als internationale organisatie buiten en neemt zijn eigen beslissingen.

Ik kan niet nalaten als slotopmerking te zeggen dat de EU zelf ook uitblinkt in algemene voorstellen en beslissingen die niet zo detaillistisch onderlegd zijn als nu van Griekenland wordt geëist. Als dat niet het geval was zou de EU nu een welvarende munteenheid zijn met lage werkeloosheid en een bevolking met voldoende koopkracht en een sterke munt. Maar ja..