Wat moet de Europese Unie worden, 

een bond van zelfstandige staten 

of 

een federale staat met deelstaten.

De Europese unie:   Ever Closer Union? Wat is dat?

Wie weet nu eigenlijk wat het einddoel van de EU is. Ik heb voor mezelf in een vijftal blogs geprobeerd te bedenken wat de problemen in de EU en eurozone veroorzaakt. Ik geloof ook dat na meer dan twintig jaren Europese Unie daarop een duidelijk antwoord moet komen.

Zelfs de leave supporter par excellence, Farage, had het niet verwacht. 51,9% van de stemmen voor Leave, 48,1% voor Remain.

Internationaal had bijna niemand dat resultaat verwacht. 
Het VK heeft gekozen voor toekomstige politieke zelfstandigheid. Schotland zal wellicht een tweede referendum willen houden en uit het VK overstappen naar de EU  en  de eurozone, Noord Ierland moet zich ook beraden en Ierland, economisch zwaar verbonden aan het VK staat ook voor keuzes. 
What a bloody mess.

In de zakenwereld heerst grote verwarring, koersen dalen pijlsnel, zowel het pond sterling als de euro dalen in waarde. Maar als de eerste schrik voorbij is zal wel weer stabilisatie volgen.

En dat terwijl er in feite nog niets is gebeurd. Het kan nog lang duren voor het VK echt artikel 50 gaat gebruiken en de afscheiding vorm zal gaan krijgen.

In mijn ogen is de Leave overwinning geen gevolg van een een Britse crisis maar een EU crisis. Het is onjuist de Britten (want het is niet  het Britse parlement dat uit de EU wil treden) de schuld te geven.

Als dat wel het geval was zou er geen probleem zijn. De EU is zonder het VK groot genoeg en het VK zou het dan zelf maar moeten weten. Beide zouden economisch grote schade lijden door de vrije markt voor het VK uit te sluiten maar dat zou waarschijnlijk tijdelijk zijn.

Dat wil zeggen als de EU economisch sterk genoeg was. Maar dat is niet het geval.

De eurolanden, de kern van de EU, groeien veel te langzaam uit de crisis die toch al meer dan zeven jaar achter ons ligt en kunnen geen extra crisis verdragen.

De schuldenlast is zo hoog dat fiscale stimuli door de landen zelf voor de meeste onmogelijk is en dat ECB steun onontbeerlijk is.

Vrijwel geen enkel euro land voldoet nu nog aan de voorwaarden voor toelating erin.

Noodzakelijke sociale hervormingen (euphemisme voor het versobereren van de sociale sector) stuiten in een aantal landen op zoveel weerstand dat ze niet doorgevoerd kunnen worden.

Kandidaat leden van de EU, die al tijden economisch gesteund worden door de EU zouden bij toetreden nog lange tijd steun moeten blijven krijgen.

De EU is zo weinig flexibel dat eens genomen maatregelen ongewijzigd door blijven bestaan ongeacht nut of innovatie (bijvoorbeeld de landbouwsubsidies).

Voor straf het VK uitsluiten van de handel met de vrije markt zou zeer waarschijnlijk zozeer snijden in eigen vlees zijn dat de EU en eurozone economie er uiterst ernstige problemen door zouden krijgen.

Het is bovendien niet de vrije markt die het probleem vormt (al is ze nog lang niet voldoende tot stand gekomen) maar de politieke keuze.

Ik ben van mening dat het bestuur de EU volstrekt duidelijk zou moeten maken wat de politieke toekomst ervan is.  
Vage termen zoals "meer integratie", die zowel op zelfstandige staten kunnen wijzen als op afhankelijke deelstaten zaaien alleen meer verwarring.

Zoals ik al eerder voor mijzelf gedacht heb zijn er twee keuzes. de Europese Unie als een verbond van zelfstandige staten met gemeenschappelijke handels belangen of een federale staat met eigen parlement, regering en monetaire en fiscale eigen macht met afhankelijke deelstaten.

Wat nu gebeurt is zonder een openlijke keuze te maken via een niet democratische technocratische bestuursstructuur steeds meer opportunistisch of volgens hen door de nood gedwongen centralisatie door te voeren.

Er zijn drie  politieke beslissingsgroepen, de Raad van Regeringsleiders, de Raad van Ministers (of liever gezegd Raden van Ministers) en de Commissie of liever gezegd de President van de Commissie.

De besluiten van de Raad van Regeringsleiders zijn unaniem, hetgeen de besluitvorming uiterst gecompliceerd maakt, bij de Raden van Ministers gekwalificeerde meerderheid, en de commissie heeft zijn taak zelf van executive en toezichthoudend uitgebreid naar de politieke besluitvorming.

Dan zijn er bovendien nog het enorme administratieve apparaat in Brussel en het steeds verhuizend parlement met zeer beperkte bevoegdheden.

Door deze structuur en de druk tot centraliseren zonder duidelijke doelstelling ontstaat een gevoel van onmacht bij de bevolkingen die het idee krijgen dat zij er volkomen buiten staan en buiten worden gehouden.

Dan kan tot twee reacties leiden, apathie of verzet. 

In het VK is het verzet kennelijk zo sterk dat bij een referendum de bevolking de EU, zoals deze zich ontwikkeld heeft,  heeft afgewezen tegen de wens van de politieke meerderheid in.

De PEW en Ipsos Mori onderzoeken, die behoorlijk representatief zijn, hebben er op gewezen dat deze geruisloze ontwikkeling tot centralisatie van de macht door de meerderheid van de EU bevolking niet wordt gesteund.

Wordt de EU een bond van staten of een federale statenbond.  That is the question, geloof ik.

De verdragen geven geen duidelijk antwoord. 
Beide zijn mogelijk. 
Maar de keuze moet wel gemaakt worden en het enige orgaan dat een antwoord kan geven is de Raad van Regeringsleiders. Zij zijn het opperste orgaan en bepalen de strategie van de EU.

Verder werken door de verdragen met behulp van jurisprudentie door het Europees Hof verder te interpreteren en omtrekkende strategieën zoals bij het ESM zal naar ik denk tot steeds meer weerstand bij de bevolkingen van de lidstaten leiden. 
Een weerstand die, zoals in Groot Brittannië is aangetoond, dwars door de politieke partijen heenloopt.

Er zijn bepalingen in het verdrag van Lissbon die duidelijk wijzen op de zelfstandigheid van de lidstaten. Er zijn interpretaties van andere bepalingen in datzelfde verdrag die dat niet doen. Dat verdrag zal zo moeten worden gewijzigd dat het of de ene of de andere keuze omvat.

Gezien de huidige diversiteit in opvattingen binnen de EU die in de loop van de jarenis ontstaan zou er zou zelfs mogelijk de optie uit voorkomen de EU om te vormen tot  twee  groepen, zoals al wel wordt gesuggereerd.

Een groep van landen die deelstaat  in een federale staat willen zijn met de euro als munt.

Een tweede groep die zelfstandige staten willen blijven in een verbond van staten met gemeenschappelijke belangen. Beide binnen de single market. Een keuze ook voor de landen die nu de euro hebben.

Die mogelijkheid valt te verkiezen boven het gevaar de EU uiteen te zien vallen.

Want door gebrek aan daadkracht verder hinken op twee gedachten zal er toe leiden dat de EU inderdaad grote kans loopt uiteen te vallen en dat daardoor ook de voordelen van de single market, die als Europese Economische Gemeenschap een doorslaand succes was, verloren gaan. Dat zou inderdaad rampzalig zijn.

Maar noch politici noch media lijken in staat te zijn de Brexit in een bredere context te zien maar alleen als een specifiek Brits gebeuren dat de EU verder niet wezenlijk treft. Je hoort dat al in de woorden van een aantal regeringsleiders.
Dat wijst op een wel heel grote kloof tussen elite en the man in the street. Maar de tijd van kritiekloos volgen lijkt voorbij, niet alleen in Groot Brittannië. 

Maar dit alles zijn natuurlijk alleen maar de gedachten van een belangstellend leek.