De Europese Centrale Bank en al die andere Centrale Banken.

Ons geld Hun geld.

Een groter gevaar dan al die illegale immigranten

Het gaat zo geruisloos, er worden maatregelen genomen  die een mathematische precisie lijken te hebben, als we het zo horen. Maar wat is het in werkelijkheid. Hoe vreemd het ook klinkt, het is veel belangrijker dan de illegale migranten want het gaat om veel, veel meer geld. Maar het gaat zo geruisloos, zo alleen op vergaderingen met deskundigen en journalisten. Het is een rituele dans om de mammon. De taal heeft niets van de omgangstaal maar vakjargon waarvan de betekenis de meesten van ons ontgaat. Maar het gaat wel om ons geld, dat wat wij verdienen, zonder  dat wij het beseffen. Ik denk erover na en kom tot het besef dat het geen enkele mathematische zekerheid bevat maar alleen theorieën die over ons en zonder ons onze toekomst zullen bepalen. Maar er zijn maar weinigen die zich er om bekommeren. Ik probeer het me, zij het gesimplificeerd, maar daardoor juist des te zuiverder, voor te stellen.

Quantitative Easing, het klinkt zo fraai, en het is een van de onorthodoxe wapens van de Centrale Banken. Maar wat is het nu precies?

Banken lenen geld uit aan staten, bedrijven en particulieren. Maar ze willen daar wel een zekerheid tegenover zien zodat ze niet naar hun geld kunnen fluiten, een onderpand. Dat zijn bijvoorbeeld staatsobligaties, obligaties van grote ondernemingen,  en huizen van bedrijven en particulieren en zo voort.

Als nu die banken geen geld meer kunnen uitlenen omdat ze vol onderpanden zitten maar zonder geld,  kunnen ze hun functie, geld uitlenen,  niet meer uitoefenen.
Dan is dat slecht voor de economie want bedrijven en overheden kunnen niet meer lenen. Geld wordt schaars en dus duur. De rente gaat sterk oplopen en de economie stagneert daardoor.

En centrale banken mogen niet aan staten, bedrijven en particulieren uitlenen. Daar zijn de gewone banken voor.

Maar de centrale banken kunnen wel al die onderpanden van banken opkopen tegen geld dat zij daarvoor van hun geldpers laten rollen (figuurlijk dan), want centrale banken zijn de enige die officieel geld mogen vervaardigen, printen, scheppen, computeraal in omloop brengen.

Dus schieten zij die banken te hulp, kopen al die onderpanden, obligaties, covered bonds, asset backed securities, op en geven de banken daarvoor in de plaats dat nieuw geschapen geld.
De banken hebben dan weer voldoende, laten we het noemen kasgeld, liquidity, om weer uit te lenen aan staten, bedrijven, particulieren tegen afgave van onderpanden.
De rente daalt, bedrijven kunnen volop lenen en investeren, nemen personeel aan, werkloosheid loopt terug en koopkracht neemt toe, loonsverhogingen volgen, daardoor stijgen de productiekosten en de prijzen en hogere prijzen betekent hogere inflatie en dat is het streven van de Centrale Banken, een inflatie van ongeveer 2%.

Waarom willen ze  die inflatie.

Wel, dat is de hebzucht van de mens want uit vrees dat die prijzen nog verder stijgen gaan ze gauw kopen waardoor de vraag toeneemt en daardoor de prijzen verder stijgen, de lonen stijgen mee en zo ontstaat een constante prijsstijging, dus inflatie, dus  geldontwaarding.

Door met de rentestand te spelen, hoger en lager houdt de Centrale Bank dan die inflatie jaar na jaar na bij die 2%. Net als in een auto, een beetje gas geven en een beetje gas terug nemen.
Dus met dat geld scheppen en met die rente stoeien stuurt de Centrale Bank de financiële stabiliteit. Dat is hun opdracht.
Natuurlijk behoeft de Centrale Bank als de economie lekker loopt alleen een beetje met die rente te spelen. Maar als dat niet helpt komt dat grote wapen pas in stelling, de bazooka, de QE. Net zoals je in een auto alleen hoeft terug te schakelen als je een helling op moet. Maar dan is het ook nodig anders gaat de motor schokken en bokken.

Maar soms loopt het grandioos uit de hand. Want er zijn meer Centrale Banken en meer buitenlandse economieën en ze hebben alle datzelfde doel. En het zijn dus elkaars concurrenten. Zoals nu  in Japan.

Japan de meest fanatieke Quantitative Easing en Rente jongleur voerde omdat Quantitative Easing, geldschepping, en renteverlagingen de economie maar niet op gang konden brengen een negatieve bankrente in.

De opzet was, in lijn met het QE/rentewapen geloof,  dat deze negatieve rente de koers van de Yen zou doen dalen  en zo de concurrentiepositie van Japan zou verbeteren.
Maar, wat gebeurde, de yen werd duurder in plaats van goedkoper.
Het rente wapen backfired, sloeg terug.
Abenomics, al jaren lang omstreden, slaat terug!

Wat zouden die twee nu eigenlijk moeten doen, in theorie, maar niet  in de praktijk, die geldverruiming, euphemisme voor geld bijdrukken, en het rentewapen?

Wel,  Draghi en zijn ECB (Europese Centrale Bank) bestuur zeggen het.

Het enige doel van de ECB QE en Rentewapen is de inflatie op nabij 2% te brengen en zo de economie te steunen.
Is dat doel bereikt of benaderd in die bijna twaalf maanden van QE?
Neen, er is eerder disinflatie (dus dalende inflatie) en zelfs gevaar voor deflatie in sommige lidstaten.
Wat doet de ECB nu. Quantitative Easing en Negatieve rente opvoeren.

Wat houdt dat nu eigenlijk in? Om dat duidelijk te maken trek ik een vergelijking met de Nederlandse economie. Die is echt, ons echt verdiende geld kun je tellen.

Nederland heeft een Bruto Binnenlands Product van 636 miljard euros  plus nog wat kleingeld per jaar (gemeten naar World Debt Clock). Met eigen hand verdiend. Bloed zweet en tranen
In één jaar tijd heeft de Europese Centrale Bank 720 miljard euro bijgedrukt, uit het niets laten verschijnen. Meer dan Nederland in een jaar echt verdient.
Dat geld blijft in de circulatie. Dus blijft bij de euro geldvoorraad.
Want als de "assets", onderpanden die de banken aan de ECB "verkocht" hebben vervallen, dus ingelost moeten worden koopt de ECB er meteen  bij die banken voor dat vrijkomende geld (dat vernietigd had moeten worden) nieuwe assests aan.

Maar  wat heeft dat bijdrukken van die 720 miljard, meer dan het Nederlandse BBP,  nu de eurozone opgeleverd?

Het heeft niets gedaan om de inflatie tot bijna 2% op te duwen. Want die is nog steeds veel te laag en deflatie dreigt nog steeds.  Als je het tenminste als een dreiging ziet. Want dat is ook theorie. En deflatie is voor de consument, U en ik, voordelig.

Om een vergelijking voor die 720 miljard euro te maken.

Nederland is nummer vijf op de Eurozone verdienlijst.
Alleen Duitsland, Italië, Spanje en Frankrijk verdienen meer per jaar. En iedereen weet ondertussen hoe die drie, behalve Duitsland dus, er voor staan. Meer staatsschuld dan veerkracht.
En alle andere veertien eurolanden verdienen dus minder  dan Nedereland.
Nederland heeft een Bruto Binnenlands Product van 636 miljard euros  plus nog wat kleingeld per jaar (gemeten naar World Debt Clock).
Dus, grof gezegd, drukt de ECB zomaar bijna 100 miljard euros meer per jaar erbij dan wij Nederlanders met zijn allen per jaar verdienen. Loos geld.
De ECB plukt het uit de lucht, niemand heeft ervoor gewerkt, niemand heeft het verdiend. Ineens is het er en tilt die inflatie dan ook nog niet naar 2%. Faal.

Dat is overigens nog maar het beginnetje want de ECB heeft beloofd dat het nog minstens één jaar doorgaat,  of tot in het oneindige, namenlijk tot die bijna 2% inflatie bereikt zijn.

Wanneer dat is en of het ooit zal gebeuren kan niemand voorspellen. Zelfs het CBS niet en het IMF evenmin. Maar de ECB gaat door. We shall overcome.

Stel dat het vier jaar duurt (absoluut niet ondenkbaar want iedereen verwacht dat de inflatie nog jaren en jaren lang laag blijft).

Dan zou de ECB dus vier keer 720 miljard = 2880 miljard euro hebben bijgedrukt. Dat is dan net zoveel als Duitsland, de rijkste en het best presterende lidstaat van de eurozone per jaar verdient. En misschien is de inflatie dan nog niet bij die 2% komen klimmen. Alors, on continue, wir gehen weiter. noi continuiamo

Even een tussen vraagje.

Wat is dan wel met dat geld gebeurd. Wel, het antwoord is eenvoudig. Niemand weet het. Want die banken zijn van die obligaties bijvoorbeeld van Portugal, Italië en Spanje en al die asset covered assets (wat ze ook echt waard mogen zijn) af en hebben per maand 60 miljard euro te besteden. Zij hebben niemand (behalve hun aandeelhouders achteraf) te vertellen wat zij er mee doen. Ook de ECB niet.

Eén ding is zeker, die 60 miljard euro worden niet grotendeels in de eurozone geinvesteerd.
Misschien in Emerging Markets waar de rentes hoger zijn (en het risico ook).
Maar zeer zeker in de aandelen markten want elke keer dat Draghi belooft de rente te verlagen of nog meer huisdrukker te spelen schieten de koersen weer omhoog.
Elke opdoemende beursval wordt zo in de kiem gesmoord.

Wat gebeurt er dan echt? Volgende keer wat ik daar over denk. Maar zoals altijd, wie ben ik.