Is de EU en eurozone van Brussel

of van de lidstaten

Eergisteren heb ik mijn gedachten over het beleidsplan van de vijf presidenten opgeschreven.

Intussen is op 9 september de State of the Union toespraak voor het Europees Parlement door de president van de Commissie, de heer Juncker gehouden.

"Er is niet genoeg Europa in deze Unie. En er is niet genoeg Unie in deze Unie"

"Wij hebben meer Europa nodig, wij hebben meer Unie nodig"

Dat was het raamwerk voor de verdere speech.

Ik bekijk deze uitspraken even in het licht van wat Ambrose Evans-Pritchard de ervaren analist in de Financial Telegraph over de Europese Unie schreef.

"De oostelijke staten van de EU zijn geschokt dat zij de zeggenschap (sovereignty) over hun landsgrenzen hebben verloren, net zoals zuid Europa de economische zeggenschap heeft verloren door zich aan te sluiten bij de euro".

De reacties van de oostelijke staten kennen we. Zij willen niet meedoen aan een afgedwongen opnemen van een aantal migranten, een verdeling van hun aantal over alle EU lidstaten. Dat is de kloof oost-west want het westen neemt hen ruimhartig op en legt zich bij een verdeling over de lidstaten neer.

De kloof noord-zuid werd weer eens duidelijk bij het Ambrosio weekend waar ik vorige keer al wat over zei. Daar kwam de steeds verder op de spits gedreven tegenstelling over de fiscale politiek, de austerity tegenover de flexibele leencultuur, tussen Duitsland (en de andere noordelijke landen die Duitsland steunen) en in dit geval Frankrijk dat Duitsland er van beschuldigde de monetaire unie te vernietigen door het moralistisch vasthouden aan het opruimen van de schulden.

Daarbij moet worden opgemerkt dat, zoals vaak gebeurt,  Spanje als schoolvoorbeeld geven voor het slagen van het austerity medicijn niet helemaal klopt.

Want Spanje leeft op door zijn loonsverlagingen waardoor bijvoorbeeld, zoals ik al eerder heb gezegd,  Renault autos nu in Spanje worden gemaakt in plaats van in Frankrijk dat daardoor schade lijdt.

Ja, de lonen in Spanje liggen haast 30% lager dan in Frankrijk. Dat geeft Spanje voor de export een voorsprong maar die wordt gefinancierd door de werkende bevolking die de loonsverlagingen heeft moeten accepteren in het kader van de hervormingen.

Daarmee wil ik niet zeggen dat Frankrijk geen schuld treft voor hun achterblijven bij de toch al minimale groei in de eurozone.

Dat is een van de schaduwkanten van de eurozone. De lidstaten hebben dezelfde munt maar gescheiden begrotingen en concurreren naar hartelust met elkaar. De winst voor de een is het verlies voor de ander. Het target 2 systeem laat zien tot welke grote verschillen dat leidt.

Deze uitweiding om aan te geven dat er  dus alle reden voor is van mening te zijn dat de eurozone geen natuurlijke  eenheid is maar op kunstmatige wijze is geforceerd door de euro. Want als de lidstaten economisch gelijkwaardig zouden zijn bestond het bovengenoemde probleem niet.

Behalve dat Juncker uitgebreid over het beleidsstuk van de vijf presidenten sprak waarover ik vorige keer mijn gedachten liet gaan was hij opener over de democratie, legitimiteit en versterking ervan dan in dat stuk.

Hij ziet, denk ik, de Commissie als de regering en het Europees parlement als een echt parlement van de Europese Unie en de eurozone.

Als ik het verdrag van Lissabon lees denk ik echter dat de ware wetgevende macht in de EU ligt bij de Raad van Regeringsleiders, zij leggen de beleidslijnen vast.

Daarbij zijn zij gebonden aan de restricties vastgelegd in het verdrag van Lissabon waar bepaald wordt wat de bevoegdheden van de EU zijn en welke zij delen met de nationale parlementen met de stipulatie dat al het andere de competentie van de afzonderlijke lidstaten is. Het Europees Parlement heeft dus ook wat dat betreft een beperkt mandaat.

De Commissie deelt zijn taak van wetsvoorbereiding met de raad van ministers (in steeds wijzigende samenstelling) en heeft toezicht op de uitvoering.

Een vergelijking zien tussen echte parlementen en regeringen en het EU parlement (dat bovendien niet de bevoegdheden van echte parlementen heeft) en de Commissie loopt dus flink mank.

Maar uit Junckers woorden dat hij een politiek president van de Commissie is  en het EU parlement als echt wetgevend orgaan beschouwt moet je wel opmaken dat hij in de EU een andere koers wil met veel meer bevoegdheden voor de Commissie. Dat blijkt ook klaar en helder uit het beleidsstuk waar een centralistische en de nationale zeggenschap ondermijnende trend uit spreekt.

In dat verband is tekenend dat zoveel geregeld  lijkt te kunnen worden binnen het kader van de verdragen. Waarbij een voorbeeld punt is dat wel de monetaire politiek maar niet de fiscale politiek in het verdrag aan de EU is opgedragen en dat dus de fiscale politiek, belastingen, begrotingen, uitgaven, een zaak van de individuele lidstaten zelf is. Waarbij onderlinge directe financiële steun verboden is. Vandaar het omzeilings middel het ESM.

Hoewel wel een coordinatie is voorzien, maar dat is niet identiek aan zeggenschap, sovereignty.

Ook hier bestaat  er een verschil tussen de opvattingen van noord en zuid Europa.

Het lijkt erop dat we met deze state of the union en het beleidsvoorstel van de vijf presidenten komen tot een geruisloos ingevoerde  feitelijke politieke unie  in plaats van een echte politiek unie middels principiële veranderingen van de verdragen door alle lidstaten goedgekeurd. De verdragen die nu zelfstandige staten kennen met bepaalde taken die deze aan de EU toegewezen hebben, sommige gedeeld zien met de nationale parlementen en alle andere  tot de competentie van de individuele lidstaten doen behoren.

Oftewel, zo denk ik,  een Brusselse politieke unie in plaats van een die op democratische wijze verkozen en gekozen is door de lidstaten.