De Zuidvruchten van de Euroboom

  

Elke winter publiceert de Europese Commissie een prognose over de economieën van de lidstaten. Uit de winter 2015 publicatie heb ik de tabellen over Griekenland en Frankrijk gepakt en ze hieronder naast elkaar gezet.

 

 

Bij vergelijking van de cijfers in deze twee tabellen zien we dat de EC een veel grotere groei van het BBP (GDP) van Griekenland ziet dan voor Frankrijk.

Ook het begrotingstekort voor Griekenland wordt lager ingeschat dan dat van Frankrijk. Griekenland vertoont in de prognose een surplus van 1,6%, Frankrijk blijft steken op een begrotingstekort van 4,1%.

Voor de inflatie ziet met een 0,3% nadeel voor Griekenland.

Het grote verschil ligt in de werkloosheid die in 2017 in Griekenland twee keer zo groot zou zijn als in Frankrijk maar met een dalende tendens.

Maar de klap bevindt zich in de staatsschuld, in Frankrijk stijgend van 92 naar 98%, in Griekenland stijgend van 115 naar 160%.

Griekenland staat zoals we weten onder scherp toezicht van de Troika, financiëel deskundigen van de Europese Commissie, Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds dat een eigen bijdrage heeft geleverd aan de bailoutbedragen.

Dat toezicht houdt in feite in dat de Troika bepaalt welke bezuinigingen en hervormingen die als voorwaarden aan de bailout zijn verbonden Griekenland moet doorvoeren. Griekenland wordt dus in feite financiëel bestuurd door deze Troika en moet deze condities alleen uitvoeren zonder inspraak te hebben.

Gedurende dit toezicht is de economie van Griekenland met 25% gekrompen, de werkloosheid gestegen tot boven de 25%, de jeugdwerkloosheid tot boven de 50%. Geen eclatant succes dus maar een debacle.

De opzet van dit bezuinigings en hervormingsprogramma was dat de Griekse economie gaat groeien, de staatsschuld terugloopt en het begrotingstekort omgezet wordt in een begrotingsoverschot.

In tabellen uit vorige blogs kan men concluderen dat het tegenovergestelde van deze opzet is bereikt.

Desondanks wordt een nog verdere bezuiniging vereist die voor het grootste deel door de toch al sterk verarmde werkende bevolking moet worden opgebracht.

Men kan stellen de toestand voor de bevolking zo hopeloos is geworden dat de regering bij verkiezingen is omver geworpen. De nieuwe regering eist terugbrengen  van de staatsschuld naar een aanvaardbaar niveau, een oplossing voor de grootste armoede door gratis electriciteit aan deze groep te verschaffen en voedselbonnen  en nieuwe onderhandelingen te beginnen met de EU, IMF en ECB over mildere voorwaarden die volgens de nieuwe regering wel kunnen leiden tot een verbetering van de Griekse economie.

De Eurogroep eist onverminderd voortgaan met de huidige voorwaarden, die nog verscherpt moeten worden en weigert enige kwijtschelding van schulden. De Europese Commissie lijkt wat milder en geneigd tot onderhandelen, de ECB heeft er, volgens de voorlopige opinie van het Europees Hof niets mee te maken omdat dat het ingrijpen in de economie en politiek van een lidstaat zou zijn hetgeen niet strookt met de taak van het ECB. In hoeverre die opinie gevolgd wordt is onduidelijk.

De nieuwe Griekse regering zet in op betere belasting inning, onder hen theoretisch beter mogelijk dan onder de door vriendjespolitiek dooraderde oude regering en kan om dezelfde reden ook scherpere wetgeving doorvoeren. Datzelfde geldt voor de hervorming van de verstikkende bureaucratie.  Die twee zouden een veel betere inkomenssituatie voor de overheid scheppen.

Maar tezelfdertijd zou de belastingdruk op de werkende bevolking verkleind moeten worden. Deze mix van maatregelen zou, indien effectief doorgevoerd de economie behoorlijk opvijzelen.

De grote vraag is of de nieuwe regering dat werkelijk zou doen of vervallen in de oude situatie waar alleen de belanghebbenden anderen zijn.

Waarom die vergelijking van tabellen met Frankrijk? Wel, voor Frankrijk wordt voor de derde maal in  successie het stabiliteits en groei verdrag niet toegepast en een niet aanwezige flexibiliteit erin verondersteld. Valls is vast van plan zijn hervormingen door te voeren. Ook die moeten nog goedgekeurd worden. Daar bestaat ook een groot verzet tegen. Maar Frankrijk verdient door Valls opzet nogmaals uitstel nu tot 2017 om tot een tekort van 3% te komen vanuit de huidige  min 4,1%. (Griekenland moet dan komen tot een surplus van 1,6% vanuit een tekort van 12,7%).

 

Natuurlijk heeft Griekenland een enorme staatsschuld. Maar de bailouts hebben  daar niets aan verbeterd. De toen bestaande schulden zijn afbetaald aan de banken met die door de ECB en ESM verschafte bailout bedragen. Een verschuiving van banken naar belastingbetaler.

Verdient Griekenland een kans door, zoals toch zou gebeuren, die schulden een aflossingstermijn van 50 jaar te geven met een nominale rente.

Een overbruggingskrediet, dus geen lening die de staatsschuld nog verder zou verhogen, om de periode te overbruggen tot verbeterde belastinginning genoeg oplevert om ongesteund en zelfstandig, zoals Frankrijk, verder te gaan en hervormingen zelf door te voeren.

Daarna kan altijd nog bekeken worden of het lukt.

Psychologisch gezien heeft dat een grotere kans dan dwang uit Brussel die de afkeer daarvoor nog groter zou maken.

Aan de andere kant zal een vermindering van de bezuinigingsdruk slecht overkomen bij de landen die wel de uitmergeling van de austerity hebben doorstaan. En van overnemen van Griekse schulden, want dan houdt kwijtschelding in zal helemaal geen sprake kunnen zijn. Bovendien zouden beide de oppositiepartijen in vooral Italië en Spanje  een zwaar wapen in handen geven. Er zit dus behalve een economisch ook een belangrijk politiek aspect aan.

 Dat alles toont weer aan dat Griekenland een symptoom is van de eurozone die een onbereikbaar ideologisch monstrum is.

Volgende keer wat over het andere twistpunt, de Quantitaive Easing van de ECB. De sprong van 1100 miljard euro in het duister of misschien wel in het water gooien ervan.