De Kronkelwegen van de Europese Logica

 

Wie kan nog volgen wat er om Griekenland heen gebeurt. Kunnen we dat eigenlijk niet als symptomatisch voor de Europese Unie zien? Ook de nu komende naweeën.

In Griekenland zelf is 30% van de Syriza, de partij van Tsiprias, fel tegen de door Tsiprias aanvaarde overgave aan de eurozone gekant.

Voor de goedkeuring ervan in het parlement is Tsiprias aangewezen op zijn politieke tegenstanders. Tsiprias zelf gelooft niet in, laten we noemen, accoord maar belooft het uit te voeren. Een waanzinnige constructie.

Aan de andere kant, die van de crediteuren, is het ook geen koek en ei. Terwijl de EU zijde (want iedereen bemoeit er zich mee al is het een eurozone affaire, dus niet steunend op de verdragen maar op een onderling gesloten overeenkomst) fel gekant is tegen een schuldvermindering is de IMF zijde juist fel gekant tegen geen schuldvermindering. De EU zijde wil pas over een eventuele schuldvermindering praten als alle onderhandelingen afgerond zijn, de IMF wil het in het allesomvattende plan meenemen. De IMF heeft een andere rol dan de eurozone. De IMF wil een realistisch plan dat zowel de onhoudbare schuld als de nodige hervormingen inhoudt met zo min mogelijk lastenverzwaringen.

De eurozone wil uitsluitende de balangen van die zone dienen en het voorkomen van ketterse praktijken.

De IMF wil daarom alleen meedoen als die schuldvermindering er komt, niet als die als een soort achterafje apart behandeld wordt zonder enige voorafgaande garatie en vormgeving ervan. Zo zie ik het. Hoe die twee invalshoeken met elkaar te verenigen zijn zullen we de komende maand ervaren.

Maar de Griekse affaire heeft ook allerlei andere gevolgen.

Schauble heeft de pest in om de rol die Juncker heeft gespeeld bij de onderhandelingen. De commissie heeft daar niets mee te maken, het is een zaak van de eurozone leiders. Juncker bemoeit zich met de politiek van de eurozone en de commissie heeft allereeerst geen politieke rol en ten tweede niets van doen met de eurozone.

Schauble heeft ook met lede ogen aangezien dat de commissie zich heeft ingelaten met de nieuwe uitleg van het Stabilisatie en Groei Pact binnen de eurozone en zo Frankrijk weer een uitstel te geven om de fiscale imbalans te herstellen. Dat is geen uitvoering maar politieke beslissing.

Ik heb zelf het idee gehad dat van Rompuy is begonnen met het opzetten in Brussel van een EU regering in zijn vormgeving  van het ambtenaren apparaat daar. Daardoor is langzamerhand een steeds sterker politiek element de commissie binnengeslopen. Daar zat de absolute know how met full time professionals.

Kijk naar de energiepolitiek van de EU. Niet gepresenteerd door de Europese Raad maar door de Commissie. In principe bevolen door de ER maar in politieke zin uitgewerkt door de Commissie. Naast het bewaken van de verdragen, de taak van de commissie kwam de poltieke.

Schauble wil daar een eind aan maken aan die dualiteit. De commissie houdt dan zijn geusurpeerde politieke kant en de bewaking, controle, komt in een nieuwe organisatie.

 

Ik schreef net over de uitleg van het S&G Pact  en het Fiscal Pact door de commissie. Schauble heeft in zijn voorstel om een speciale minister van financiën voor de eurozone te benoemen die dwingend kan optreden duidelijk het oogmerk de commissie deze taak te ontnemen. Tezelfdertijd wordt daarmee ook de zeggenschap van de individuele lidstaten hierover sterk beperkt. Het is dus een totaal ander voorstel dan dat van Hollande die juist een eurozone  parlement, en ministerie wil opzetten naast de nationale met eigen deelbudget en allocatie. Dat wil Schauble juist niet. Schauble wil afdwingen van de regels.

De diepere beweegredenen van Schauble zijn ongetwijfeld het willen vasthouden aan de regels van de onderlinge verdragen van de eurozone en een wapen te creëren tegen de flexibilisering van die regels.

Die strijd tussen austerity en flexibility wordt door de Griekse kwestie gevoed.

Daarbij dreigt het gevaar dat beide kampen zich vastbijten in hun eigen vermeende of niet vermeende gelijk en dus een vruchtbare discussie onmogelijk wordt.

Voor mij staat vast dat het binnen het raamwerk van de eurozone bewezen is dat het onmogelijk is landen met een zo ver uit elkaar liggend economisch potentiëel als de realiteit in de zone is op de voor alle geldende standaardwijze te behandelen in de veronderstelling dat zij dan naar elkaar zulen groeien.

De voor de individuele lidstaten optimale monetaire en fiscale politiek kan niet een een reglement worden bereikt. Natuurlijk kunnen door structurele hervormingen die de economische flexibiliteit bevorderen een verbetering bereikt worden maar geen oplossing.

Die oplossing is altijd geweest een elastische verbinding tussen de waarde van de munten van de landen gekoppeld aan een rentesysteem voor leningen gebaseerd op risico.

De een bevordert de op eigen kracht gebaseerde ontwikkeling, de ander een rem op onverantwoord leengedrag.

Hoe valt dat allemaal te rijmen. En dan "what about the people?".

 

Dr. Ludger Schuknecht, senior economist in het Duitse Ministerie van Financiën heeft het standput van zijn ministerie in een artikel vastgelegd. "Why Piketti is wrong". Een interessant artikel. Ik moet daar nog over nadenken.

 

.