De apotheose van de Griekse crisis is nabij

"Defiant Greeks force Europe to negotiating table as time-bomb ticks.

EMU creditors have Greece's Alexis Tsipras by the scruff of the neck, but he has a knife to their throats".

De  Griekse crisis vreet zich steeds dieper in de kern van de eurozone.

Hoe Griekenland indertijd de eurozone is binnen gefraudeerd is onder de hand alom bekend. Dat belasting ontduiken een nationale sport was en is, vergemakkelijkt door het Griekse bureaucratische paradijs dat weinig weerstand hiertegen bood om het zachtjes te zeggen weet iedereen. Dat het van devaluatie naar devaluatie ging was ook bekend.

Dat het tot 2009 de Europese rekenmeesters om de tuin leidde met een drievoudige boekhouding is ook geen nieuwtje en dat daarna de ware toestand een van hopeloze tekorten bleek te zijn en torenhoge schulden is evenmin nieuws.

Hoe het zover kon komen nota bene onder toezicht van  de Brusselse bureaucratie blijft nog steeds een raadsel.

Maar het bleek geen probleem dat zich tot Griekenland beperkte, neen, de eurozone banken hadden lening op lening aan Griekenland verschaft en zaten nu met de gebakken peren. Griekenland kon de leningen  niet terugbetalen en daardoor zouden die banken zelf over de kop kunnen gaan en ook mogelijk de bij die banken betrokken staten en daarmee de eurozone en misschien wel de gehele Europese Unie.

Dat is het kader waarin de Griekse tragedie zich afspeelde en nog steeds afspeelt.

In vorige blogs heb ik er dan ook steeds op gewezen dat de Griekse crisis geen Griekse crisis maar een Europese Unie wijde is hoewel daarover liever niet gesproken wordt.

Griekenland is in 2010 en later gedwongen door de eurozone de zondebok te spelen en slachtoffer te worden van het falen van de eurozone en de rekenmeesters ervan.

Griekenland was failliet en is daarna gedwongen constant failliet te blijven onder toezicht of eigenlijk bestuur van de Troika, de Eurozone, het IMF en de ECB die er eigenlijk als onafhankelijke  niet politieke instelling niets mee te maken had.

Om de Eurozone banken te redden werden nu in de praktijk in 2010 de schulden van Griekenland aan de banken die Griekenland niet kon terugbetalen overgeheveld naar de Eurozone middels de bailout verricht door het tegen het verdrag ingaande EFSF, nu overgegaan met directeur en al naar het ESM. De banken waren uit het Griekse moeras getrokken.

Griekenland bleef niet alleen met de schulden zitten maar ook met eurozone, IMF en ECB  toezichthouders, de Troika,  die Griekenland allerlei voorwaarden oplegden om uit de crisis te geraken.

Die voorwaarden en dit toezicht brachten Griekenland verder in de armoede, dat wil zeggen dat deel van de bevolking dat de bezuinigingen moest opbrengen.

Het minimum loon werd verlaagd, de lonen werden verlaagd, de pensioenen werden verlaagd, het bruto binnenlands product zakte met 25 % in, de werkloosheid nam toe tot boven de 25% (de jeugdwerkloosheid tot boven de 50%) en een tweede bailout, om de afgelopen leningen af te lossen met nieuwe bailout leningen was nodig, een herstructureren (kwijtschelding) van de leningen aan private banken van 50% was nodig (waaraan ECB, IMF en ESM niet deelnamen), de pensioenen werden met 44% verlaagd (of 48 voor ambtenaren), 86% van de werklozen krijgt geen uitkering en is aangewezen op ouders met pensioen, maar dat alles baatte niet.

De Griekse schuldenlast ligt nu boven de 300 miljard euro en de bailout gelden maken daar deel van uit want elke lening verhoogt nu eenmaal de schulden. Een derde bailout zou ook weer aan die schulden toegevoegd gaan worden.

Griekenland was en bleef en is failliet hoewel dat van een land eigenlijk niet gezegd kan worden want het bestaat altijd verder. Maar het kan zijn aflopende schulden niet betalen.

Hoewel via wat creatief gedoe het leek of het beter met Griekenland ging (als tenminste alle schulden even vergeten werden) was Griekenland weer aangewezen op zo'n derde bailout (het bekende recept, afbetaling van oude schulden met nieuwe).

De oude regering van Griekenland werd door het volk (niet de elite) omvergeworpen en de nieuwe regering nam op zich geen derde bailout te willen, geen verdere inmenging van de Troika, geen nog zwaardere voorwaarden waardoor vooral weer de gewone man zou worden getroffen die toch al tot armoede was veroordeeld. Armoede veroorzakende voorwaarden zouden worden teruggedraaid. Herstructurering van de schulden. Na vijf jaar weer eigen baas in eigen huis. Economisch gezien een onmogelijke opgave.

Dat zou voor de eurozone een enorm probleem scheppen. De schulden zouden, dit keer door ECB en eurozone (want het IMF is heilig en moet altijd het volle pond terugkrijgen) deels moeten worden kwijtgescholden, Griekenland zou immers nooit de gehele schuld  

kunnen terugbetalen.

De enige andere mogelijkheid zou zijn de terugbetaling ver in de toekomst te laten plaatsvinden en nauwelijks rente te vragen maar die termijn loopt nu al tot 2050.

De eurozone zou er door op de grondvesten trillen.

Bovendien zou er tegenstand komen van andere hoge schulden landen en van landen die wel de bittere pil hadden moeten slikken en nu met de resterende bailout schulden opgezadeld zitten. Want je kunt de eurozone onmogelijk een goed gesmeerde machine achten  die financieel opgewassen is tegen dergelijke gebeurtenissen.

Dus ook dit keer is het geen specifiek Grieks probleem maar weer een bestaansprobleem voor de gehele eurozone.

En de Griekse crisis sleept zich voort, maand na maand, eurozone rekenmeesters en Europese Unie strategen werken langs elkaar heen. De eurozone rekenmeesters willen een volledige overgave van Griekenland, nog zwaardere voorwaarden en gebruiken daarbij de dreiging van default als wapen door de laatste tranche bailout twee van 7,2 miljard euro pas uit te betalen als Griekenland door de knieën gaat, de Europese Unie wil de zaak bij elkaar houden maar weet niet hoe. Impasse.

Uittreden of uitzetten van één eurozone lid zou laten zien dat de eurozone geen stabiele organisatie is. En de wijze waarop de crisis aangepakt werd en wordt is niet in een positief maar in een negatief kader.

Griekenland wordt bedreigd met default als het niet buigt. De eurozone wordt bedreigd door Griekenland omdat uittreden van één lid een gevaarlijk precedent is juist omdat de eurozone niet stabiel is en de oppositie groeit. Griekenland weet dat heel goed en maakt er gebruik van.

De buitenwereld krijgt zo het idee dat de eurozone bij elkaar wordt gehouden door dreiging met sancties en niet door gemeenschappelijk belang.

De buitenwereld zal zich ook afvragen hoe het mogelijk is dat deze situatie is ontstaan en waarom niet in een veel vroeger stadium adequaat is ingegrepen.  Reputatieschade.

Zal er een oplossing komen?

De aanhef bij dit blog is van de hand van Evans Pritchard in de Financial Telegraph. Hij heeft vandaag een (zoals altijd) diepgaande analyse van de Griekse kwestie geschreven. Heel lezenswaardig en illustratief.