De Drie Grote EU Economieën 

vergaderen op het vliegdekschip Garibaldi

Misschien is het allemaal weer saaie kost. Er wordt immers in de Europese Unie wat afgepraat, besloten en dan, ja dan.

Wat gaat er met de EU gebeuren na de Brexit die of een dreun of een nieuwe impuls genoemd wordt.

En wat gaat vrijwel ongemerkt en geruisloos door.

Het is ook onze toekomst die door de EU wordt bepaald.

In Italië zijn de regeringsleiders van Duitsland, Frankrijk en Italië aan boord van het Italiaanse vliegdekschip Garibaldi bijeen geweest op uitnodiging van Renzi om te spreken over de toekomst van de EU na de Brexit.

Waar leidt dat heen.

Mw Merkel doet trouwens een rondje langs alle regeringsleiders om de meningen te peilen en  wat vooruit te praten in voorbereiding van de buitengewone vergadering van de Raad van Regeringsleiders op 16 september in Bratislava over de toekomst van de EU na de Brexit.

Maar in Italië kwam uiteraard het plan van Renzi tegen de austerity en voor de lossere fiscale politiek ook ter sprake, groter begrotingstekort om investeringen te plegen en zo de economie tot groei te brengen.

In een vorig blog heb ik al laten zien dat dat volgens mij veel te laat is, de situatie is al volkomen uit de hand gelopen.

Renzi heeft, voor zover ik begrepen heb zijn politieke lot niet meer verbonden aan het oktober referendum over zijn politiek. Hij wil over twee jaar verkiezingen.

Merkel hield, zoals te verwachten was, vast aan de handhaving van het Stabiliteits en Groei (S&G) Pact  dat naar haar zeggen genoeg flexibiliteit biedt.

Ik heb de indruk dat Hollande meer de richting zoekt van een verdubbeling van Junckers investeringsfonds om zo zonder verder schuldvergroting hetzelfde te bereiken.

In ieder geval blijft de onenigheid over austerity (hetgeen is het volgen van het Verdrag van Lissabon) en de lossere begrotingspolitiek (is het negeren van het Verdrag van Lissabon) voorlopig onopgelost.

De bedoeling van de Italiaanse bijeenkomst was een sterkere Europese integratie op het  gebied van veiligheid en defensie. Desnoods te financieren met eurobonds.

En het motto van de bijeenkomst scheen te zijn "Europa is niet het probleem maar de oplossing", zoals Renzi opmerkte.

Binnen de EU bestaan er verschillende visies op de toekomst ervan.

De visie dat een nauwere Europese integratie een deel van de oplossing is en de visie van landen die van mening zijn dat de EU instellingen en hun bureaucraten in Brussel juist kort gehouden moeten worden.

Het debat hiertussen wordt gevoed door de sterke opkomst van politieke partijen in de EU landen die dat laatste willen.

Dat verschil van mening over wat genoemd kan worden meer Europa of minder Europa zal bij de vergadering van regeringsleiders in september een van de belangrijkste onderwerpen van de besprekingen zijn.

Maar er is een totaal andere weg waarlangs grotere integratie ongemerkt plaats vindt.

Hoe vindt,  kort gezegd, het tot stand komen van EU wetten en regelingen plaats.

Het is de taak van de Europese Raad (van Regeringsleiders) om de grote lijnen van de Europese Unie politiek vast te leggen.

Zij nemen verder geen deel aan de wetgeving.

Die grote lijnen worden verder uitgewerkt door de Commissie (onder leiding van Juncker) in voorstellen aan het Europees Parlement die daarna later ter goedkeuring worden voorgelegd aan de Raad van Ministers.

Dus de Raad van Ministers samen met het Europees Parlement vaardigt de wetten uit of wijst de voorstellen af.

De Commissie is daarnaast verantwoordelijk voor de controle op de juiste uitvoering van de Europese verdragen en regelgeving.

Nu zijn er drie soorten onderwerpen bij de wetgeving in de EU

- de onderwerpen die volgens het verdrag van Lissabon exclusief tot de competentie van de EU behoren

- de onderwerpen van een volgens het verdrag van Lissabon door de EU met de lidstaten gedeelde competentie waar volgens het verdrag het principe van de proportionaliteit en  subsidiariteit geldt

- alle andere niet in het verdrag genoemde  onderwerpen die exclusief tot de competentie van de lidstaten behoren.

Vaak zijn er ook onderwerpen die aspecten van de eerste categorie en van de tweede en de derde inhouden.

Bijvoorbeeld bij handelsverdragen die tot het exclusief terrein van de EU behoren maar onderdelen bevatten die onder categorie twee of drie vallen.

Neem het concept handelsverdrag van de EU met Canada, de CETA, dat oorspronkelijk op EU niveau zou worden behandeld maar na protesten door Frankrijk en Duitsland nu ook door de nationale parlementen moet worden bekrachtigd

Er zijn daarnaast ook besluiten die door de Raad van Ministers buiten EU het parlement om kunnen worden genomen. Maar laat ik die voor het gemak buiten beschouwing laten.

Bij de eerste en derde reeks onderwerpen bestaat er geen twijfel aan wie de besluitvorming toebehoort.

Bij de tweede reeks echter kan er onzekerheid bestaan.

De proportionaliteit en subsidiariteit zijn bedoeld er voor te zorgen dat de besluitvorming bij de gedeelde competentie op het laagst mogelijk niveau op effectieve plaats vindt, dus op lidstaatniveau.

Maar indien de EU van mening is dat die besluitvorming beter op EU niveau kan plaatsvinden kan dat worden gedaan.

Dat vereist echter dat daartegen door de nationale parlementen geen bezwaar is gemaakt.

Op deze wijze kan het dus gebeuren dat er steeds meer onderwerpen van gedeelde compententie van de lidstaten worden overgeheveld naar Brussel omdat de EU van mening is dat deze beter centraal geregeld kunnen worden en de nationale parlementen er geen bezwar tegen hebben gemaakt.

Een recent voorbeeld is de overheveling van het toezicht op de pensioenen van ook Nederland naar Brussel.

Duitsland heeft daarentegen zelf de zeggenschap hierover behouden.

Zo ontstaat sluipend een steeds grotere centralisering van de EU door het afstaan van de regelgeving over onderwerpen met gedeelde competentie aan Brussel.

In dat verband zijn de uitspraken die de heer Juncker heeft gedaan bij een toespraak voor de Oostenrijkse Alpbach Media Academie veelbetekenend.

Daar zei hij dat wij moeten vechten tegen nationalisme, we hebben de plicht de populisten niet te volgen maar hun de weg te blokkeren.

En: Grenzen zijn de slechtste uitvinding ooit door politici gedaan. Solidariteit moet worden gegeven aan vluchtelingen en hun kinderen.

Dat juist terwijl de regeringsleiders zich buigen over het probleem van de vluchtelingen en methoden proberen te ontwikkelen om de buitengrenzen beter te bewaken om hen buiten te houden.

Men zou zich af kunnen vragen wie nu de grote lijnen van het EU beleid uitzet, de Raad van Regeringsleiders of de Commissie.

En dan het Globale Gebeuren.

De FED organiseert weer de traditionele jaarlijkse bijeenkomst van de Centrale Bankiers in Jackson Hole van 25 tot 27 augustus.

Mw Yellen, president van de FED, zal op vrijdag een toespraak houden geheten  “Designing Resilient Monetary Policy Frameworks for the Future".

Iets waar je alle kanten mee uit kan maar wat gezien het woord "designing" nog moet gebeuren.

Wordt het "the wizards of Jackson Hole or the Sorcerers' Reunion".

Vol verwachting kloppen de harten al. En wat gebeurt er met de rente.

Volgend blog wat losse opmerkingen van verschillende zijden over het verwachtingspatroon.