Bail-out met IMF en zonder schuldverlichting of toch niet

Het is groot nieuws, Griekenland krijgt de 10,8  miljard euro nodig om de vervallende schulden te kunnen betalen.

Natuurlijk, dat kon niet anders en het is merkwaardig dat daar zo vaak en zo lang over vergaderd moest worden.

Want zonder die tien miljard zou Griekenland failliet gaan, de aflopende schulden niet kunnen betalen. De totale schuld is ongeveer 320 miljard (volgens de world debt clock progamme 350 miljard) euro. In 2016 ziet het terugbetaal plaatje er als volgt uit.

Zonder bail-out leningen zou Griekenland deze schulden niet kunnen betalen. Ze dienen dus niet om de Griekse economie te steunen.

Eeen failliet van een eurozone land zou het gehele eurogebied betreffen. De leningen zijn voor het allergrootste deel in handen van eurozone organisaties en dus van de andere eurolanden.

Gezien de schuldpositie van de gehele eurozone (93%) zou dat hard aankomen, het is ongeveer 3,2% van het totale eurozone BDP.

Natuurlijk zitten die schulden verborgen op de ECB balans en ESM balans en zijn niet zichtbaar op de balansen van de lidstaten. De ECB kan het compenseeren met geldbijdrukken, het ESM door obligatieuitgifte  die weer door de ECB zouden kunnen worden opgekocht. Maar hoe je dat ook keert op wendt, de eurozone zou dat bedrag kwijt zijn.

Wat zou de positie van Griekenland binnen de eurozone dan zijn. Zou Griekenland de eurozone verlaten. Zouden de schulden blijven bestaan of zou er; zoals bij een devaluatie, een schuldensanering komen? Een procentuele kwijtschelding zoals in 2012 door de private schuldeisers. Voor het IMF is dat onmogelijk dat zijn de preferentste van de preferente schuldeisers. Voor het ESM (en de voorgangers ervan) mogelijk.

Maar dat is juist wat de eurozone wil voorkomen.

Want als de schuldpositie van de eurozone 60% zou zijn geweest, zoals geëist in de verdragen, dan zou die mogelijkheid hebben bestaan. Maar bij een schuld van 95% zou dat in de eerste plaats een procentuele schuldverhoging voor alle andere lidstaten zijn en in de tweede plaats voor veel meer eurolanden een reden om ook schuldsanering te eisen. Een gedeeltelijk kwijtschelding is dus uitgesloten.

Er zou dus een schijn oplosing gezocht moeten worden die Griekenland van de last van de schulden verlost maar toch die schulden laat bestaan zodat de andere eurolanden die niet bijgeteld krijgen.

Daar zit hem nu toch nog het venijn in de staart. Want er is overeengekomen dat schuldsanering pas na 2018 na afloop van de derde bail-out periode besproken zal gaan worden. Althans dat is de uitleg van Duitsland. Maar het IMF stelt dat ze nog geen definitief besluit hebben genomen over participatie en voor eind 2016 willen weten hoe die schuldsanering in zijn werk zal gaan. 

Dus de 10,8 miljard gaan naar Griekenland om het op de been te houden maar de voorwaarden wat betreft de schuldsanering blijven duister althans minimaal tot eind 2016.

Weer wijkt het IMF dus van de eigen richtlijnen af.

Uiteraard heeft het uitstellen van een schuldregeling tot 2018 geen economische maar een puur politieke achtergrond. De zure appel kan niet worden doorgebeten voor de belangrijke verkiezingen zijn geweest in Duitsland en Frankrijk. Ook niet voor het Britse referendum en de Spaanse verkiezingen. Ook niet in de hitte van de illegale immigranten crisis.

De vraag is of Griekenland met de extra verzwaarde leningsvoorwaarden de jaren tot 2018 zonder in  elkaar storten kan doorkomen. Want het zal dan wel de schulden kunnen vervangen door nieuwe schulden dank zij de bail-out gelden maar het is de vraag of de economie de door de hogere lasten  veroorzaakte lagere koopkracht kan doorstaan zonder in te storten. En zal de sociale onrust die al bestaat niet ongecontroleerd toenemen. En tenslotte zal er inderdaad een primair overschot van 3,5% in 2018 bereikt zijn zoals de bail-out eist. En, wat gaat er gebeuren indien het IMF inderdaad voor eind 2016 klaarheid wil hebben over de schuldverlichting na 2018 en er dan niet mee akkoord zou gaan. Want naar ik verneem houdt het IMF nog een slag om de arm voor een definitief groen licht en meedoen van het IMF.

Het is dus een politiek naar de toekomst verschuiven van het probleem. Geen oplossing. Ach, we zijn het gewend.