Doublethink en de Europese Unie

Terwijl Merkel hoopt dat de regeringsleiders althans op 16 september op enkele punten overeenstemming kunnen bereiken over veiligheid, economie en defensie, gaat  de bij de uitvoering van haar taken aan niemand verantwoording schuldige Commissie rustig door de Europese Unie te centraliseren en EU wetten in alle aspecten van het leven door te voeren en geheel zelfstandig te bepalen wie te sanctioneren en wie te pardonneren.

Tezelfdertijd gaat de aan niemand verantwoording schuldige Europese Centrale Bank door met het opkopen van staatsobligaties, de voorwaarden daarbij naar believen te wijzigen, het aankopen van ondernemingsobligaties vaak tegen een negatieve rente en kan op eigen initiatief desgewenst overgaan op het opkopen van aandelen als de markt voor staatsobligaties uitgeput raakt.

Dat alles onder haar onaantastbare mandaat de prijsstabiliteit te bewaken.

De ECB bevordert hierdoor, uiteraard niet als doel maar als neveneffect, de ongelijkheid tussen inkomens, want het meer dan een biljoen euros geld bijdrukken drijft de waarde van aandelen op en de lage en zelfs negatieve rente drijft de waarde van spaargeld en van lonen omlaag.

Want hoe meer geld in omloop bij gelijk aanbod van assets hoe lager de waarde van dat geld.

Door de opkooppolitiek bevoordeelt de ECB de lidstaten waarvan de rente op staatsobligaties zelfs negatief is.

Zij betalen daardoor een veel lagere rente dan bij een markteconomie het geval zou zijn.

Maar pensioengerechtigden en kleine spaarders worden juist benadeeld.

Door deze opkooppolitiek blijven de zwakke eurolanden op de been en vermijden daardoor de hervormingen die zonder die ECB onvermijdelijk zouden zijn maar nu vermeden kunnen worden, het geld komt toch binnen en de rente is te verwaarlozen.

Tezelfdertijd klaagt de ECB steen en been dat de lidstaten geen hervormingen willen doorvoeren en dat zonder die hervormingen haar monetaire politiek, dus geld bijdrukken en lage, zelfs negatieve rente opleggen, geen oplossing kan bieden. Dat ze niet begrijpen waarom die lidstaten geen hervormingen doorvoeren is mij een raadsel. Maar daarover iets meer aan het einde van dit blog.

Maar niemand kan opheldering eisen.

Niemand vraagt zich evenmin af waar die 1000 miljard euros zijn gebleven want het eurozone bedrijfsleven investeert maar een beroerd klein schijntje van dat bedrag en ik lees dat bedrijven zelfs door leningen met negatieve rente dividend financieren of eigen aandelen opkopen.

Vandaag komt de ECB weer met haar plannen op tafel, niet ter discussie maar ter oplegging.

Het helpt geen fluit, want de economie die dus in theorie met 1000 miljard euro gestimuleerd is loopt steeds trager, de prognoses worden constant naar beneden bijgesteld zoals dat zo fraai gezegd wordt en de Brexit kan de schuld krijgen. 

Olie, grondstoffen en invoer uit lage lonen landen bepalen de prijzen en niet de rente dictaten van de ECB. 

Die zouden eruit moeten voortvloeien en ze volgen maar niet sturen of dwingen.

En voor die pseudo Brexit, die er bovendien nog helemaal niet is, ging het evenmin goed.

Maar ik ben er ook van overtuigd dat  als de ECB met haar losse monetaire politiek  zou stoppen en  geen bescherming meer zou garanderen de eurozone zou instorten al wil niemand dat toegeven.

Zonder die lage rente, zonder dat opkopen van staatsobligaties zouden de eurolanden met groter begrotingstekort dan groei  steeds verder toenemende schulden oplopen.

Want zolang de tekorten groter zijn dan de groei, en er is geen enkel reden te veronderstellen dat dat ineens niet meer het geval zou zijn, blijft dat zo.

Dan komen de eurolanden snel in de situatie dat ze rente over de schulden niet meer kunnen betalen, de schulden niet kunnen aflossen en geen nieuwe leningen tegen houdbare rente kunnen afsluiten. Het Griekse scenario van 2008.

Want op de noordelijke landen na, waar de schulden wel veel te hoog maar nog houdbaar zijn, zijn de zuidelijke lidstaten zo zwaar met schulden belast dat er dan geen houden meer aan zou zijn.

Zie de tabellen die ik daarover in vorige blogs heb getoond.

Kijk naar Griekenland, Italië, Spanje en Portugal en ook zelfs Frankrijk.

Maar terwijl Mw Merkel de regeringsleiders langsgaat voor hun steun op de informele bijeenkomst van de Raad van Regeringsleiders op 16 september zonder Groot Brittannië)  over een gezamenlijke strategie over veiligheid, defensie en economie is er op 9 december in Griekenland op uitnodiging van Tsiprias een bijeenkomst van die vijf zuidelijke eurolanden inclusief Frankrijk om een gezamenlijk front te vormen tegen de austerity vastgelegd in de verdragen en het Stability and Growth Pact.

Geruchten gaan dat Juncker grotere flexibiliteit in dat Pact wil door uitgaven aan onderwijs en investering niet meer op te nemen in het begrotingstekort.

Maar al neem je die uitgaven niet op ze verhogen het echte schuldbedrag toch en geven slechts een vertekend beeld.

Maar ja, landen die qua economische potentie niet bij elkaar horen kun je niet met dezelfde munt zo uitwringen tot het lijkt alsof ze passen. En hervormingen hebben alleen zin als er de potentie voor is

En het is altijd de gewone bevolking is die het gelag betaalt.

Maar het is ook de gewone bevolking die de parlementen en regeringen kiest.

En dus is het ook niet verwonderlijk dat er partijen opkomen die een andere politiek willen. En het is niet alleen de vluchtelingen crisis die daartoe aanleiding geeft.