De Europese Unie

Dystopie of Utopie 

of Realisme

Zo nu en dan laat ik mijn gedachten dwalen, ver van de werkelijkheid naar hoe graag ik het had willen zien worden.

Pure idioterie natuurlijk, want zo werkt het niet in de realiteit.

Morgen, 16 september is er dan in Bratislava die informele bijeenkomst van de Raad van Regeringsleiders zonder Groot Brittannië.

Daar moet naar eenheid gezocht worden over veiligheid, werkloosheid en economische boost.

Mw Merkel en Tusk hebben beide hun best gedaan voorbereidingen te treffen door voorbesprekingen met de regeringsleiders.

Op basis van zijn consultaties heeft de President van de Raad van Regeringsleiders, Tusk,  een paper met negen artikelen verspreid.

Omdat ik aanneem dat die het onderwerp van de besprekingen zullen zijn en al een beetje de meningen van de deelnemers zullen weergeven naast de visie van Tusk zelf, geef ik er een heel beknopte weergave van.

Wat de afhandeling van Brexit betreft, de best mogelijke relaties met GB, maar zich houden aan de verdragen.

Brexit is geen Britse zaak, maar een symptoom van politieke "aberrations". (Dat is een naar woord, het geeft afwijkingen, dwalingen aan, vandaar dat ik het laat staan)

Een vraag over de essentie van de politiek.

Er zijn vragen over de veiligheid van de burgers,  bescherming van hun belangen, cultureel erfgoed en levenswijze.

De migratie was een kantelpunt. Het gebrek aan beheersing ervan gaf een gevoel van bedreiging.

Terrorisme bestrijden, radicalisering bestrijden, betere samenwerking daarbij.

Controle via checklistst aan de buitengrensen zodat terroristen de EU niet binnen kunnen komen.

Bescherming van economische en sociale belangen. Vrijhandel en globalisering zijn voor ons belangrijk maar werpen ook belangrijke en te overkomen uitdagingen op (challenges).

Bratislava  moet ook een blauwdruk worden voor andere ondernemingen zoals economisch en sociale ontwikkeling, banen en kansen voor de jongeren, de single market, de digitale agenda en investeringen.

Daarover moeten  besluiten worden genomen in oktober en december tijdens de formele vergaderingen van de Raad.

In december  praktische samenwerking van defensie, de bankenunie en verdere ontwikkeling van de EMU.

Na Brexit kunnen we niet gewoon verder gaan.

We kunnen er of zwakker of sterker en meer verenigd uitkomen.

Wij zullen echter de EU niet in een enkele staat veranderen.

Er moet betere samenwerking komen.

Nieuwe macht geven aan de bestaande instituties is niet het gewenste recept.

Nationale gekozenenen willen meer invloed op de besluiten van de Unie.

De nationale hoofdsteden zouden meer verantwoordelijkheid voor de Unie moeten voelen en dus bereid zijn een deel van de eigen belangen op te offeren voor het geheel.

De goede balans tussen prioriteiten van lidstaten en de Unie ligt in de hoofdsteden.

De institutions moeten de prioriteiten zoals tussen de lidstaten overeengekomen respecteren en niet hun eigen prioriteiten opleggen. Dat is nog een conclusie uit mijn consultatie met jullie.

Tussen de sceptisime van de pessimisten en het euro enthousiasme van de anderen  is er genoeg ruimte voor "reëel optimisme".

Dat zijn, heel kort door de bocht, de vraagstellingen.

Laat ik daar tegenover wat andere gebeurtenissen noemen die aan deze informele bespreking voorafgingen en er ongetwijfeld invloed op zullen uitoefenen.

De Luxemburgse minister van buitenlandse zaken wil Hongarijë de EU uitgooien omdat deze een muur wil bouwen om migranten weg te houden.

Minister Koenders is boos op de Hongaarse premier omdat deze, zo denkt Koenders, zijn volk een referendum opdringt over de verdeling van vluchtelingen over de EU lidstaten.

Dat verstoort de eenheid.

De Visegrad groep van oostelijke EU lidstaten is duidelijk voor teruggave van macht door de EU (lees Brussel) aan de nationale parlementen.

Ook in andere landen is er, hoewel minder door de leiders uitgeproken, wens naar meer eigen zeggenschap.

De technocratische leiding van de EU wenst echter steeds meer gecentraliseerde besluitvorming.

In de eurolanden heerst oneneigheid over de financiële fiscale politiek, austerity of lossere fiscale politiek.

De ECB gaat, tot nu toe zonder resultaat, de lage inflatie te lijf door per maand 80 miljard geld bij te drukken voor opkoop obligaties.

Gevolg is ongerustheid in vooral Duitsland  over de nare neveneffecten die wel goed zichtbaar zijn.

Juncker spreekt in zijn jaarlijkse toespraak tot het Europees parlement zelfs over een bestaanscrisis (existential crisis) van de EU.

Als het gaat om de EMU zijn er heel wat vragen te stellen, vind ik. Zeker onder wat Tusk verstaat onder verder ontwikkeling van die EMU.

Wat is die EMU eigenlijk.

Lees ik de verdragen dan is de Europese Unie een Economic and Monetary Union met de euro als enige munt.

Volgens de verdragen is de eurozone alleen maar een aantal EU lidstaten dat vooruitloopt op de andere door de euro reeds in te voeren maar in feite is dat de EMU, zij het een die niet aan de voorwaarden ervan voldoet.

In de praktijk, lijkt het me, worden ze echter steeds meer gezien als een aparte groep die zich ook gescheiden van de rest ontwikkelt met een eigen, zij het informeel, bestuur. Een eurolanden unie binnen de europese unie waar zelfs gesproken wordt over een eigen financieel eurolanden parlement met eigen begroting, eigen belastinginkomsten, eigen verdeelsleutels.

Maar ook met sterke interne verdeeldheid over economische politiek, austerity of lossere fiscale politiek, het laatste zelfs tegen de EU verdragen in.

 Ik geloof in de vroegere Europese Economische Gemeenschap. Ik geloof dat door die gemeenschap elk zelfstandig land de kans kreeg onder de best mogelijke onderlinge economische samenwerking zijn eigen mogelijkheden te benutten.

Een vereniging in verscheidenheid in de wetenschap dat wat voor het ene land mogelijk was niet was weggelegd voor het andere en omgekeerd.

Waar ieder land naar eigen vermogens aan deelnam, met eigen monetaire en fiscale zelfstandigheid, onder de eigen wetgeving.

Het is doodzonde geweest die verworvenheden op de klippen te laten lopen.

De grote fout van de Europese Unie is dat het eigen karakter en de eigen identiteit van de lidstaten wel met de mond beleden werd in de verdragen maar dat in de praktijk alles erop werd gericht ze alle hetzelfde te doen zijn, alles te centraliseren en vanuit Brussel te besturen  zonder aandacht voor de enorme economische en sociale en culturele verschillen tussen de lidstaten.

Nu zijn we in het stadium beland dat er chaos is ontstaan doordat juist op het gebied van de allerbelangrijkste gezamenlijke belangen, veiligheid voor de inwoners, gezamenlijke defensie, optimale kansen voor economische ontwikkeling  onenigheid heerst onder de regeringsleiders door de vrees dat daardoor nog meer van de nationale zelfstandigheid teniet wordt gedaan.

Ik heb de vraag al meer gesteld.

Wie is de EU.

Niemand kan het antwoord geven.

Is het Mevrouw Merkel die steeds naar voren komt als representant van de EU en een soort symbool ervoor wordt en die soms de indruk wekt alsof de gehele EU haar visie moet volgen.

Is het de Raad van Regeringsleiders die de grote politieke lijnen van de EU moet uitzetten.

Is het de Raad van Ministers die voor hun vakgebied samenkomen en de uiteindelijke goedkeuring of niet moeten geven aan door het Europees Parlement aangenomen wetsvoorstellen.

Is het de Commissie van binnenkort  27 commissarissen die de taak hebben de politieke lijnen van de Raad van Regeringsleiders om te zetten in wetsvoorstellen voor het Europees Parlement, voorts moeten toezien op de juiste uitvoering van de verdragen en aangenomen wetten.

Een Commissie die aan niemand verantwoording schuldig is bij de uitvoering van haar taak.

Die dus zelf beslist wie te sanctioneren en wie te pardonneren.

Die de  EU directieven voorbereidt, uitvoert en controleert, aanwijzingen die op mysterieuze wijze over de EU worden uitgestrooid zoals nu het verbod op halogeen verlichting, en de beperking van het vermogen van stofzuigers, broodroosters.

In het oog van velen bedilligere en irritante  zaken.

Maar geen overeenstemming is bereikt over onze veiligheid, buitengrenzen, defensie. Over de meest essentiële zaken voor een unie zonder lidstaatgrenzen.

De euro, bedacht om samen te smeden is juist een twistappel geworden die de economisch onverenigbare zuid eurolanden en noordeurolanden verdeelt.

Die in plaats van elk land optimale mogelijkheden te geven ze juist in de kiem smoort door onderlinge verschillen in potentie tot verzwakking in plaats van versterking te laten worden.

Zodat sterker steeds sterker wordt en zwakker zwakker.

Zodat in plaats van eigen ontwikkeling optimaal mogelijk te maken op kunstmatige wijze verschillen gecompenseerd moeten worden waardoor wrijving ontstaat en het geheel uit elkaar groeit in plaats van samensmelt.

Zodat alleen door steeds grotere schuldenlast en indirecte hulp door  de ECB de eurozone in stand wordt gehouden.

Het zou nu tijd zijn voor een nieuwe Europese Unie waar de gemaakte fouten hersteld worden.

Het uittreden van Groot Brittannië is daarvoor het goede tijdstip en de reden ervoor een goede aanwijzing.

Een vernieuwde Europese Unie waar de euro niet de enige gedwongen munt van de EU is en men de euro kan verlaten zonder ook uit de EU te moeten stappen.

Waar iedere lidstaat zich zelfstandig kan ontwikkelen met optimale kansen door eigen mogelijkheden te benutten in vrije handel met de andere lidstaten en de wereldmarkt.

Waar vrij verkeer van personen niet in onbeheersbare chaos eindigt zonder controle mogelijkheid.

Eenheid alleen in essenties, ontwikkeling in verscheidenheid met de onderlinge vrije markt als mondiaal krachtsblok.

Maar is het mogelijk gezien de interne machtstrijd om het  bestaansrecht binnen de vele EU institutions en tussen lidstaten vol eigenbelangen.

En teruglezend is het is bovendien een dwaze visie, die van een amateur die niet wil inzien dat machtspolitiek altijd boven de economie uitstijgt.