De Europese Unie   

Impressionisme, Surrealisme, Realisme

Lenen kost geld. Ja, voor de particulier,  en spaargeld hebben kost voor hen ook geld met de negatieve rente die ongetwijfeld voor ons gaat komen

Maar voor de lidstaten en grote bedrijven is geld lenen gratis en vaak ook nog met rente toe, met extra geld toe. Maar niet voor het midden en klein bedrijf.

Merkel wil dit, Tusk wil dat, Juncker doet zo, Zuid Euro wil geen austerity,  Noord Euro wil geen geldstromen naar Zuid Euro. Oost Europa wil geen migranten.

De Europese Unie doet haar naam eer aan.

Draghi zegt dat zijn geldbijdrukken en opkopen van eventueel alles wat los en vast is als er geen staatsobligaties meer te krijgen zijn goed voor de economie is en dat de lage en negatieve rente geen ernstige neveneffecten hebben en echt resultaat opleveren.

Had hij het niet gedaan dan was, ja, daar gaat hij weer, het allemaal veel erger geworden.

En dus gaan de duizend miljard euro bijdrukken rustig de richting van de twee duizend miljard op.

En zoals ik blijf herhalen niemand weet waar dat geld voor gebruikt wordt.

En de inflatie is wereldwijd laag en waar hij hoog is hij juist desastreus en laat zich door geen Centrale Bank de wil voorschrijven.

Inflatie gehoorzaamt aan vraag en aanbod, aan prijs en koopkracht.

Maar de ECB wil hem toch op 2% brengen, hoe lang dat ook duurt. Dat zegt zijn mandaat.

En welk land, welke grote onderneming wil nou niet absurd veel lenen als hij geen rente hoeft te betalen of nog rente bij de lening toekrijgt.

En niemand vraagt zich af hoe dat moet gaan als als die schulden moeten worden terugbetaald.

Geen zorgen, want op de vervaldatum leen je dan toch opnieuw tegen rente nul of geld toe.

En leningen met een looptijd van vijftig jaar zoals al wordt overwogen; wie dan leeft wie dan zorgt.

En logisch doordenkend op dat pad is dan natuurlijk dat maximale  3% begrotingstekort van Lissabon en het S&G Pact waanzin en kost de landen zelfs handenvol geld.

Het is stelen uit je eigen portemonnaie.

He, waar heb ik dat toch eerder gehoord.

Want als je schulden kunt maken met geld toe te krijgen en door die schuld  te investeren in innovaties en infra structuur nog eens weer geld verdienen, waarom moet je je dan beperken tot maximaal 3% meer schuld.

Dan moet je juist veel meer schulden maken en dus meer rente ontvangen en veel meer investeren en zo al die schulden terugverdienen.

Of niet soms. 

Heel veel economen zijn het daar mee eens.

Daar zijn de vijf zuidelijke anti austerity lidstaten het ongetwijfeld ook mee eens.

Zij zijn het onderling eens over een nieuwe aanpak, weg van de austerity.

Maar dat even terzijde.

  

En die schuldobligaties worden niet opgekocht door gewone crediteuren die daar eventueel vervelend over zouden kunnen doen maar via een omweggetje door de ECB die ze tot in alle eeuwigheid zou kunnen bewaren of simpelweg op de vervaldatum omwisselen voor nieuwe tegen nul procent rente or nog rente toe.

Want de ECB kan en mag en moet geld bijdrukken om ze te kopen.

 Dat we daar niet eerder aan gedacht hebben.

 Denk er maar liever niet verder over door. Dan krijg je hoofdpijn.

Staat en burger.

Een wereld van verschil binnen de Europese Unie en de Eurozone.

Een verschil dat in woorden misschien verhuld kan worden maar uit cijfers duidelijk blijkt.

Hoe gaat het met de staat, hoe gaat het met de bevolking.

Is de bevolking ervoor om de boekhouding van de staat kloppend te maken of is de staat ervoor om het voor de bevolking optimaal mogelijk te maken  het dagelijks brood met beleg te verdienen.

Aan de ene kant zijn er de verdragen, die van de staat eisen binnen bepaalde marges te blijven waar vervolgens de staten zich niet aan kunnen houden.

Aan de andere kant is er  de bevolking die ervoor moet zorgen dat de staat aan die verdragsverplichtingen kan voldoen.

Ik ben nieuwsgierig, ik wil een totaalbeeld. Ik geloof niet aan vage generaliseringen. Ik heb geprobeerd de gezondheidstoestand van beide in kaart te brengen.

Want dat uit de losse pols zeggen dat het goed en zelfs beter gaat zegt me niets.

Cijfers over Inflatie, de gewone en de core inflatie, de Groei per kwartaal en geschat voor de rest van het jaar,  de Staatschuld, het Begrotingstekort, Positieve of Negatieve Handelsbalans, Schuldvergroting of Schuldverkleining geven de Gezondheidstoestand van de staat aan.

Werkloosheid, Minimumloon, Loonwaarde, BBP per Persoon geven de Gezondheidstoestand voor de Bevolking aan.

Stomvervelend om zo te zien, maar het geeft wel aan hoe het er met ons echt voorstaat.

  

De groene landen met de gele velden zijn (op Noorwegen na) wel EU landen maar hebben niet de euro. Goed als vergelijkingsmateriaal.

Want qua schulden zijn ze er veel beter af dan de eurolanden.

Bij de eurolanden valt het ook op dat de later bijgekomen leden ook veel lagere schuldpercentages hebben dan de traditionele.

In ieder geval zijn de schuldpercentages bij de meeste landen boven de toegestane 60%, bij een flink aantal zelfs boven de 90%, het befaamde kantelpunt van onhoudbaarheid (hoewel dat door de lage rentepolitiek van de ECB naar vrijwel oneindig is doorgeschoven bij 0 of negatieve rente).

Ik denk dat de schulden zo hoog zijn opgelopen  mede door de lage rente door de ECB opgelegd waardoor lenen erg aantrekkelijk is geworden en de ECB garantie de euro kost wat kost in stand te houden waardoor het risico voor de crediteuren sterk verlaagd werd en de schuld dus steeds groter kon worden.

Inflatie en Core Inflatie, beide laag maar niet indrukwekkend laag.

Bovendien is er wereldwijd hetzelfde beeld, de Europese Unie en Eurozone zijn geen uitzondering.

Je zou kunnen zeggen dat het de neutrale natuurlijke inflatie is, waarbij dan  vrijwel alle centrale banken hun uiterste best doen om kunstmatig voor hun munt de meest gunstige situatie te verkrijgen.

De Groei is belangrijk, hij geeft aan hoe het Bruto Binnenlands Product toeneemt vergeleken met het vorige kwartaal en hoe de geschatte groei dit jaar zal zijn. Of die schatting ook uitkomt valt door de diverse crises in de EU te betwijfelen.

Ik wil de Groei vergelijken met het Begrotingstekort want groei kan door meer schuld veroorzaakt worden of door beter zaken doen en produceren.

Zo is het is natuurlijk leuk om 2% groei te hebben maar als daar 3% begrotingstekort (meer uitgeven dan er binnenkomt) tegenover staat groeit je schuld des te harder en groei je in werkelijkheid achteruit.

Pas als de Groei groter is dan het Begrotingstekort ga je erop vooruit.

Dat zie je in de kolom "minder schuld" aangegeven.

Neg betekent dat je erop achteruitgaat, pos dat je schuld minder wordt. Dat laatste is maar weinig landen gegund, helaas.

De Handelsbalans geeft je concurrentie positie aan. Is hij Positief, dat exporteer je meer dan je importeert, dus je gaat er ten opzichte van andere landen op vooruit.

Is hij Negatief dan betekent dat het omgekeerde, je moet meer importeren dan je exporteert, je concurrentiepositie is slecht, je raakt ten opzichte van andere landen achterop.

Wat de zaak compliceert is dat er binnen de eurozone onderling gewoon concurrentie is en dat de landen met de beste concurrentiepositie daardoor in feite de landen met een zwakkere concurrentiepositie nog verder de min indrukken.

Duitsland wordt bijvoorbeeld voortdurend verweten dat het te veel exporteert naar en te  weinig importeert uit de andere eurolanden en dus relatief steeds sterker wordt en de andere relatief steeds zwakker.

Je kunt je dan afvragen wiens schuld dat is, want het is de kip of het ei.

Maar het is wel de gezamenlijke munt, de euro, die het onmogelijk maakt je positie door wisselkoersaanpassing te verbeteren.

Kijk naar Groot Brittannië waar de koersdaling van het pond sterling de export (en het toerisme) nu sterk gunstig beïnvloedt en de import duurder maakt.

Met Duitsland en de noordelijke lidstaten gaat het nog steeds goed, veel beter dan met de zuidelijke lidstaten. 

Past het noorden zich beter aan en de andere landen niet, of heeft het noorden simpelweg een grotere economische potentie.

In dat laatste geval is het dus dat die twee  niet in dezelfde muntunie passen.

En dat de eurozone geen echte muntunie kan zijn is onderdehand duidelijk.

En zo niet dan blijkt het overduidelijk uit de tabellen hierboven.

Als ik zo al die parameters bekijk dan kan niet worden ontkend dat er in geen enkel opzicht voldaan wordt  aan de verwachtingen die bij de invoering van de euro en van de EU gewekt werden. Uit elkaar lopen in plaats van convergentie, uit elkaar lopen van werkloosheid van zo'n 5 tot boven de 20%, onder jongeren nog groter, teveel armoede, zelfs in work poverty,

Maar ik heb altijd al gezegd dat de welvaart van de staat niet veel zegt over de welvaart van de bevolking. Nu zegt Eurostat al dat zo'n 25% van de EU bevolking aan de armoedegrens zit.

Dat is een veeg teken. Ook in de welvarende noordelijke landen heerst teveel armoede.

De verschillen tussen de EU en eurolanden onderling zijn zo groot dat je realistich gezien onmogelijk van een eenheid kan spreken, zeker niet van een "ever closer union", tenzij je daarmee steeds centralistischer regels mee bedoelt.

Want de cijfers laten zien dat het een "ever more divergent union" is.

De werkloosheid tussen de lidstaten loopt enorm uiteen.

Daarbij moet ook in aanmerking worden genomen dat is sommige landen langdurige werkloosheid uitkeringen worden verstrekt terwijl dat in andere niet het geval is en de werklozen dus geen inkomen meer hebben en aangewezen zijn op familie of liefdadigheid. Het klinkt wrang maar is zo.

De minimumlonen, als zij bestaan, lopen even enorm uiteen als de werkloosheidcijfers. En vaak moet er werk beneden het minimum loon worden geaccepteerd. Nood breekt wet.

Het zou onmogelijk zijn om die minimum lonen  in de Europese Unie op één lijn te krijgen.

Zij verklaren uiteraard ook de neiging om in landen werk te zoeken waar de minimumlonen hoger zijn. De taalbarriëre houdt dat tegen. Zou er één EU taal zijn, zoals in de USA het Engels, dan zou er een veel grotere arbeidsmobiliteit dan nu ontstaan met, denk ik, catastrofale gevolgen voor de zwakke landen.

De LLP index geeft aan de loonwaarde, dat wil zeggen wat men met een gemiddeld loon kan kopen vergeleken met New York. Dus gemiddeld loonpeil en lokaal prijspeil. Daarbij wordt geen rekening gehouden met mensen zonder inkomen.

Ook daar weer onoverbrugbare verschillen. En het gaat over het gemiddeld loon, niet het minimumloon.

Tenslotte het GDP, BBP, Bruto Binnenlands Product per inwoner, geïndexeerd naar het EU gemiddelde = 100.

Het wordt eentonig maar ook daar zijn onoverbrugbare verschillen tussen de verschillende landen, onoverbrugbaar.

Dit zijn de cijfers waar iedereen zijn eigen conclusies uit kan trekken.

Maar voor mij staat vast dat een Federale Europese Unie met een eenvormige wetgeving op sociaal, arbeids en belastingwetgeving in de huidige situatie volslagen onmogelijk is.

En in een Federatie is een gezamenlijke eenvormige wetgeving een noodzaak om geen rechtsongelijkheid te scheppen. 

En het is onmogelijk al deze verschillen op één en dezelfde lijn te krijgen.

Alleen het lossere verbond van zelfstandige staten met eigen wetgeving en alleen een gezamenlijke politiek en uitvoering daarvan op kernpunten die uitsluitend en alleen centraal kunnen worden geregeld is haalbaar. En zelfs dat lukt niet binnen de EU.

De euro was en is een monumentale vergissing die alleen door onhoudbare maatregelen in stand kan worden gehouden tot hij implodeert.

Voor mij staat vast dat door die ene onwrikbare euro zwakke landen geen enkele kans hebben zich door wisselkoersaanpassingen uit hun zwakte te worstelen.

Integendeel, hun enige wapen is de "interne devaluatie", waar de loontrekkenden hun loon zien verlagen en zo de productiekosten dalen zodat hun concurrentiepositie voor export verbetert.

Maar daardoor daalt ook de binnenlandse koopkracht en neemt de armoede hand over hand toe en is er per saldo geen enkele vooruitgang maar wel toenemende sociale onrust.

Zie de opkomst van nationalistische euro sceptische partijen.

En de veronderstelling dat structurele hervormingen een oplossing zouden brengen is betwijfelenswaardig.

Want die betreffen in het algemeen de buraucratie die ondernemen aan banden legt en wijzigingen in het arbeidsrecht die aannemen van personeel en ontslaan van personeel flexibeler maken.

Een bureauratie blijft zich eeuwig uitbreiden, ook in slechte tijden,  en de vaak overmachtige vakbonden verzetten zich tegen elke versoepeling van de arbeidsvoorwaarden.

En door de eurozone afgedwongen hervormingen, zoals in Griekenland, ook weer voornamelijk op het gebied van inkomen, leiden tot verder groeiende armoede voor pak weg dertig procent van de bevolking en tot groeiende sociale onrust.

Daardoor kan er een schijn onstaan van groei voor de economie en onredelijke eisen worden gesteld zoals 3.5% primair surplus in 2018.

Maar het IMF werkt er niet aan mee. Zij hebben hun lesje geleerd. Zij zien nu de onmogelijkheid in. Jammer genoeg niet in 2011.

En als de toestand voor 30% van de bevolking onhoudbaar is is er nog altijd een meerderheid van 70% voor wie er geen crisis is. Dat verhult de ellende.

Maar dit alles is ook nu weer slechts de mening van een amateur.

Maar cijfers liegen niet tenzij zij vervalst zijn.

En dat zijn deze beslist niet.

Ik geloof in een Europese Unie, maar een andere dan de krampachtig gereglementeerde van nu. Eenheid in verscheidenheid, niet geforceerde eenvormigheid. Gezamenlijk de meest essentiële zaken regelen. Meer niet.