morgen, 26 juli, mijn volgende blog "Geld speelt geen rol, zei heer Bommel"

Mismoedig en nostalgies

Wat zijn de afspraken, overeenkomsten, regels van de EU in de praktijk waard. Ook nu weer. Het IMF oefent druk uit op de EU, voornamelijk Duitsland, om de Italiaanse Banken met belastinggeld te redden. 

De bail-in regel van de bankenunie zou dan al na een paar maanden bij de eerste de beste tegenslag bij het oud vuil gesmeten worden. 

Anders dreigt een grote crisis volgens het IMF. Maar het IMF zit er wel vaker naast. Grootste voorbeeld: Griekenland 2010. 

De keuze, staatsgeld en de bankenunie vergeten of de regels handhaven en de Italiaanse banken aandeelhouders, obligatiehouders en grote beleggers de schade laten betalen. 

Want zij hebben ook de winsten gepakt en moeten dan ook de verliezen dragen. 

Wat zal de uitkomst zijn.

Daarentegen krijgen Spanje en Portugal tien dagen van de Commissie om hun begroting aan de eisen van de eurozone aan te passen. Zo niet dan dreigen boeten en sancties. Maar ook zij hebben geen enkele ruimte om de bevolking nog verder uit te kleden. Uit een rots valt geen water te persen, zoals ik al meer heb gezegd. De euro maakt meer kapot dan je lief is.

Is het niet merkwaardig dat,  nadat de ECB een stress test voor de eurozone banken had georganiseerd waaruit bleek dat er geen enkele reden tot ongerustheid was over de toestand van de banken,  meteen nadat de daarop gebaseerde bankenunie  op 1 jauari 2016 in werking trad er ineens overal Non Performing Loans ruw gezegd Verlies Leningen bij de banken opdoken.

Die stress test  vertelde  juist dat er geen enkele reden was om de geplande bankenunie niet door te zetten.

Immers voor die bankenunie was het noodzakelijk dat de banken, voor ze de band met hun overheid doorsneden, gezond zouden zijn zodat ze op gelijke voet konden handelen en behandeld worden.

En de stress test toonde dat aan.

In 2008 in de nasleep van de grote Lehman crisis werd door de Europese Unie besloten de financiele sector van de single market veiliger en gezonder te maken.

Een grotere integratie van de banken in de eurozone was daarvoor noodzakelijk.

Tot 1 januari nog moesten banken gered worden door overheidssteun, de belastingbetaler dus.

En dat gebeurde na Lehman dan ook op grote schaal.

Dat moest nu veranderen.

Er kwam een bankenunie die zelfonderhoudend en corrigerend was zonder een beroep te hoeven doen op de belastingbetaler.

Om dat te bereiken werden er twee instituten voor de eurozone in het leven geroepen, de Single Supervisory Mechanism (SSM) en de Single Resolution Mechanism (SRM).

Daarnaast een European Deposit Insurance Scheme dat de kleine spaarder moest beschermen.

De Europese Centrale Bank wordt  met dat SSM de centrale toezichthouder op de financiele instituties in de eurozone en oefent zelf dat toezicht uit op de grootste banken terwijl de nationale centrale banken dat doen op de kleinere.

Doel te controleren of banken werken  in overeenstemmng met de EU banken regelgeving en problemen snel aan te pakken.

Als er banken in de problemen komen ondanks de SSM dan treed de SRM in werking via een Single Resolution Board (SRM) en een Single Resolution Fund (SRF).

Om de kleine spaarders (deposito houders) te ontzien is er de (toekomstige) European Deposit Insurance Scheme (EDIS) dat er voor zorgt dan depositoren tot 100.000 euro gespaard worden bij ondergang of redding van een bank.

Als men het tropisch woud van regelingen en communicaties zou willen lezen dan moet men van wel zeer doorzettende huize komen, zo uitgebreid en ingewikkeld is het geheel in talloze publicaties.

In ieder geval zijn vanaf 1 januari 2016 de SSM enz van kracht geworden. De bankenunie is een feit.

Bail-outs om falende banken te redden zijn vervangen door bail-ins.

Aandeelhouders, obligatiehouders en deposito houders met meer dan de 100.000 euro worden als eerste aangesproken.

En er is de SFR. Maar als laatste back stop blijft er toch de belastingbetaler.

Dat SRF (banken geld pot voor redding) moet natuurlijk gevuld worden en als het over echt geld gaat wordt het altijd ingewikkeld.

Het zal gevuld worden door de banken over een periode van acht jaar en dan naar schatting 54 miljard euro bevatten, dat is een kwart van het geschatten totale  bedrag dat nodig is bij een omvallen van baken. Zo is dat door de experts berekend. Door andere experts als volstrekt onvoldoende gezien.

Op papier ziet alles er niet alleen perfect georganiseerd uit maar bovendien is er die garantie door de ECB stress test dat de banken goed gezond zijn en er dus geen enkele vrees hoeft te zijn voor een bankencrisis.

En door de ECB geleide SSM zal elke afwijking van de norm door banken onmiddelijk geconstateerd worden en zal zonodig de SRM in actie worden gezet.

Maar na januari 2016 blijkt de begin situatie van de bankenunie niet zo gunstig te zijn als werd voorgesteld. De eurozone banken blijken met een overmaat van oninbare schulden te zitten.

Griekenland spant de kroon met een percentage 43,5 % NPL Non Performing Loans, leningen waarop geen rente meer wordt betaald noch worden afbetaald.

Pure verliespost.

Portugal volgt met 18,5%, dan Italië met 16,9%.

Ook hier is de scheidingslijn tussen noord en zuid goed zichtbaar hoewel Ierland met 20,6% er in het noorden uitspringt.

Het zal geen toeval zijn dat de voormalige bail-out landen tot de top behoren. Zij hebben immers ook de grootste staatsschulden.

Italië staat ineens volop in de belangstelling.

In totaal hebben de banken daar voor 360 miljard euro aan deze NPL's.

Gekoppeld aan de enorme staatsschuld van bijna 133% en de veel te geringe groei van 1% in 2015 kan men wel zonder overdrijven zeggen dat dat een uitzichtsloze positie is.

In mijn blog van 5 juli j.l. kan men desgewenst in de tabel zien wat de toestand in de vier mediterrane landen is.

In Italië zijn er veel kleine aandeelhouders en obligatiehouders van de banken.

Vorig jaar zijn er al moelijkheden geweest toen enkele kleine banken werden gesloten en deze groep kleine beleggers verliezen leed.

Nu zou dat bij het op orde brengen van het Italiaanse banken stelsel op veel grotere schaal gebeuren en het zou tot zeer grote politieke onrust leiden en zeer waarschijnlijk Renzi en zijn hervormingspolitiek bij het referendum in oktober de kop kosten. Een financiele kwestie die tevens een politieke blijkt te zijn

Toch opnieuw een van die crises die bij goed beleid te voorzien zou zijn geweest en wat eigenlijk erger is, bij de ECB stress test boven water had moeten komen.

Want wat is de zin van een stress test als hij de Bad Debts niet kan onderscheiden van de goede en niet kan zien welke assets overgewaardeerd op de balans staan.

Want de bankenunie is tot stand kunnen komen door de overtuiging dat de banken liquide en solvent waren, op basis van die stress test.

We zijn nu dus weer bij af. SSM, SRM, al deze bastaard acroniemen passen uitstekend bij al die andere in de EU. In de  Brusselse modelmatige theorie uitstekend kloppend, in de praktijk een illusie.

S&G Pact dat vrijwel openlijk wordt ontdoken op alle niveaus. Een illusie.

Een grensbewaking die door het recht van alle illegale binnenkomers om in de EU asiel aan te vragen geen grensbewaking is maar hooguit een registratie is van ieder die illegaal de EU binnenkomt, vaak uit zee gered door Frontex en kustwacht die juist de grens bewaken.

Geen buiten houden dus maar geregisteerd binnenlaten. Een illusie.

Een ECB die door gelddrukken en rente drukken de inflatie op 2% wil brengen en dat wil doorzetten tot dat bereikt is.

Tot nu toe  1000 miljard euro nieuw geld.  

En elke maand rolt er weer 80 miljard meer van de pers.

Maar de lage inflatie blijft. Een illusie

En waar het terecht komt weet niemand. Maar niet in de eurozone economie. En hoe veel de gekochte assets echt waard zijn weet ook niemand.

Maar wel brengt de ECB zo banken, pensioenfondsen, spaarders in de problemen maar doet dat hooghartig af als neven effecten of niet door hem veroorzaakte effecten.

De eurozone met een groter begrotingstekort dan groei, een 95% staatsschuld, een bankenstelsel bedreigd door  Bad Debts en een ECB die maandelijks met 80 miljard vers gedruk geld staatsobligaties en ondernemings obligaties opkoopt in de hoop inflatie te kweken en de economie te stimuleren in een EU vol uitbreidingsplannen en financiele steun aan periferieke potentiele nieuwe leden. Niet te vergeten optimistische prognoses. Een illusie.

Is het dan gek terug te verlangen naar de tijd van de Europese Economische Gemeenschap zonder een enorm Brussels ambtenaren apparaat, zonder  Raad van Regeringsleiders, Raad van Ministers, Europese Commissie, Europees Halfmachtig Parlement, zonder regulations en  directives uit Brussel, zonder uitbreidings syndroom.

De EEG toen met een vrije markt die zorgde voor een zichtbaar opbloeiende economie voor alle deelnemers, zonder gedwongen politieke eenwording, zonder door een euro aan handen en voeten gebonden  te zijn,  maar met gezamenlijke handels overeenkomsten. Geen illusie.

En een bloeiende economie is de beste garantie voor vrede.