de overpeinzingen van de laatste dag van een bewogen jaar

Zo op de laatste dag van het jaar bekruipt vele mensen een soort dwang eens anders naar de zaken om ons heen te kijken dan op andere dagen.

Dan is er sterker het gevoel van verandering.

Niet zozeer de verandering in de werkelijkheid zelf maar bij de mens erom heen.

Je ziet het misschien wel het duidelijkst in de sport.

Nieuwe gezichten en kampioenen komen in beeld terwijl de ouderen langzaam wegzakken.

Er is een tijd van komen en van gaan.

Dat geldt niet alleen voor de sport.

We zien het ook in de economie of liever gezegd in de wijze waarop de economie gemanipuleerd wordt.

Het is voor mij bijvoorbeeld typerend dat de Quantitative Easing en de Lage Rente Politiek van de Centrale Banken in de tijd van de recessie vrijwel algemeen aanvaard werd zonder de gevolgen op lange termijn te overzien.

Nu echter de recessie (overigens grotendeels veroorzaakt door overwaardering van onroerend goed en niet in acht nemen van behoorlijke voorwaarden bij leningsverstrekking) achter de rug is en wij, in mijn amateuristische overpeinzingen pessimistisch gezien weer diezelfde kant dreigen uit te gaan komt de kritiek los.

De centrale banken, die de QE en de Lage Rente Politiek hebben ingevoerd, hebben in dollars omgerekend meer dan 15 biljoen dollar (15.000.000.000.000 briefjes van één dollar) nieuw geld gedrukt dat theoretisch gedekt wordt door voor dat bedrag staatsleningen (en soms leningen van ondernemingen) op te kopen die hun waarde ontleenden aan het axioma dat staatsleningen risico vrij zijn hetgeen ik weer met mijn lekenoog wel als erg optimistisch zie gezien de omvang van die zelfde staatsschulden).

Hoe kunnen de Centrale Banken dat enorme bedrag dat zij extra gedrukt hebben weer terughalen en vernietigen zodat de geldvoorraad weer op “normale” grootte wordt gebracht.

Want dat was de bedoeling.

Maar nog weinig mensen herinneren zich de slogan” sterilizeren”.

De FED doet dat inderdaad langzaam door bij aflopende door hen opgekochte obligatieleningen het binnenkomende bedrag uit de circulatie te nemen, te vernietigen dus.

Maar dat zal tientallen jaren kosten en een stabiel groeiende economie eisen.

De Bank van Japan gaat onverstoord door met de meest omvangrijke QE en rentepolitiek.

De ECB gaat nog haast een jaar (of wellicht nog langer) door met opkopen van waardepapieren, zij het op een lager pitje (als je tenminste elke maand 30 miljard euro bijdrukken een laag pitje wil noemen).

En terwijl de FED de rente weliswaar met heel kleine stapjes laat stijgen houdt de ECB vast aan lage en negatieve rente tot de inflatie tot nabij de 2% zou zijn gestegen.

Niemand weet wanneer dat gebeurt want tegen alle economische verwachtingen in stijgt de inflatie nauwelijks of niet ondanks de toegenomen groei.

Evenmin stijgen de lonen reëel ondanks de teruglopende werkloosheid en zo’n stijging zou juist weer positief uitwerken op de inflatie.

Daar klopt iets niet.

Maar waarom doorgaan met geldbijdrukken door de ECB als de recessie in de eurozone voorbij is en de eurolanden een redelijke groei vertonen.

De ECB vindt de economische toestand in de eurozone nog niet stabiel genoeg, nog te fragiel.

Dat is een statement dat niet veel vertrouwen inboezemt.

Want er zijn behoorlijk meer dan 2 biljoen euro bijgedrukt juist om die economie die niet voldoende wilde groeien zodanig te stimuleren dat die groei en kwam.

Dat zou dus volgens de ECB nog niet genoeg zijn.

Nu is die groei er en het is zelfs niet te becijferen in hoeverre die meer dan 2 biljoen  euro daar aan hebben bijgedragen want de gehele wereldeconomie groeit sterker en niet alleen die van de eurozone.

Waarom dus nog door gaan?

Bovendien blijven die meer dan twee biljoen euro rondzwerven.

Want de ECB gaat, in tegenstelling met de FED,  de aflossingsgelden ervan die zij bij het matureren van de opgekochte leningen  ontvangen niet uit de markt nemen maar opnieuw investeren, dus nieuwe obligatieleningen ervoor opkopen. Die extra 2 biljoen + blijven dus door de ECB gebruikt worden

Zou doorgaan met bijdrukken nodig zijn om de zwakke eurolanden te blijven steunen tot die steun wordt overgenomen door een nieuwe opzet van de eurozone die geldtransfers (financiële steun) van sterkere eurolanden naar zwakkere eurolanden mogelijk te maken tegen het verdrag van Lissabon in?

Wat zouden daarbij de economische gevolgen voor die sterkere landen zijn?

Of zou het zo zijn dat echt ophouden met opkopen en het verhogen van de rente fataal zou zijn voor een aantal eurolanden door die dan onhoudbaar grote staatsschulden.

En hoe hebben die schulden, ondanks de 3% en 60% regelingen, ondanks die austerity zo uit de hand kunnen lopen?

Omdat lenen zo goedkoop was door de ECB politiek die geld genoeg verschafte en de rente tot vrijwel nul terugbracht?

Zonder de gedachte dat ze ooit terugbetaald zouden moeten worden of dat de rente zou kunnen oplopen?

Dan rest nog de vraag waar die meer dan twee biljoen euros zijn terechtgekomen?

Niet in het eurozone bedrijfsleven van de eurozone want er was bij de bedrijven niet veel investeringsdrift bij gebrek aan vraag door de consument veroorzaakt door een teruglopende koopkracht.

Dat zijn zo de gedachten die in mijn lekenbegrip op de laatste dag van het jaar opkomen.

En dat zijn er maar enkele van al die andere problemen.

Maar daar denk ik vandaag niet verder over