2017 loopt op zijn laatste beentjes en dan ......

the more they lose the more they want

establishment against populism

Zo vrijwel aan het einde van 2017 kan men wel stellen dat dat jaar in de geschiedenis van de EU een veelbewogen jaar was en naar alle waarschijnlijkheid zal 2018 dat evenzeer worden.

Ontwikkelingen  in de lidstaten hebben een grote weerslag gehad op de gouvernance in de EU.

Er is, net als in de rest van de wereld, groei van het GDP, maar de staatsschulden (en die van bedrijf en particulier) blijven in euros oplopen.

De recessie is echter voorbij en veel lidstaten hebben de economische toestand van voor de 2008 crisis weer bereikt (behalve dat schulden niveau).

De economische vooruitzichten zijn positief bij een rustige wereld.

Na de verkiezingen in Nederland, waar de “populistische” , rechtse partij PVV van regeringsdeelname  werd uitgesloten hoewel het de tweede partij van het land was geworden en in Frankrijk waar Le Pen van het Front National  in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen (bij een uiterst lage opkomst) door Macron werd verslagen waarop bij de parlementsverkiezingen een totale ineenstorting van de gevestigde partijen volgde was er een gevoel in Brussel dat het populisme verslagen was.

Voor de Europese Unie en dus ook voor ons is de toekomstig nieuwe regering van Duitsland een uiterst belangrijke ontwikkeling.

Bij de verkiezingen in Duitsland bleek  dat de AfD (Alternatief voor Duitsland) behoorlijke winst had gemaakt en dat de Liberale PFD weer in het parlement was teruggekeerd.

CDU/CSU en de socialisten (SPD) verloren flink maar behielden samen toch een meerderheid in het parlement.

De socialisten trokken lering uit hun forse verlies (minder dan CDU/CSU) en verkozen in de oppositie te gaan.

Een lange en onzinnige poging om met Groen en Liberaal tot een regeringsmeerderheid te komen mislukte voorspelbaar.

Nog steeds is er een politiek vacuum.

Weliswaar is de SPD teruggekomen op hun besluit in de oppositie te gaan maar nog steeds houden zij de onzekerheid aan of zij in een coalitie met de CDU/CSU met Merkel als kanselier willen participeren of dat zij Merkel in een minderheidsregering zouden gedogen of als derde mogelijkheid nieuwe verkiezingen  zouden prefereren.

In ieder geval zo liet Gabriel, die weer meer op de voorgrond treedt, weten dat hervormingen  van de EU (en eurozone) een essentiële voorwaarde voor de SPD vormen.

Gabriel is een voorstander van de Macron voorstellen tot hervormingen en dat maakt deze eis ook voor ons als klein eurozone land (hoewel financieel op de vijfde plaats van de negentien) heel belangrijk.

Tot ver in 2018 zullen we echter moeten wachten voor we weten wat er in het vat komt te zitten.

In de praktijk is het dus zo dat de opkomst van de rechtse nationalistische partijen in de EU juist de tegenovergestelde uitwerking heeft en meer uitsluiting ervan veroorzaakt en meer drang tot verdere integratie van de EU.

Maar er was en is natuurlijk al gebrek aan eenstemmigheid, essentieel voor de besluiten van de regeringsleiders die in de Raad unaniem besluiten nemen.

Die diversiteit neemt nu verder toe.

De oostelijke EU lidstaten met nu de Oostenrijkse coalitie met de “populistische” FPO opgenomen in de regering verschillen over het einddoel van de EU sterk met de westelijke lidstaten (ook Nederland in het Europees Parlement).

Meer integratie tegenover alleen vrijhandel, politiek tegenover economie.

En hervormingen leiden alle juist tot meer integratie.

In Spanje is er geen stap dichter bij een oplossing gekomen voor het door Rajoy eigenlijk op de spits gedreven Catalaanse probleem.

Dat probleem suddert al decennia lang.

De Catalaanse ontevredenheid over eerder gebrek aan inzicht en communicatie van de Spaanse nationale regering over de Catalaanse belangen is steeds groter geworden en is nu een probleem geworden voor de EU zelf.
Nu hebben de separisten in Catalonië de meerderheid in hun parlement.
De PP (Rajoys partij), met nog maar 2 zetels van de 11 die ze hadden, vindt dat de separisten toch verloren hebben en de separisten leiders zijn of in de gevangenis of in ballingschap in een ander EU land, België en kunnen dus geen leiding geven.
Dat is ook politiek bedrijven.

Dit is geen louter Spaans nationale zaak maar een EU belang dat de Spaanse economie, bij de top vijf van de EU, geen verdere schade leidt.

Want de Spaanse economie groeit inderdaad goed maar het welzijn en de welvaart van de bevolking loopt nog sterk achter gezien de werkloosheidscijfers en de loonhoogte.

Een verstoring daarvan is een verstoring van de economische groei van de eurozone en de EU.

Italië is (als we Griekenland buiten beschouwing laten) niet alleen een economisch zorgenkind, maar ook vanuit een EU politiek oogpunt een risico factor.

Noord Italië vroeg in een referendum ook meer zelfstandigheid, waarschijnlijk in maart 2018 zullen er verkiezingen komen waarbij de Democratische partij en de Five Star Movement elkaar op de hielen zitten met als derde Forza Italia.

Berlusconi is weer verschenen op het politiek toneel.

Ook hier grote werkloosheid en een opkomst van het nationalisme.

Wat de EU establishment “populisme” noemt neemt verder toe.

Zelfs in de essentiële EU zaken is het moeilijk tot een eenvormige besluitvorming te komen in de Raad van Regeringsleiders.

Afgezien van uiteenlopende nationale belangen is er vanuit mijn amateuristische optiek gezien een schroom (of misschien zelfs angst) de grip op de besluiten te verliezen.

Want is er eenmaal een unaniem besluit genomen dan wordt de uitvoering ervan verricht door de Europese Commissie en is uit de jurisdictie van de Raad van Regeringsleiders getild.

Er is wrijving tussen de inzichten over de Europese Unie van de Europese Commissie, the executive arm, en de Raad van Regeringsleiders, de beleidsbepalende institutie, zo denk ik.

De Commissie trekt steeds meer regulerende (zeg wetgevende) macht naar zich toe die tenslotte zou uitmonden in de EU als een Federale Unie centraal bestuurd vanuit Brussel.

De Raad van Regeringsleiders, en zeker daarin de oostelijke regeringsleiders, wil geen Federaal bestuurde EU maar een Unie van Nationale Staten met bepaalde gezamenlijke essentiële taken (zoals uiteengezet in het Verdrag van Lissabon.

Zolang er geen definitieve beslissing is geweest tussen die twee eindpunten van de EU is zullen er problemen zijn in de ontwikkeling van de EU.

Het Verdrag van Lissabon heeft de kool en de geit gespaard in de daarin bepaalde beheersvorm van de EU.

De uitslag van de coalitie besprekingen in Duitsland moeten worden afgewacht voor de macht van de as Parijs Berlijn kan worden bepaald.

Want er lopen verschillende haarscheuren in de EU structuur naast de Federaal – Nationaal lijn, waarvan één is de acceptatie door de regeringsleiders van een centrale rol van Duitsland/Frankrijk, de groeiende rol van de nationalistische partijen binnen de EU lidstaten, het meningsverschil tussen Polen en Brussel over de vraag of Polen (met een rechtste regering)  zelf met parlementaire meerderheid mag bepalen hoe rechters te benoemen of daarmee EU normen en waarden schaadt en het dreigement van een artikel 7 procedure, en vervolgens ook de vraag of de eurozone zich moet ontwikkelen tot een Fiscale Unie zonder Politieke Unie, de vraag over een EU met meer snelheden (of integratie niveaus) zonder de EU gelijkheid van lidstaten aan te tasten, en, wat eigenlijk het belangrijkste zou moeten zijn, de bestrijding van de groeiende armoede (ook in work poverty, werken voor een loon dat niet boven de armoedegrens oplevert), de groeiende energiearmoede door de stijgende elektriciteitstarieven voor particulieren waardoor honderd duizenden mensen zonder elektriciteit moeten zien te leven.

Want er is nog steeds een te grote werkloosheid in de EU en bij de werkenden teveel kleine banen met te lage lonen.

En de Europese Unie is er niet voor de establishment maar voor de bevolking.

En de economische groei moet veel meer de EU bevolking ten goede komen en niet de aandeelhouders.

Maar dit zijn alleen maar de overpeinzingen van een welwillend amateur.