Verdraagzaamheid, 

de kritiek op de euro, 

 globalisering en de gewone man.

Misschien is de inleiding op mijn overpeinzingen over de EU en de euro dit keer een wat heikel onderwerp. Want men moet tegenwoordig voorzichtig zijn met wat men zegt en schrijft om niet het slachtoffer van bedreigingen en scheldpartijen te worden.

Ik heb Nederland nog in de tweede wereldoorlog meegemaakt gedurende de Duitse onderdrukking toen elk Nederlands vrijheidsgevoel onderdrukt werd.

Ik heb de opbouw van Nederland meegemaakt toen er een eenheidsgevoel was van dat nooit meer en een gezamenlijk werken aan nieuwe welvaart.

Dat liep uit op de alles moet kunnen periode, grote verdraagzaamheid, dus tolerantie tegenover de medemens en ander gedachtengoed.

Maar in de 21ste eeuw is dat alles snel veranderd en  is er een verharding en onverdraagzaamheid ontstaan.

Wij leven nu in een tijd van extremen,  een soort van mentale oorlog waar het niet eens zijn met de gangbare ideeënwereld gezien wordt als heulen met de vijand en verboden zou moeten worden en zelfs bestraft.

Een tijd waar het individualisme als een geestelijke afwijking wordt gezien die niet mag worden getolereerd en moet worden gekeerd door een ostraciceren, een uitsluiting uit de maatschappij.

Een tijd van zwart wit denken waar nuances niet kunnen bestaan.

Het heeft de onbegrijpelijk naam "politiek correct" gekregen alsof instemmen met een  politieke visie een "must" is.

Politiek correct heeft, denk ik,  twee invalshoeken.

De kwetshoek die het verbiedt uitingen te doen of ideeën te hebben die mogelijkerwijze door groepen in de samenleving gezien zouden kunnen worden als denigrerend voor die groep.

De andere invalshoek is het oneens zijn met door bepaalde groepen algemeen geldend geachte overtuigingen hetgeen als gevaarlijk gezien wordt voor de toekomst van de mens.

Dat politiek correcte geldt dus niet alleen voor gevoelens maar ook voor overtuigingen.

De doctrine van niets zeggen dat mogelijkerwijs zou kunnen worden uitgelegd als  kwetsend voor diegenen die zich erdoor gekwetst denken te moeten of kunnen gevoelen.

De uitspraak van Mevrouw Merkel dat de Duitsers op kerstavond kerstliederen zouden moeten zingen en deze op de  blokfluit begeleiden als uiting van hun Christelijke cultuur moet in dat licht worden gezien.

Een troosteloze uitspraak.

Ik zelf heb nog gedurende de Duitse bezetting van Nederland ervaren dat elke uiting die uitgelegd zou kunnen worden als kritiek op de Duitse overheersing een wegsturen naar een concentratiekamp kon betekenen.

Politiek Correct hield in dat er  geen enkele kritiek op de bezetter getolereerd werd.

In de USA kwam na de oorlog Mc Carthy naar voren die een beweging ontketende die iedereen die terecht of meestal ten onrechte  van communistische sympathieën verdacht werd, het maatschappelijk leven onmogelijk werd gemaakt en van wie de carrière werd gekraakt.

Gelukkig kwam er niet te laat een einde aan en een algemeen gevoel van schaamte.

Want een wereld waarin men  zich geen andere meningen kan of mag vormen en waar tolerantie plaats heeft gemaakt voor onverdraagzaamheid heeft geen toekomst.

Maar dat neemt niet weg dat er nog andere knellende vraagstukken zijn binnen onze EU die ook de toekomst onzeker maakt.

Door een aantal economische zwaargewichten is er kritiek geuit op het functioneren van de euro. De essentie van de kritiek is dat de euro in de huidige opzet van het begin af aan niet heeft gefunctioneerd, dat de eraan gestelde voorwaarden zijn geschonden en dat hij bij doorgaan op deze wijze tot de ondergang is gedoemd en daarbij  de EU zou  kunnen meeslepen in zijn val.

Dijsselbloem probeert de kritiek te weerleggen.

Het ziet niet het afschaffen van de wisselkoersen door de euro als de grote fout maar het goedkope krediet doordat de kapitaal markten geen verschil maakten in risico tussen de lidstaten hoewel er enorme potentieel verschillen waren tussen die lidstaten. De lage rentetarieven leidden tot een krediet over aanbod terwijl de verschillen in concurrentievermogen juist toenamen.

Door de crash van 2008 moesten de staten ingrijpen om de banken te redden.

Hij treft een vergelijking met Tjechie en Slowakije waar Slowakije met de euro sneller groeide dan Tjechië zonder. Maar beide scoorden 0.9% in juli 2016.

Volgens hem is het niet de euro maar zijn het de nationale economische omstandigheden.

Hij wijst  op de maatregelen zoals esm, het bankentoezicht, de bailin voor banken.

Maar niettemin valt het niet te ontkennen dat de euro niet tot eenwording en algemene welvaart leidt maar tot steeds grotere verschillen in voorspoed en  werkloosheid

Vreemd genoeg noemt hij niet het monetaire beleid van de ECB dat de lage rentetarieven mogelijk maakte  die tot de leengolf leidde en na maart 2015 zelfs de kredietgolf met eerst 60 en later 80 miljard euro per maand heeft verhoogd.

Om een voorbeeld te noemen, de totale Bad Debt groot 370 miljard euro van de Italiaanse banken is maar 4.4 maanden geldbijdrukken en obligaties opkopen van de ECB.

De balans van de ECB, 3.5 biljoen euro bezittingen, dus schulden van landen e.d. aan de ECB, is meer dan een derde van de totale staatsschuld van de eurozone.

Zonder deze schuldenopkoop door de ECB en daardoor lage rentelasten ervoor door de "whatever it cost" garantie en de negatieve rente door de ECB zouden de zwakke eurolanden  het al lang niet vol hebben kunnen houden.

Zelfs nu, met al deze hulp door opkoop en lage rente heeft Griekenland een derde bailout nodig om niet failliet te gaan.

De  Commissie heeft Italië om uitleg gevraagd over de begroting 2017 die een groter begrotingstekort toont dan was overeengekomen.

Italië had al gewezen op de extra kosten door migranten opvangst die niet in de oorspronkelijke begroting waren opgenomen.

Laten we daarbij maar   niet praten over het Griekse en Italiaanse migranten drama dat op een papieren regeling niet bestaat maar waar beide landen wel vrijwel zonder hulp van de EU het hoofd moeten bieden.

Renzo staat onder enorme druk; mede door het referendum dat over zijn plannen moet oordelen.

Maar niet alleen Italië is het doelwit van de pijlen van de Commissie.

Ook Spanje, Portugal, Litouwen, Finland en Cyprus hebben soortgelijke schrijven van de Commissie ontvangen.

Al deze landen kunnen ondanks alle bezuinigingen in de loop van de 15 eurojaren niet aan de eisen van het Stabiliteits en Groei Pact voldoen.

De schuldengroei blijft steeds groter dan de groei van het BBP in vrijwel alle eurolanden.

Misschien wat vreemd dat Frankrijk niet is aangeschreven.

Het is een teken dat het niet goed gaat met de eurolanden.

Dijsselbloem kan zeggen wat hij wil maar de euro was op slechte grond gebouwd en is alleen nog maar instabieler geworden. Kijk maar naar de grafieken.

De laatste weken lijkt de Brexit eindelijk toe te slaan.

Binnen het VK is er geen eenheid in gedachten en handelen.

In de EU evenmin. Ieder zingt zijn eigen lied.

De verhouding tot de EU van 27 is van beide kanten onduidelijk.

Hard of zacht, economisch voordelig voor beide of politiek straffen om een voorbeeld te stellen.

Dat heeft meer invloed op de Britse economie dan de economie zelf.

Het Engelse pond daalt pijlsnel in waarde ten opzichte van de dollar, dus de prijs van de import stijgt, maar de concurrentiepositie van het pond neemt daardoor ook toe,  zodat de export en de economie ook snel groeit.

Het gevaar, nu ineens gevaar, van inflatie, geldontwaarding, dreigt toe te slaan.

Maar als ik de  wisselkoers van de euro ten opzichte van die zelfde dollar bekijk dan zie ik niet veel verschil over de afgelopen jaren. De euro is eerder ingezakt dan het pond maar het verschil is enkele procenten.

Dat het inzakken in de eurozone minder is opgevallen is door de steun van de ECB. Maar je kunt niet eeuwig doorgaan met geld bijdrukken en wellicht waardeloze obligaties daarvoor opkopen.

 1.39 euro naar 1.09 per dollar vanaf begin 2014

 22% in waarde gedaald

 1.70 pound naar 1.23 per dollar vanaf begin 2014

 28% in waarde gedaald

In Groot Brittannië wordt nu al voor inflatie gevreesd

In de eurozone doet men zijn best om juist inflatie te kweken

In de USA stijgt de inflatie al.

Daar zal toch in december wel een tweede rente verhoging moeten volgen om te hoge inflatie te voorkomen.

Zoals je al kunt lezen in sommige publicaties: de monetaire politiek in de wereld gaat uit elkaar lopen en het tegenovergestelde beogen.

Dat houdt in kapitaalvlucht van het ene naar het andere gebied.

Neemt de armoede en gevaar voor ontbering inderdaad toe in de eurozone?

En wat zijn de achtergronden bij het stokken van uitgebreide handelsverdragen die meer dan alleen handel betreffen.

Neemt de macht van de multinationals er te veel door toe ten koste van die van de staten.

Wordt inderdaad de middengroep er extra door getroffen en verdwijnt deze erdoor zoals  we horen dat in de USA plaats heeft gevonden.

Gaat men de nadelen van de globalisering groter inschatten dan de voordelen.

Is staatshuishoudkunde te veel op de staat gericht en te weinig op de staatsbevolking.

Verklaart dat de opkomst van anti establishment partijen en staan de belangen van de establishment en de gewone bevolking inderdaad zo ver van elkaar.

De komende referenda en verkiezingen zullen er een oordeel over vellen.