In Italië heerst de chaos:

 de president wil niet de regering installeren die de bevolking heeft verkozen en benoemt een buitenstaander tot premier om een andere regering samen te stellen.

Een regering die vrijwel zeker door het parlement meteen zal worden weggestemd.

Die dan een demissionaire regering is geworden die de lopende zaken afwerkt en nieuwe verkiezingen uitschrijft.

Een taktiek om enkele maanden uitstel te winnen.

Want wat brengen de verkiezingen daarna?

Wat is de psychologische reactie van de kiezers die niet de door hun gewenste regering krijgen?

Een amateur ziet alles anders dan een expert.

Is Italië een symptoom of een zieke natie?

Want het is niet alleen Italië waar de euro geen welvaart voor staat en bevolking heeft gebracht zoals de bedoeling was.

Het is niet alleen Italië waar de voorwaarden in het verdrag van Maastricht gesteld met de voeten zijn getreden.

De kwestie is simpel: zijn die voorwaarden haalbaar in alle achttien eurolanden of zijn er eurolanden die er nonchalant mee zijn omgesprongen.

Want het blijkt uit de tabellen in vorige blogs dat realiteit en papieren werkelijkheid niet met elkaar overeenstemmen.

In Griekenland lijkt de zelfstandigheid weer mogelijk na een periode van eurozone beheer, maar dat kan ook weer schijn zijn.

Het IMF ziet het daar anders dan de eurozone.

Italië wil zelf een andere oplossing voor ook daar de toestand onhoudbaar is geworden.

Een eigen oplossing die diametraal tegenover die van Brussel staat.

Als welwillend leek denk ik erover na.

Wat heeft de euro in die achttien jaar sinds de oprichting ervan gebracht.

In de gehele eurozone een hogere levensstandaard gepaard aan hogere schulden?

In sommige lidstaten alleen die hoge schulden?

Bevolkingen die de banken overeind moesten houden?

Lidstaten die om aan de euro  eisen te voldoen het geld daarvoor door de bevolking lieten opbrengen door bezuinigingen, ook lidstaten waar de bevolking daartoe niet in staat was?

In Italië is het water tot aan de mond gestegen.

De verkiezingen hebben euro-sceptische anti-establishment partijen aan de macht gebracht.

Respectievelijk 32% van de stemmen voor de 5Star Beweging met Luigi di Maio, bijna 18% voor de Lega met Matteo Salvini.

Geen van beiden wilden zij regeringsleider worden maar kozen hiervoor Conti uit, een politiek vrijwel onbekende hoogleraar.

Conti stelde een ministerrraad voor aan de president van Italië, Mattarella, die niet accoord ging (en dat is zijn recht) met de voorgestelde minister van financiën, Savoni, een doorgewinterde anti Euro expert die zeker de plannen van de nieuwe coalitie zou uitvoeren.

Conti gaf daarop zijn opdracht terug en President Mattarella nodigde daarop Carlo Cottarelli, “Mr Scissors”, de oud executive directeur van het IMF op maandag uit om deze te verzoeken een interim regering te vormen in afwachting van nieuwe verkiezingen waarschijnlijk deze herfst.

Zo wordt een aantal maanden tijd gekocht maar met een grote inzet.

Nieuwe verkiezingen zullen die de euro-sceptische partijen zeer waarschijnlijk nu  nog verder versterken met als bijkomende factor dat Berlusconi van de Forza Italia nu wel een politieke functie kan gaan bekleden na zijn vrijspraak.

Maar dat zijn speculaties.

Intussen gaan er geruchten dat men de president zou willen afzetten.

Het is duidelijk dat de president de monetaire en fiscale plannen van een nieuwe regering  die rechtstreeks in gaan tegen de eurozone reglementering wil voorkomen.

Of dat op deze wijze zou lukken is twijfelachtig want nieuwe verkiezingen zouden zoals al gezegd volgens de verwachtingen de anti establishment partijen slechts versterken.

Je zou haast vergeten dat het eigenlijk om gaat om iets wat niet alleen Italië maar de gehele eurozone betreft en wat door deze verkiezingen in Italië het acute stadium heeft bereikt.

Het is de controverse tussen “austerity” en een losse geld politiek.

De overtuiging in de zuidelijke landen dat de austerity deze landen belemmerd heeft zich economisch optimaal te ontwikkelen.

Zie de Italiaanse reactie over Duitsland.

Naar mijn mening is het allerbelangrijkste breekpunt geweest dat Italië een staatsschuld heeft van 131% van het GDP.

Die schuld maakt het vrijwel onmogelijk geld vrij te maken voor investeringen die naast bureaucratische hervormingen essentieel zijn voor de noodzakelijke investeringen in de economie.

De anti establishment partijen zijn de mening toegedaan dat doorgaan op de huidige voet (dat wil zeggen  door de verdragen, S&G Pact en euro regelgeving te volgen) Italië alleen maar armer maakt, de schuld doet vergroten en dus geen oplossing biedt voor de toekomst.

Achttien jaren euro  hebben geen oplossing gebracht dus moet een andere weg worden ingeslagen.

Denk erom, Italië had in 1999 een schuld van 113% van het GDP en heeft het er dus, in vergelijking met andere eurolanden het er niet eens zo slecht afgebracht, de schuld is in die 18 jaar immers met slechts 17% gestegen, niet slecht vergeleken met andere eurolanden.

Daarentegen is de economische groei lager geweest dan in de meeste andere landen.

In die andere landen is die groei echter dus meestal gepaard gegaan aan sterkere schuldvergroting.

Ja, Italië heeft zich niet aan de 3% en 60% regeling gehouden maar dat geldt voor praktisch alle andere eurolanden evenzeer.

Van het begin af aan zijn deze regels regelmatig aan de laars gelapt.

De daardoor ontstane schulden stijgen daardoor even regelmatig tot ze onhoudbaar zullen worden.

De kern van het probleem is, en dat valt niet te ontkennen, dat de noordelijke eurolanden zich binnen de eurozone regelgeving economisch beter hebben ontwikkeld dan de zuidelijke.

De zuidelijke landen geven de schuld hiervan aan de austerity en de noordelijke landen zien de weinige lust tot sociale en economische hervormingen (lees bezuinigingen en loonmaatregelen) bij de zuidelijke landen als oorzaak van de verschillen.

Het valt ook niet te ontkennen dat de schuldenlast van de meeste eurolanden te groot en vaak veel te groot is.

Het valt ook niet te ontkennen dat de QE en rentepolitiek van de ECB voor de noordelijke sterke eurolanden gunstiger uitpakte dan voor de zuidelijke.

De euro is voor de zuidelijke landen te duur gebleken en voor de noordelijke te goedkoop hetgeen de concurrentiepositie van de laatste gunstig heeft beïnvloed en zo de economische verschillen tussen noord en zuid vergroot heeft in plaats van verkleind.

Natuurlijk zie ik het als amateur misschien anders dan  de experts, maar bij mij leeft het beeld dat de QE en rentepolitiek niet stimulerend heeft gewerkt maar alleen voorkomen heeft (zoals Draghi met zijn kost wat kost beloofde) dat de banken en dus ook de lidstaten van de eurozone na de Lehman crisis ineen zouden storten.

De nasleep ervan is echter dat de lage en nul rente en de extra geldproductie geleid heeft tot overmatige schuldvorming bij staten en (bedrijven met laag rendement) die nu de verdere ontwikkelingen remmen.

Nu het verdere bijdrukken van geld dreigt te verdwijnen zullen alleen oude schulden overgefinancierd worden door de ECB met de 2,5 biljoen tijdens de QE bijgedrukte euros.

Nieuwe schulden zullen dan niet meer door de ECB opgekocht worden en dus tegen marktwerking rente afgesloten, dus tegen een veel hogere rente dan nu.

Voor landen met grote schulden en dus groter risico zullen die tarieven veel hoger liggen dan voor de landen met houdbare schuld.

Italië heeft na Griekenland de hoogste staatsschuld.

De “spread” in rentehoogte tussen de eurolanden, nu kunstmatig klein gehouden door de ECB zal veel groter worden en de sterke landen zullen dus bevoordeeld worden.

Ik zie de uitkomst van de verkiezingen in Italië in het licht van deze afbouw perikelen van de QE.

De steun gaat wegvallen maar de gevolgen ervan, de veel te hoge staatsschuld, blijft over.

De anti establishment partijen zien binnen de regelgeving van de eurozone geen kans op herstel.

De eurozone kan zich niet permitteren Italië een monetaire en fiscale koers te laten nemen die niet spoort met de Eurozone regelgeving.

Dat is de pastelling.

Maar zoals altijd zijn dit slechts de gedachten van een leek.