Je kunt de put in plaats van te dempen natuurlijk ook verder uitdiepen

Ik begin dit blog een beetje meesmuilend en badinerend maar dan komt de ernst.

Dus ga ik even terug naar 1947 toen het door Duitsland leeggeroofde, berooide Nederland na de tweede wereldoorlog keihard werkte om er weer boven op te komen.

In datzelfde jaar kwam Buck Owen met zijn beroemd geworden song

“Cigarettes and whusky and wild wild women”

Met als laatste couplet:

“Write on the cross at the head of my grave
For women and whiskey here lies a poor slave
Take warnin' poor stranger, take warnin' dear friend
In wide clear letters this tale of my end”

Nu, 68 jaar later, terwijl Nederland zich geheel hersteld heeft van die tijd van armoede zegt onze minister Dijsselbloem in een interview met FAZ “I cannot spend all my money on drink and women and then ask for help” en dat wordt hem erg kwalijk genomen en, brengt zelfs zijn positie als onofficieel voorzitter van de eurogroep in gevaar.

Goed, dat laatste zou gezien het verlies van zijn partij toch het einde van zijn voorzitterschap zijn geweest, want het is de Council van Ministers waar de eurogroep ministers  een onderdeel van zijn.

Ik heb er geen flauw idee van of Dijsselbloem deze beroemde song in gedachten had toe hij dat interview weggaf.

Ik geloof het ook niet.

Misschien had hij beter kunnen zeggen “you can’t eat your cake and have it”, wat echt Engels klinkt, of  “je kunt je geld maar een maal uitgeven ” of zelfs “zuinigheid en vlijt bouwt huizen als kastelen”.

Maar nu in alle ernst.

Hij heeft gelijk.

Alleen gaat het niet op voor alleen de zuidelijke landen maar voor heel veel eurolanden.

En, als je persé de eurozone als één geheel wilt zien gaat het op voor de gehele eurozone.

Want als je de kille cijfers beziet, van de eurozone als geheel, of euroland voor euroland dan zie je geringe groei, structurele begrotingstekorten, steeds verder oplopende staatsschulden in baar geld en niet alleen een grote werkloosheid maar een schrikbarende jeugdwerkeloosheid.

Dat geheel in stand gehouden door de “whatever it takes” van de ECB met eind 2017 2.2  (Europese) biljoen bijgedrukte euros  om staatsschuld op te kopen en ultralage of negatieve rentetarieven.

Natuurlijk vergezeld van positieve prognoses maar dat zijn we al gewend, na het zuur het zoet. Helaas blijft dat zoet steeds ver weg.

En dat alles na 16 jaren euro die ons welvaart, naar elkaar toegroeien en vrede zouden brengen.

Het gaat de EU niet eurolanden beter dan de eurolanden ondanks al die ECB steun.

Voor mij geen raadsel.

Het heeft iets te maken met afstemmen op elkaar van monetaire en fiscale politiek hetgeen in de eurozone met de steeds grotere verschillen tussen ruw gezegd noord en zuid onmogelijk is.

De ECB politiek met lage of negatieve rentetarieven en het voor totaal 2,2 biljoen euros opkopen van eurolanden staatschulden heeft zelf ook een janus kop.

Want de ene zijde is financieel voordelig voor de staten die zo een veel te lage rente op hun schulden kunnen  betalen en deze schulden voor een flink deel zien opgekocht door de ECB.

Daardoor kunnen de steeds oplopende schulden houdbaar blijven hetgeen bij een vrije markt onmogelijk zou zijn geweest.

De andere zijde is echter dat de gewone man, de kleine spaarders en al diegenen die van de rente van hun geld leven, zoals vele gepensioneerden, hier financieel voor opdraaien.

Zij ontvangen nauwelijks rente en moeten in sommige gevallen nog rente toe betalen om hun geld op de bank te zetten.

Het is het gevolg van de ECB politiek die gericht is op het overeind houden van de zwakke landen, die van het “whatever it takes” uit 2012.

Maar de sterke landen hebben die lage rente niet nodig en profiteren ervan door begrotingsoverschotten te kunnen produceren en hun staatsschuld te verminderen.

Maar ook in die landen moeten de spaarders en pensioenfondsen  het ontgelden.

De sterke staten bloeien  maar de bevolking merkt het niet.

Wel neemt de werkloosheid af, maar de lonen niet of te weinig toe.

Het resultaat van de politiek om de zwakke eurolanden te steunen heeft de omgekeerde uitwerking.

De verschillen tussen sterke en zwakke landen nemen erdoor toe.

Kijk naar de groei, begrotingstekorten, staatsschulden, werkloosheid, minimum loon per euroland.

Daardoor loopt ook de onvrede op.

Waar loopt het op uit?

Een fiscale unie is zowel economisch als politiek onhaalbaar, de verschillen zijn onoverbrugbaar.

Geldstromen van sterk naar zwak (en in feite vinden die al plaats) verzwakken de noodzaak van hervormingen en lossen de structurele problemen niet op en verzwakken de sterke landen.

QE is bedoeld als een stimulans injectie en kan niet onbeperkt doorgaan.

Het Target 2 systeem, nu gebruikt  als kredietverschaffer en dat dus de schuldenberg van de zwakke landen nog onzichtbaar verhoogt, moet toch weer zijn eigenlijke taak als clearing house opvatten.

Het systeem van 3% begrotingstekort zonder ingrijpen moet worden afgeschaft en de oorspronkelijke 0.5 tekort als maximum  strak aangehouden.

Want door die 3% neemt de staatsschuld in euros elk jaar 3% toe.

Want een eventuele groei zit al in de staatsschuld opgenomen.

Bij een groei van 2% van het GDP en een begrotingstekort van 3% van het GDP bij nacalculatie telt dat 3% extra tekort ook over die 2% groei.

Als dat een structureel  tekort is  groei je dus steeds dus armer.

Vergelijk het met een salarisverhoging van 300 euro maar daarnaast een groter uitgavenpatroon van 500 euro en dat jaar na jaar.

Snel ben je failliet.

De eurozone heeft van het begin af aan ruim boven haar stand geleefd en dat blijft niet vol te houden. Leg de woorden van Dijsselbloem zo uit.

Dat heeft ertoe geleid dat we door die zestien jaar van schuldfinanciering en dus oplopen van de schulden van 170%  in het ene tot 50 %  in het andere land van het GDP, het totale verdienpatroon in de eurolanden, een kantelmoment hebben bereikt, ondanks alle sussende woorden van onze elite.

Meer schuld kan niet.

Alleen de sterke landen kunnen zich redden, hun schulden zijn laag maar de andere niet.

Er moet een oplossing komen om niet  in het moeras van een onstuitbare inflatie te verzuipen.

Maar welke?