Informatie en Bedriegelijk Gebruik

Dit keer laat ik mijn amateuristische overpeinzingen gaan over de commotie ontstaan door Cambridge Analytics inmengingen in de Amerikaanse presidentsverkiezingen.

Keer op keer krijgen wij berichten dat buitenlandse mogendheden onze nationale computersystemen  binnendringen en proberen vitale informatie buit te maken of dat zij proberen verkiezingen in een bepaalde richting te beïnvloeden vaak via sociale media.

Laten we niet denken dat dit iets is dat ontstaan is in dit tijdperk van de informatica.

In de tijd van Koningin  Elizabeth I in de zestiende eeuw had haar meesterspion Walsingham al een uitgebreid netwerk van spionnen in het katholieke Europa waar Spanje onder de zeer vrome Philips II het plan koesterde het protestante Engeland te veroveren en  het katholieke geloof onder Hendrik VIII afgeschaft daar weer in te voeren.

Christopher Marlowe, een in Engeland befaamd toneelschrijver,  was een van zijn spionnen en bracht daartoe ook bezoeken aan het protestante deel van Nederland dat toen gewikkeld was in de tachtigjarige oorlog met Spanje (1568 tot 1648).

Philips op zijn beurt had zijn spionnen ook in Engeland.

Ook toen was het vergaren van gegevens en het beïnvloeden van de publieke opinie van vitaal belang.

Het grote verschil is dat het toen ging met  paard en zeilschip en nu met een razendsnel wereldomvattend computer netwerk en dat maakt een levensgroot verschil.

  

Cambridge Alalytics, een Britse onderneming, naar bekend is geworden, zou op slinkse wijze gebruik gemaakt hebben van gegevens naar verluid door Global Science Research geput uit Facebook om daarmee in de Verenigde Staten de presidentsverkiezingen in 2016 te beïnvloeden ten gunste van Trump.

In hoeverre hiermede wetgevingen zijn overtreden laat ik in het midden

Dit heeft over de gehele wereld tot grote commotie geleid.

Is die commotie terecht?

Als die commotie gericht zou zijn tegen het feit dat door overheid en bedrijfsleven alle mogelijke informatie over ons vergaard wordt zou ik dat persoonlijk kunnen begrijpen.

Want sinds onheugelijke tijden hebben overheid en bedrijfsleven beseft dat kennis macht is en maken daar ook gebruik van.

Camera’s op kwetsbare plekken volgen ons door de steden, camera’s op wegen fotograferen de kentekenplaten van voertuigen of zelfs de gezichten van achter het stuur zittende mobiel bellers. Mobiele telefoons weten waar wij zijn, in de auto kan de GPS dat doen.

Ons koopgedrag en consumptiegedrag wordt vastgelegd door onze betalingen met debit en credit cards.

Slimme meters registreren ons energiegebruik of gaan dat doen.

Onze gezondheid wordt in computerbestanden vastgelegd.

Het betreden van gebouwen of vertrekken wordt in toenemende  mate vastgelegd door smartcards en of camerabeelden.

Sociale media noden tot het delen van persoonlijke gegevens, ervaringen, opinies en verlangens.

Van wieg tot graf wordt van alles van ons in computerbestanden vastgelegd.

Natuurlijk is het zo dat de overheid de meerderheid van de door haar vergaarde gegevens aan personen moet koppelen.

Natuurlijk is het zo dat ons koopgedrag niet aan personen is gekoppeld, althans dat dat niet de opzet is.

Natuurlijk is het zo dat wij in sociale media die ervaringen, opinies en verlangens alleen willen delen met vertrouwelingen in vriendengroepen en niet aan de grote klok willen hangen.

Maar in de meeste gevallen is de koppeling tussen gegevens en individuele personen wel latent aanwezig.

Het allerbelangrijkst is echter dat de opgeslagen gegevens zodanig beschermd zouden moeten zijn dat alleen de daartoe bevoegden er kennis van kunnen nemen en er alleen gebruik van maken voor het doel waarvoor zij zijn vergaard.

In veel gevallen blijkt dat nu juist de achilleshiel van de computerale wereld, de wereld van de informatica, de wereld vol informatie.

Het bestaan van informatie kan al snel leiden tot de wens er gebruik van te maken voor doeleinden waarvoor zij oorspronkelijk niet bedoeld is.

Hackers kunnen dat doen door in te breken in informatiesystemen en we kunnen in onze media er kennis van nemen dat dit ook geregeld plaats vindt.

Zij kunnen niet alleen gegevens eruit copiëren maar ook (onjuiste) gegevens er importeren.

Er is een race tussen hackers en beveiligers, tussen gaten vinden en gaten dichten.

Zo is dat ook gebeurd in dit geval.

In dit geval is het door een slip of the tongue uitgekomen.

Vrijwel overal waar verkiezingen worden gehouden wordt de vrees of verwachting uitgesproken dat andere mogendheden die zouden kunnen willen beïnvloeden.

Waarom dan juist nu die commotie.

En de hamvraag is natuurlijk of wij ons dan zo gemakkelijk door propaganda met bijvoorbeeld fake news zouden laten beïnvloeden in onze politieke keuze.

Want heel veel propaganda met wat dan fake news genoemd zou kunnen worden  komt in de media voor.

Of wordt gevoerd door groepen die door geïnteresseerden worden gesubsidieerd.

Vergelijk daarvoor eens een aantal Amerikaanse media.

Is het niet veeleer zo dat men de opinies die men zelf heeft bevestigd wil zien in de media die men gebruikt.

Je abonneert je toch op een krant die meningen heeft die je bevallen.

Daarvoor zijn die sociale media toch geschikt.

Je gaat toch niet in een social group zitten die je niet bevalt.

Daar is de vrijheid van meningsuiting voor.

Je eigen keus.

En als je meent dat de meerderheid geen eigen keus kan maken dan geloof je ook niet in de democratie.

Maar ook hier is dat alles alleen maar de persoonlijke mening van een belangstellend leek.

 Meimeringen over heden en toekomst van de EU en eurozone

In een vorig blog heb ik de democratie omschreven als de wil van een meerderheid van minimaal één stem.

De minderheid komt niet aan bod, ook al groeit die sterk.

Dat zien we in de Europese Unie waar, het valt niet te ontkennen, de EU sceptische partijen in aantal stemmen toenemen.

We zien het in Duitsland, waar de meerderheid van de GROKO is geslonken tot minder dan 50 stemmen op een totaal van 709 , waarbij men een aantal voorstemmers nog als twijfelachtig kan aannemen en waar nu een duidelijk EU sceptische partij, de AfD in het parlement is vertegenwoordigd met 92 zetels en de FDP er weer in is teruggekeerd met 90 zetels.

Maar in de EU (en met name voor de eurozone) zien we dat ondanks de groei van het EU scepticisme onder de bevolking en de EU sceptische partijen, de establishment, de elite, juist sterker gaat streven naar grotere integratie van de EU, hetgeen alleen geïnterpreteerd kan worden als meer centrale macht voor Brussel.

Bij de meerderheid van de EU sceptische partijen bij verkiezingen in Italië riep Commissaris Timmermans uit dat juist meer Europa nodig was.

In Duitsland is ondanks het slinken van de meerderheid van Union en Socialistische Partij Duitsland en de grote vertegenwoordiging in het parlement van EU sceptische partijen er in de regering eveneens een sterkere neiging naar “Meer Europa” en is kanselier Merkel, met minder stemmen dan vorige malen gekozen,  sterker geneigd meer Duits geld in de EU in steken en de eurozone sterker te integreren door een EU IMF te maken van het ESM en staat de SPD partner positief tegenover de plannen van Macron en Frankrijk om een eurozone parlement, eurobudget en euro minister van financiën tot stand te brengen.

Een EU leger, naast de NATO ter verdediging van de EU NATO partners, om elders te kunnen optreden.

Het zijn allemaal al lang sluimerende plannen die nu, juist nu de meerderheid slinkt en de minderheid toeneemt, verwezenlijkt lijken te moeten worden.

Het Verdrag van Lissabon, door Brusselse juristen tot op de komma’s  en punten zo breed mogelijk uitgelegd, moet ervoor veranderd worden.

Want het voorziet niet in al deze plannen, integendeel het sluit er sommige van uit.

Waarom nu die haast om hervormingen door te voeren.

Denk erom dat hervormingen tweeërlei kunnen zijn.

Er zijn (ook door OECD en IMF) noodzakelijk geachte hervormingen gewenst in de eurolanden en EU landen individueel die verbetering van de economische potentie in die eurolanden en zo tot convergentie dienen te leiden.

Daarnaast zijn het hervormingen van de EU en de eurozone zelf, verder voerende integratie van de EU bij de in het verdrag aan de EU toegekende taken zoals defensie, immigratie en in de eurozone,  de gang naar een fiscale unie of transferunie met als voornaamste oogmerk geld en investeringsstromen naar achterblijvende eurolanden om de eurozone in stand te kunnen houden omdat de binnenlandse hervormingen achterblijven of achterwege blijven of geen effect hebben.

Mij blijft deze dwingende vraag dwarszitten.

De FED de heeft de koers van bijdrukken, opkopen van obligaties en lage rente gestopt en gaat de bijgedrukte dollars langzaam maar zeker uit de circculatie halen.

De ECB daarentegen gaat met bijdrukken door tot september, gaat daarna door met weer opkopen van obligaties met vrijkomend geld van vervallen obligaties en handhaven van het lage rentebeleid tot de inflatie op het gewenste bijna 2% peil is.

Gaat dus is feite, behalve voor nieuwe aanvullende staatsschulden, door met het opkoopbeleid.

Het is duidelijk dat de monetaire politiek van de ECB zoals hierboven betoogd steun verleent aan de eurolanden.

Het is tenslotte haar taak de prijsstabiliteit in de eurozone te bewaken.

De ECB heeft daarbij ten doel gesteld dat die prijsstabiliteit gegarandeerd zou worden door de inflatie op nabij de 2% te houden.

Door de rente te verlagen bij een dalende inflatie wordt deze opgestuwd, door het verhogen van de rente bij een te hoge inflatie wordt deze teruggedrongen.

Nu de inflatie in de eurolanden (en in feite in de gehele wereld) lager is dan die 2% wordt allereerst de rente op staatsobligatie leningen in de eurozone uiterst laag door de ECB uiterst laag, soms op 0% en soms zelfs negatief gehouden.

Daarnaast wordt deze rente (yield) nog lager gehouden door het opkoopbeleid van de ECB door het bijdrukken van 2.55 biljoen euro en het opkopen daarmee van staatsobligaties van de eurolanden (en later van ondernemingen) waardoor door de grote vraag de rente nog verder zakt, ook voor de eurolanden met al overgrote staatsschulden omdat ook deze door de ECB worden opgekocht.

Daardoor worden de rentekosten op (staats)leningen, obligaties, uiterst laag gehouden en wordt geld lenen erg goedkoop.

Vergelijk deze rente eens met die van de er niet door gesteunde landen.

De spread van de yields (het verschil in rente tussen oververschuldigde en normale landen)  is erg vlak omdat het risico ook voor economische zwakke landen uiterst klein is door de ECB garanties.

Deze steun van de ECB blijft naar het oordeel van deze ECB nodig tot de inflatie de grens van bijna 2% bereikt heeft.

Maar de realiteit is dat ondanks deze daarop gerichte steun de inflatie niet toeneemt en nu zelfs weer tot 1,2% is teruggezakt.

Alleen de belofte (of de wens) dat deze toch de 2% zal bereiken is de reden om deze steun tot niemand weet wanneer door te zetten.

Een andere realiteit is dat de steun die de zwakkere eurolanden extra diende te steunen juist de sterke landen extra vermogen verschafte waardoor de economische verschillen tussen zwak en sterk nog toenamen.

Zie de tabellen uit vorige blogs.

Drie conclusies vanuit mijn amateuristisch standpunt.

Allereerst, doorzetten van de monetaire losse politiek steunt juist de eurolanden die geen steun nodig hebben en kan bovendien niet worden doorgezet zonder de situatie in de globale economie in acht te nemen.

Zonder die steun zouden de rentekosten voor de zwakke landen gekoppeld aan hun economisch lagere groei  onhoudbaar worden.

De EU en eurozone is tenslotte geen geïsoleerd eiland in de wereldeconomie en kapitaalmarkt.

Tweedens, om de eurozone toch in de huidige vorm in stand te houden  zonder steun van de ECB zouden structurele geldstromen en investeringen vanuit de sterkere eurolanden naar de zwakkere en een vorm van overbrengen van de schulden van zwakkere naar sterkere eurolanden noodzakelijk zijn.

Daardoor zou het economisch potentieel van de sterkere landen afnemen en de schulden druk op de zwakkere afnemen.

Geen convergentie dus maar financiële steun.

De derde is de structuur van de eurozone wijzigen.

Italië speelt al met de mogelijke invoer van een tweede betaalmiddel, Zweden (zonder euro) speelt met de invoering van een cryptomunt, er is de mogelijkheid van een tweesporige eurozone, met noord en zuid verschillende euros.

Voor mij als amateur is één ding zeker.

De invoer van de euro zonder dat er een politieke unie aan voorafging plus een deelname  erin van op het gebied van economische ontwikkeling  en regelgeving te sterk verschillende landen met de ideologische en idealistische en irrationele overweging dat het allemaal wat goed zou komen en de landen op natuurlijke wijze naar elkaar toe zouden groeien valt alleen te verklaren als reactie op de vrees voor een herhaling van de inter Europese oorlogen.

De oorspronkelijke Kolen en Staal gemeenschap en de Europese  Economische Gemeenschap gaven inderdaad waarborgen hiertegen.

Samenwerken in plaats van elkaar tegenwerken.

Euro en EU en eurozone hebben daarentegen juist weer de conflict modellen in het leven geroepen van tegengestelde belangen.

Maar dit zijn slechts de sombere overdenkingen van een oude leek die de tweede wereld oorlog en daarna de ontwikkelingen van Marshall Hulp, de Kolen en Staal gemeenschap tot de EU van nu aan den lijve heeft ondervonden

Het economisch leven draait om geld

Bruto Binnenlands Product, Groei, begrotingstekort of overschot, inflatie, genormaliseerd, norminaal en reëel, staatsschuld percentage, mediaan en gemiddeld, werkloosheid, forward guidance.

De economie groeit, het BBP stijgt met meer dan 2%, de inflatie is seizoen gecorrigeerd gedaald tot 1,2%,  er is inflatie en core inflatie, de staatschuld is gestegen maar percentage wijs gedaald tot 88,9, het toegestane begrotingstkort is 3%, het echte begrotingstekort is 1,5%,

Wat betekenen die namen en getallen. Waar komen ze vandaan?

Dat is voor een volgende overpeinzing.

Maar de EU en de eurozone moeten veranderen, meer integratie is de algemene kreet.

Maar wat is integratie, en wat zijn de kerntaken van de EU, wat moet samen en wat moet niet samen.

Vorige keren heb ik er over nagedacht en dat doe ik nu weer.

Want soms, maar ik ben tenslotte maar amateur, heb ik de idee dat de establishment of de elite of hoe we ze ook willen noemen voornamelijk steeds meer macht overdracht aan Brussel willen onder de verhullende naam van hervormingen.

Vreemd omdat juist de groei van de tegenstand daartegen, gemeenlijk populisme genoemd, toeneemt en men dus zou veronderstellen dat daar rekening mee wordt gehouden.

Of is dat juist wel het geval?

De belangrijkste verkiezingen, die in Duitsland, het hart en de motor van de Europese Unie, zijn achter de rug.

De ministersposten zijn verdeeld, de interne machtsverhoudingen van de GROKO vastgesteld maar nog niet uitgekristalliseerd.

Het is duidelijk dat de nieuwe Duitse coalitie oppervlakkig gezien meer Pro EU en meer Integratie gezind is dan de vorige.

Maar in het parlement zijn er grote veranderingen.

Vol verwachting klopt ons hart.

Wat gaat de as Frankrijk Duitsland doen?

De Franse plannen van Macron en de zijnen kennen wij.

In hoeverre Merkel er zich achter schaart (want Frankrijk heeft nu duidelijke de leidende rol) ligt aan de invloed van de SPD en die van de Union.

Niemand weet dat.

Hoe je de plannen voor de eurozone (en ultiem voor de gehele Europese Unie) ook formuleert, je komt toch uit op een alles delen.

Noem de eurozone fiscale unie, transfer unie, deel unie met een eurozone minister van financiën, eigen budget en budget besteding, eigen belastinginkomsten, maar zonder politieke eenwording (d.w.z geen gezamenlijke regelgeving erover).

In alle gevallen komen er geldstromen van noord naar zuid in voor.

En zo, hoe je het ook bekijkt zijn deze plannen het bewijs dat de bedenkers  ervan van mening zijn dat zonder dergelijke hervormingen de eurozone niet kan voortbestaan.

Is dat zo?

Nu nog (en de internationale analisten beklemtonen dat) is het de steun van de ECB die de eurolanden steunt en zo het voortbestaan van de euro garandeert.

Draghi heeft dat  in feite zelf toegegeven in 2012 toen hij zei whatever it cost te doen om de euro te redden.

Dat is toen via lage rente niet gelukt waardoor in 2015 de Quantitative Easing, het geld bijdrukken en de obligatie aankopen, eerst van de eurostaten, nu van allerlei obligaties in gang werd gezet.

Nu in 2018, drie jaar later (nadat de Amerikaanse FED de steun al heeft afgebouwd en bijgedrukt geld uit de circulatie neemt en de rente in kleine stapjes verhoogt)  zijn er binnen de ECB de gesprekken over de afbouw van het programma van QE.

Gesprekken door effectenbeurzen met spanning gevolgd en geïnterpreteerd want de kapitaalmarkten worden door de politiek van de Centrale Banken sterk gestuurd.

Zie de koersen op de markten na uitspraken van de Centrale Banken.

Zekerheid is er niet, ondanks de “forward guidance” van de ECB die niet bepaald vast uitlegbaar is.

Twee dingen lijken vast te staan.

De lage rente door de ECB blijft nog onbepaald lange, maar zeker zeer lange, tijd doorgaan in theorie tot de core inflatie de 2% heeft bereikt waarop niemand zicht heeft want volgens de modellen (en vroegere voorspellingen) zou die 2% al lang bereikt zijn.

Helaas lijkt de huidige trend het tegenovergestelde te zijn: de inflatie in afgenomen tot 1,2%.

Het tweede is dat de 2.55 biljoen tot in september 2018 bijgedrukte euros gebruikt blijven voor nieuwe investeringen en niet uit de circulatie worden gehaald.

Dus wordt  het binnenkomende geld bij het aflopen van huidig door de ECB aangekochte obligaties gebruikt voor het oversluiten ervan, dus kopen van nieuwe obligaties van de oude schulden.

De balans van de ECB wordt dus niet genormaliseerd (zoals de FED) maar blijft tot boven de 4 biljoen euro gezwollen.

Dat houdt in dat de ECB maximaal (want meer is nu niet toegestaan) 30% van de eurozone staatsleningen in bezit kan houden door oude staats obligatieleningen steeds  te vervangen door nieuwe.

Men zou zich kunnen afvragen of het de taak is van een centrale bank om crediteur van de eurolanden te zijn.

Maar dat is een ander onderwerp.

Tenslotte is er geen zekerheid dat inderdaad in september de laatste 30 miljard euros worden bijgedrukt en gebruikt voor obligatieaankopen.

Al is het zinnetje daarover nu weggelaten, het blijft duister.

Hoe het ook zij, de ECB blijft dus steun aankopen doen  met die 2,55 biljoen euros en de rente laag houden, ook al zouden er geen nieuwe bijgedrukt worden en daarmee aankopen plaats vinden.

Als we dat inflatiedoel dus inderdaad aanhouden als einddoel dan zullen pas renteverhogingen overwogen worden als er 2% (of nabij) core inflatie is.

Er is geen enkele uitspraak gedaan wanneer de ECB de balans gaat normaliseren, dat will zeggen bij aflossen van aangekochte obligaties dat binnenkomende geld uit de circulatie zal gaan halen.

In feite wordt er dus maar één onderdeel van die driekoppige  steun in september 2018 stopgezet.

Tenminste als dat besloten wordt.

In mijn lekenblik betekent dat dat de euroeconomie vanuit het standpunt van de ECB nog niet in staat is op eigen kracht zonder ECB steun een doelmatig economiebeleid te voeren, ondanks de goede economische resultaten die Eurostat ons aanbiedt..

Of zou het zo zijn dat dat gebrek aan economische kracht alleen voor een aantal eurolanden geldt.

Zouden dan de hervormingsplannen daarvoor een structurele goede oplossing bieden?

De steun van de ECB, officieel erop gericht de inflatie te verhogen,  heeft drie in mijn amateuristische blik belangrijke bijwerkingen.

De eerste is door de geldhoeveelheid te verhogen met 2,55 biljoen euros  wordt de marktwaarde van de euro verlaagd, immers, hoe meer geld bij dezelfde assets, hoe minder waarde dat geld heeft.

Dat beïnvloedt weer de wisselkoers met andere valuta die op zijn beurt weer de concurrentiepositie van een land (zeker op de korte termijn) mede bepaalt.

De tweede is de schuldvorming te blijven stimuleren en bestaande schulden draagbaar te maken door de geringe rentekosten.

Zolang de ECB voor die 2,55 biljoen nieuwe obligaties (=schulden) blijft opkopen bij het aflossen van oude obligaties (rollover) blijft daardoor al de rente op die nieuwe obligaties laag, dat nog versterkt door het blijvende lage rente beleid.

Eurolanden blijven dus kunstmatig lage rent tarieven betalen voor hun oude overgesloten obligatieleningen.

De staatsschulden van de eurolanden in euros uitgedrukt blijven echter toenemen zolang er begrotingstekorten blijven en dat is tot nu toe steeds het geval geweest en er zijn geen aanwijzingen dat er begrotingsoverschotten zullen komen.

Zelfs in Duitsland waar Schäuble een begrotingsevenwicht of zelfs surplus had bereikt (weliswaar door bijvoorbeeld investeringen in de infrastructuur te temporiseren) zullen de GROKO plannen weer nieuwe leningen (dus schulden) noodzakelijk maken.

Echt nieuwe obligatieleningen zullen dus, als er rentestijgingen komen, duurder zijn dan de huidige omdat dan een marktconforme rente betaald zal  moeten worden.

De derde is dat geld op zich geen geld meer oplevert, integendeel dat de lage rente, de 0 rente of zelfs een boete  rente gekoppeld aan de reële inflatie een flinke waardedaling van geld oplevert  tenzij het belegd wordt in risico dragende aandelen, leningen, crowd funding.

Iedereen dus aandeelhouder.

Het is de vraag of deze, door de Centrale Banken met hun sterk op de kapitaalmarkt gerichte monetaire politiek, om een modewoord te gebruiken, duurzaam is.

De nadruk ligt te veel op de staat, de organisatie, in plaats van op de bevolking, de burgers, die per slot van rekening alle fondsen moeten opbrengen om deze Centrale-Banken-politiek mogelijk te maken.

En de belangrijkste vraag is natuurlijk hoelang zo’n politiek van voortduren de schuldvergroting en geldontwaarding stand kan houden.

Maar dit zijn de overpeinzingen van een leek, zonder waarde.

Democratie : 

één stem meerderheid geeft absolute macht alleen beperkt door de grondwet

De laatste weken vielen er zelfs voor een leek niet veel nieuwe ontwikkelingen te overpeinzen.

Het was afwachten of in Duitsland de SPD weer een sprong in het diepe zou maken met de Union en dat is inderdaad gebeurd.

Maar voorzichtig gezegd is het geen vreugdevolle hereniging van de twee.

Meer uit nood geboren.

Wat die sprong voor de Europese Unie en vooral de eurozone gaat betekenen is nog niet duidelijk.

Macron ziet met genoegen de oude bondgenoot weer aan de Franse zijde, maar wordt het zwaartepunt nu verlegd van Duitsland naar Frankrijk?

Duitsland onder Schäuble heeft immers altijd de zuinigheid en vlijt kant in de eurozone gekozen met de stelling dat economische hervormingen de zwakke landen op het juiste peil zouden brengen en ieder land zijn eigen financiën in balans moest brengen.

Frankrijk is voor een lossere economische politiek met een eurozone die de kant van een fiscale unie uitgaat waarbij dus de zwakke eurolanden financieel gesteund worden door de sterke, misschien een soort transfer unie.

Maar Merkel heeft gezegd dat Duitsland bereid is meer geld in de EU en eurozone te steken na de Brexit,  ook voor nieuwe ontwikkelingen.

Gaat Duitsland onder druk van de Pro EU SPD een ommezwaai maken?

Binnenkort zullen we het hopelijk weten.

De groep van acht noordelijke lidstaten onder leiding van Nederland keert zich tegen de Macron/Juncker/mogelijk Merkel plannen voor een fiscale eurozone unie en Transfer Unie.
Geen euro minister van financiën, geen gezamenlijk budget.
Structuurhervormingen en zich houden aan het Stabiliteits en Groei Pact.
Men vreest een Frans/Duitse overheersing en wijst die af.

Een sturende as Duitsland Frankrijk was simpeler in de tijd dat de samenwerking beperkt bleef tot zes landen.

Nu met 27 lidstaten die elk toch ook elk hun eigen agenda hebben zal de gezamenlijke sturingswil van Frankrijk en Duitsland daar rekening mee moeten houden.

De verkiezingen in Italië hebben het toch wel verwachte resultaat opgeleverd, de vroegere beoogde redder van Italië Renzi heeft de doek al in de ring geworpen, de rechtse euro en EU kritische partijen hebben gewonnen.

Italië wil een andere EU.

Maar welke?

En eerst een regering.

Ook daar lijkt hij eerder uit nood geboren te zullen worden dan uit de positieve wil tot samenwerking.

Binnen de EU organisatie zien we eveneens in plaats van een unanieme blik op de toekomst een verdeeldheid.

Laat ik het flink zwart wit stellen zoals ik het als amateur zie.

Het Europees Parlement en de Commissie willen een Federale Europese Staat met henzelf als parlement en regering.

De Raad van Regeringsleiders is verdeeld maar wil zo’n federale staat  niet, zij willen zelfstandige staten blijven met gezamenlijke uitvoering van kernfuncties.

Zij hebben de beslissingsmacht in de EU die hun verleend is door het Verdrag van Lissabon.

De Visegrad groep van oostelijke lidstaten willen de EU eerder zien als vrijhandelszone, een economische unie dan als een politieke unie en willen geen macht overdragen, integendeel.

Een aantal westelijke lidstaten wil meer politieke eenwording, meer centraal geregeld vanuit Brussel, maar beslist niet alle zijn het daar over eens.

Binnen de eurozone is er dan nog het verschil in inzicht over de toekomst ervan tussen de economisch sterke lidstaten en de economisch achterblijvende.

Daar gaat het ultiem om een fiscale unie of niet en meer dringend of rijkere eurolanden de zwakkere met geldtransfers of investeringen moeten steunen.

Het gaat daarbij beter met de economie in de eurolanden maar de (staats)schulden nemen nog altijd sterk toe.

Maar daarbij vraag ik me, natuurlijk als amateur, af hoe de economische situatie in de eurozone zou zijn zonder de voortdurende steun van de ECB met de onnatuurlijk lage rente op schulden en de 2,5 biljoen euro extra geldsteun voor de eurozone.

Want dat schept, zo denk ik, een kunstmatige economische situatie.

En zoals nu in Italië en daarvoor in Polen en in Oostenrijk heel zichtbaar en ook in andere eurolanden wat de EU het “populisme” noemt aan sterkte wint blijkt dat er ook bij de bevolkingen van de EU landen een stroming is die de huidige ontwikkelingen in de EU met argwaan aanziet.

De EU is geen democratie maar een unie van zelfstandige democratieën die een deel van hun macht aan de Unie (lees Brussel) hebben afgestaan

Er is geen grondwet maar een Verdrag (van Lissabon, bedoeld als grondwet maar verworpen door referenda in Frankrijk en Nederland).

In dat Verdrag worden de taken van de EU verdeeld tussen centraal en de lidstaten.

Het beleid wordt met inachtneming van de bepalingen in het Verdrag bepaald door de Raad van Regeringsleiders (unaniem dus met veto recht) en uitgevoerd door de Commissie met een Europees Parlement met beperkte macht.

In de praktijk gaat echter steeds meer macht naar de centrale bureaucratie in Brussel.

Besluiten die onder mandaat van het EP vallen worden niet alleen beslist door dat parlement maar in laatste instantie  door de Raad van Ministers.

Geen democratie dus.

Is een democratie wel zo zaligmakend.

In een democratie geeft een meerderheid van één stem de absolute macht.

Zo kunnen de wensen van de oppositie consequent genegeerd worden.

De enige zekerheid voor de minderheid is te vinden in de grondwet die de grenzen van de macht van de meerderheid aangeeft.

Kort gezegd zou zo de wens van 49.99% van de stemgerechtigde bevolking totaal genegeerd kunnen worden.

En een uiterst kleine partij die nodig is om die 50% plus één stem mogelijk te maken kan eisen stellen die ver boven hun reële invloed uitgaan maar hun stem is nodig voor die meerderheid van één en dus…

Men zou zo de democratie de dictatuur van de meerderheid kunnen noemen.

Zwitserland heeft dat voorkomen door het bindend referendumrecht.

Daar heeft bij belangrijke kwesties de bevolking het recht hun mening te geven en is hun mening bindend.

Ons parlement heeft nu juist het raadgevend referendum opgegeven zodat zelfs de wil van de bevolking niet getoetst kan worden.

De rationale dat het geen zin heeft omdat  het raadgevend is en dus niet behoeft te worden opgevolgd klinkt vreemd.

Al beslist het parlement anders dan weet het toch dat het dan niet de wens van de bevolking respecteert.

Dat is dan in ieder geval voor het parlement een leidraad.

De juiste weg zou, denk ik,  zijn geweest het raadgevend referendum te behouden en er aan te werken het bindend te maken in plaats van het af te schaffen.

Dat zou onze democratie echt democratischer hebben gemaakt.

Als ik tenslotte dit alles zo overpeins roept het bij mij als amateur de vraag op of het wel democratisch gezien zo goed zou zijn van de EU een Federale Unie te maken met een alles beslissend parlement en een EU regering met alle toeters en bellen.

Want democratisch gekozen betekent echt niet democratisch geregeerd.

Maar zoals altijd zijn dit de overpeinzingen van een oudgediende, een belangstellende leek, die dit alles vanuit een afstand aanschouwt.