mardi 24 janvier 2017


Wat heeft Davos opgeleverd.
en verder.....


Men zou kunnen verwachten dat de leiders van de grootste wereldondernemingen in overleg met de grootste politieke leiders duidelijkheid zouden kunnen verschaffen over de toekomst.

Als ik het globaal (in een andere betekenis) beschouw eindigde de conferentie in onzekerheid.

Misschien zijn wel het belangrijkst de informele gesprekken geweest waarbij men zich niet gebonden voelde aan het protocol.

Maar dat men vast wil houden aan het globaliseringsmodel en tegen protectionisme is is duidelijk en een uiting die mij boeide was dat ondernemingen wellicht wat te veel de belangen van de aandeelhouders hebben behartigd en dus te weinig die van het personeel.



Maar de onzekerheid overheerste, welke koers Trump met de USA zou inslaan, hoe de Brexit zou verlopen en de vrees voor het populisme. Kortom hoe het zou gaan met de machtsverdeling in de wereld.



Maar wat is dat populisme? Neem de USA.

Trump heeft duidelijk de verkiezingen gewonnen door zich te richten op die groep Amerikanen die niet geprofiteerd heeft van de economische groei.

Want de USA is het rijkste land ter wereld.

Als men de verkiezingscampagne zag dan concentreerden de democraten zich op wat ik in vorige blogs noemde de top 30%.

Trump richtte zich op de ongelijkheid.

En 30% is “rijk”, 30% “kan goed rondkomen”, 30% “is of arm of heeft moeite de eindjes aan elkaar te knopen”.

De middelste 30%, de middenklasse, is in de USA achtergebleven en de onderste 30% zijn verder weggezonken.

Bovendien zijn de kansen om financieel vooruit te komen geslonken. Kinderen hebben niet langer een grote kans meer te gaan verdienen dan vroeger.







Percentage kinderen geboren in 1980 hebben nog maar 50% kans meer te verdienen dan hun ouders tegenover 92% met geboortejaar 1940.



De komende jaren zal de controverse tussen vasthouden aan de huidige economische ontwikkelingen en de “populistische” beslist moeten gaan worden.

Er spelen daarbij een aantal factoren.



Protectionisme wordt gezien als de tegenhanger van de globalisering.

Importheffingen, zoals Trump zou willen opleggen om meer productie naar de USA terug te halen zijn direct protectionistisch maar zijn ook bij handelsovereenkomsten, globalisering, ingecalculeerd.



De centrale banken, bij ons dus de ECB, spelen ook een belangrijke rol bij de globalisering of concurrentiebepaling.

Hun voornaamste opdracht is prijsstabilisatie.

Dat houdt traditioneel  in dat zij door manipuleren van de rentevoet en de geldvoorraad de inflatie nabij de 2% houden.

De gedachte daarachter is dat kopers dan sneller aankopen zullen doen om prijsverhogingen door die 2% inflatie het jaar daarop te ontgaan.

Of dat nu waar is of niet is betwistbaar.

Maar door deze rente en geld manipulatie beïnvloeden zij ook, en dat is heel belangrijk, de wisselkoersen van hun munt.

Men vreest van tijd tot tijd zelfs voor een currency war hierdoor.

In de eurozone bijvoorbeeld wordt de koers van de euro extra laag gehouden door de rentepolitiek en de Quantitative Easing, geld bijdrukken, hoewel de handelbalans sterk positief is, er wordt veel meer uitgevoerd dan ingevoerd, de concurrentie positie is dus toch al goed.



Momenteel in dat in de USA een probleem.

Door de renteverhoging daar is de dollar in waarde gestegen t.o.v. andere munten en dat heeft een grote invloed op de handelsbalans en maakt de export duurder en de import goedkoper.

En om oververhitting van de economie en te hoge inflatie te voorkomen zullen er nog meer renteverhogingen volgen.

Dat is in tegenstelling tot de politiek van Trump  die juist productie naar de USA wil terughalen en een sterke dollar bevordert dat niet.

En dus zouden importheffingen dat moeten compenseren

En ook in Europa zien we dat het evenwicht tussen productie en diensten naar die dienstenkant overhelt.



Die centrale banken politiek is ook voor de bevolking van belang.

De eurozone lage en negatieve rentepolitiek is gunstig voor de staat omdat de rente op de overgrote staatsschulden laag of zelfs geld toe is zodat de rentekosten uiterst laag zijn terwijl voor de spaarders, de gewone man, de rente inkomsten te verwaarlozen zijn en dus ongunstig.

Dat leidt tot een verarming van de middenklasse en dus tot verzet tegen de huidige politiek en verklaart voor een deel de opkomst van het populisme, dat is het verwerpen van de huidige politiek die kapitaal bevordert en arbeid benadeelt.

Het verklaart ook de verkiezing van Trump hoewel deze zelfs bij zijn eigen partijtop op alle mogelijke manieren werd tegengewerkt.

Want de elite of establishment, zeg voor het gemak de top 30% wil de verkregen macht en inkomen niet afstaan of dat nu republikeinen of democraten zijn.

En in de USA zijn de arbeidslonen vlak gebleven terwijl de productiviteit sterk is gestegen.

Dat wil zeggen dat de balans arbeidsbeloning en kapitaalbeloning te veel is doorgeslagen naar de kapitaal kant.

Dat naast het banen verschuiven van goed betaalde productie banen naar minder betalende banen in de dienstensector.

Ook in de eurozone blijven de arbeidslonen achter bij de prijsstijgingen, zelfs in Nederland dat een koploper is in de eurozone.

Zelfs in Duitsland de absolute top is er in work poverty, d.w.z. lonen die 60% beneden de mediale loonhoogte liggen.



Zoals ik al herhaaldelijk heb opgemerkt is in de eurozone het handhaven of proberen te voldoen aan de voorwaarden van het Stabilisatie en Groei Pact belangrijker dan de welvaart van de bevolking die het geld voor die handhaving moet opbrengen.



Dat heeft geleid tot een sterker nationalisme en een verwerpen van de ondoorzichtige Brusselse politiek die niet als democratisch wordt gezien en in Groot Brtittannië tot de Brexit heeft geleid.



En ook hier zijn het de 30% top die om dat populisme te stoppen nog meer macht in Brussel willen centraliseren.

Want hoe minder nationale zeggenschap hoe gemakkelijker centrale wetgeving door te voeren.

Desnoods tegen de wens van de meerderheid in.

Vandaar de strijd tegen dat populisme waarbij zelfs Fake News bestrijding wordt ingezet.

Maar waar het gevaar dreigt dat ook als Fake News steeds meer wordt gezien nieuwsfeiten uitleg die tegen de elite opvattingen ingaat.

Fake News als excuus om wat in feite censuur is in te voeren.



Volgende keer de bron van onze welvaart:

Dig, grow, make ß-----à distribute















































Terwijl hun opdracht is prijsstabiliteit zijn de randverschijnselen vele.

De lage en negatieve rentestand in de eurozone opgelegd door de ECB bevoordeelt de staten ten tegenover de bevolking.

De staten profiteren van de lage rente bij het aangaan van staatsleningen (hetgeen ook geldt voor ondernemingen) terwijl de spaarders en gepensioneerden er juist door getroffen worden.

Zo ook dat door die lage rente er een vlucht in aandelen ontstaat.



Belangrijk zal ook zijn de loonontwikkeling.

In de USA is het duidelijk dat de productiviteitsstijging niet heeft geeid tot een evenredige loonstijging.

De lonen zijn vlak gebleven terwijl de inkomsten aan de top juist sterk zijn gestegen.















Grow, dig, manufacture, distribute, sell, buy

jeudi 19 janvier 2017

Een alternatieve lekenblik op 
het Wereld Forum 2017

Is het nu Top bottom of bottom top


Van tijd tot tijd verval ik bij het lezen over mondiale, of globale, als je dat liever hoort, evenementen georganiseerd door het establishment  in een toestand van wanhopig cynisme.
Wanhopig omdat het zich jaar na jaar onveranderd voordoet, cynisme omdat het onder het mom van het op zich nemen van wereld verantwoordelijkheid niets anders is dan eigen belang en macht behouden.

Nu weer vindt de jaarlijkse bijeenkomst van de World Economic Forum plaats in Davos, Zwitserland. Van 17 tot 20 januari zijn er bijeenkomsten, lezingen, discussies en plannen over de wereldeconomie 2017.

Oorspronkelijk was het een congres voor deze top ondernemingen maar in de loop der jaren is het uitgebreid tot dit jaar 3000 vertegenwoordigers van de wereld top ondernemingen, de wereld politieke leiders van de G20 aangevuld met een franje van pressiegroepen,  universiteitsgroepen, jonge ondernemers en innovators.
De kleur van de opgespelde insignes geven de belangrijkheid van de drager aan en naast de vele officiële bijeenkomsten zijn er uiteraard banketten, informele bar ontmoetingen om ook buiten de formele zittingen te kunnen overleggen.

Maar de belangrijkste figuren zijn natuurlijk de grote ondernemingen en de grote politieke leiders.
Zij zingen allen hun eigen bekende lied.
Zij bepalen de kernproblemen en ontwikkelingen in 2017.
Kapitalisme en politiek,

Het resultaat van dit alles wordt de economische richting die door deze politieke leiders en topondernemingen voor 2017 wordt uitgezet met prioriteiten en middelen.
Want de belangrijkste figuren zijn natuurlijk de grote ondernemingen en de grote politieke leiders. Zij bepalen de kernproblemen en ontwikkelingen in 2017.
Kapitalisme en politiek, hand in hand.
Dit keer is voor hen een cruciaal jaar.
Wat zij jaar na jaar hebben gepropageerd en uitgevoerd begint zich tegen hen te keren.

Trump, brexit, globalisering, vluchtelingen; robotisering, populisme, climate, alle ontwikkelingen die niet volgens het boekje verlopen.
De opkomst van waterstof als energiebron en de daarbij betrokken subsidiering is daarnaast ineens een nieuw hot topic.

Het wordt besproken in  400 discussies met 3000 deelnemer met lezingen en voordrachten en discussies door politieke en economische wereldleiders.
En ieder vertelt zijn eigen al lang bekende verhaal.

Ik zie het in het volgende licht.
De discussies vinden plaats in een sfeer, als ik de samenvattingen er van lees, die irrealistisch aandoet.

Globalisering bijvoorbeeld,  die bedreigt en beangstigt,  is van alle tijden, niets nieuws. Met één groot verschil.
De Verenigde Oost Indische Compagnie werd rijk door het importeren  van tot dusverre onbekende artikelen die zij spotgoedkoop verkregen en in Nederland en Europa met grote winst verkochten.
Nederland was niet het enige land dat zo handelde en streed om de eigen lever markt.
Nu zien we hetzelfde verschijnsel, zij het dat het gaat om productie in lage lonen landen van artikelen die in eigen land nooit voor diezelfde prijs gemaakt zouden kunnen worden.
Daardoor is het gevaarlijke aspect toegevoegd dat arbeid in het eigen land verloren gaat en in het lage lonen land opbloeit met de cynische toevoeging dat als het lage lonen land duurder wordt uitgeweken kan gaan worden naar een ander nog lager lonen land.
Natuurlijk doet dat de economie in die lage lonen landen zich ontwikkelen.
Deze globalisering, in vele gevallen desindustrialisering heeft de middenklasse in de traditioneel rijkere landen zo niet vernietigd dan toch wel zwaar aangetast.
Zo wordt dat gezegd maar die middenklasse bestaat nog.
Wat is verdwenen is hun vroegere koopkracht.
Dat is de oorzaak van hun gevoel van verzet tegen de establishment die door de globalisering deze export van banen heeft veroorzaakt.
De kloof tussen de rijken (zeg 25%) en de armen (zeg ook 25%) wordt nu vergroot door de verarmde 50% er tussen in.
Vul de percentages anders in, maar dat verandert niets aan het verschijnsel.

Maar wat stelt globalisering eigenlijk voor?
Als men denkt dat dat volledige vrijhandel tussen alle landen van de wereld betekent komt men wel bedrogen uit.
Globalisering wordt bepaald door de handelsovereenkomsten tussen landen afgesloten.
Door politici en ondernemingen.

Met mijn lekenoog zie ik dat  trade deals, handelsovereenkomsten worden gesloten vol voorwaarden en uitzonderingen tussen landen en soms continenten.
Neem de voor Nederland beruchte handelsvereenkomst met Oekraïne die zelfs uitgedijd is tot een associatieverdrag.
De USA heeft een twintigtal trade deals of free trade deals met allerlei andere landen.
De EU onderhandelt nog steeds met de USA over het TTIP, Transatlantic Trade and Investment Partnership waar na jaren nog geen overeenstemming is bereikt.
Idem het CEPA met Canada dat wel getekend is maar nog door de EU parlementen moet worden goedgekeurd.
Groot Brittannië staat te popelen om met allerlei landen trade deals, handelsovereenkomsten te sluiten als de Brexit een feit is.
Eén van de sterktste EU troeven is dat geen van de EU lidstaten zelfstandig handelsovereenkomsten mag sluiten.
Dat is het alleen recht van Europese Unie zelf.
Dat is de globalisering.
Daarmee gaan enorme belangen gepaard.
Niets vrij maar geregeld.


De globalisering speelt zich binnen deze verdragen af.
Denk aan de single market in de EU waar door Brexit het VK zal worden uitgesloten.
Kapitaal wordt extra beloond en arbeid niet.
Aandeelhouders profiteren door de lagen lonen, de van lonen afhankelijke productie bevolking levert in.
Want of er is geen werk of het is lager betaald.
De overgang van productiebanen naar servicebanen die een andere opleiding en vaardigheden eisen levert geen oplossing.
Want die worden nu op hun beurt  bedreigd door de automatisering en vele tientallen  duizenden in de dienstensector zien hun werk overgenomen door computers. 
Computers zijn robots.

Ik heb het al vaak gezegd, welvaart van een staat betekent niet automatisch welvaart van de bevolking.

Zo is het dat wat populisme wordt genoemd  deels de ervaring van de bevolkingen met globalizerende desindustrialisering die tot werkvernietiging in de traditionele industrielanden heeft geleid.
Anderzijds met de wijze waarop de staten hun begrotingen op orde willen stellen.
Niet door de nering naar de tering te willen stellen maar door stelselmatige lasten verzwaring voor de bevolking en schuldvergroting.
Met de automatisering en robotisering die steeds meer menselijke arbeid heeft overgenomen en tot werkloosheid heeft geleid of tot sterk lager betaalde arbeid.
Door beide is de ongelijkheid tussen arbeidsgefundeerde inkomsten en kapitaal gefundeerde inkomsten sterk toegenomen.
Want de geldstroom gegenereerd door de industrie is verschoven van die naar menselijke arbeid naar de kapitaalverschaffers door robotisering en naar, gemeten naar de oude standaarden, zwaar onderbetaalde menselijke arbeid in laagste lonen landen.

Dat is de situatie die in de loop van de jaren is ontstaan gestimuleerd door het WEF en die zich nu tegen die establishment gaat keren.

De popularisering gericht tegen de samenspanning van politiek en kapitalisme die teveel gericht zijn op aandeelhouders en staat.
Het vergeten dat de staat er is voor de burgers en niet de burgers voor de staat.

Volgende keer hierover verder.




dimanche 15 janvier 2017


2017 gezien door de ogen van een leek.
Een nieuwe visie of consolidatie


Fake News or Deceptive News or Sleaze



Zo langzamerhand is het nieuwtje er weer af over de onthullingen over Trump door ex spion Greene bijeengesprokkeld en wordt meer bekend over de k(r)onkelende weg die ze gevolgd hebben voor Buzzfeed ze publiceerde.



Het is waarachtig of het een keuken romannetje spionnage verhaal is, compleet met geheimzinnige man in regenjas met krant onder de arm en huren van private investigators “to dig up dirt” die weer andere investigators inhuren die op hun beurt weer hun onbekende tentakels in Rusland hebben die het gewenste materiaal verschaffen of misschien bedenken.

Maar helaas is het ook een voorbeeld van hoe in de VS (en de gehele commerciële wereld)  politiek wordt bedreven in de 21ste eeuw.



Ik ben niet van nature achterdochtig doch het wel door ervaring geworden.

Zo was de eerste gedachte die bij mij opkwam toen ik las wat Buzzfeed over de nieuwe President van de USA te berde bracht de vraag hoe het mogelijk was dat de USA geheime diensten de in die 35 pagina’s opgesomde soms walgelijke aantijgingen niet nader hadden onderzocht en ze kennelijk voor kennisneming hebben aangenomen.



Want hoe  ze ook genoemd en onderscheiden van elkaar mogen zijn, de aantijgingen van de ex Britse MI6 spion Christopher Greene in zijn rapport over Trump, kennelijk samen geschraapt in opdracht van Republikeinse en in een later stadium Democratische establishment leden, fervente tegenstanders van Trump om het voorzichtig te zeggen, die, naar ik lees, dat onderzoek hebben laten verrichten en betaald, zijn kennelijk noch  onderzocht noch geverifieerd door de diverse USA geheime diensten.



En het moet toch duidelijk zijn dat noch deze Republikeinse noch de Democratische establishment lieden een rapport wilden dat de deugden van Trump belichtte.

Het moet dan toch ook duidelijk zijn dat de geheime diensten van de USA daarop actie hadden moeten ondernemen.



Als een ex spion met zijn eigen opgerichte investigation service zo’n 35 pagina’s negatieve informatie (en het was kennelijk zijn opdracht dat soort informatie te verzamelen) bij elkaar weet te sprokkelen moet het toch voor doorgewinterde ervaren USA geheime diensten met al hun contacten en bronnen mogelijk zijn na te gaan waarop  al die, zonder bronvermelding, ranzige aantijgingen op gebaseerd zijn.

Daar zijn ze toch voor in het leven geroepen.

Want dat rapport was al maanden bekend en circuleerde volop.

En de nu ondergedoken Steele zelf is niet in Rusland geweest en was dus afhankelijk van zijn vroegere contacten en bronnen van bronnen daar of van wat daar voor hem voor doorging.

Hearsay van hearsay zonder enige  concrete bewijzen, zoals bijvoorbeeld filmmateraal zou zijn geweest.

Compleet met naamsverwisselingen om van die regenjas maar niet te spreken.



Of leefde mischien bij die diensten het idee dat Trump bij de verkiezingen toch geen kans zou hebben en dus zo’n onderzoek weggegooid geld zou zijn.



Hoe dan ook, Buzzfeed benadrukt dat zij de inhoud niet geverifiëerd hebben, hetgeen de kwestie van “Fake Nieuws” weer actueel maakt en bovendien de vraag oproept waarom ze dan zulk in principe reputatie verwoestend materiaal publiceren.

En de rol van CNN.



Bij de email affaire Clinton was het duidelijk dat die door hacking of interne copiëring naar buiten zijn gekomen feiten, maar geen fake nieuws, bevatte.

Bij dit rapport echter is het het omgekeerde het geval, het is niet gehacked of gecopiëerd maar bevat wel ongeverifiëerde inhoud en kan voor hetzelfde ervoor betaalde geld dus ordinaire, zij het goed betaalde roddel zijn.



Buzzfeed en  CNN zien het wel als bruikbaar materiaal onder het mom van het adagio dat het publiek dit moet vernemen om een eigen oordeel te kunnen vellen.

Dat dat onmogelijk is als het publiek niet weet uit welke bronnen het stamt en de betrokken media zelf voorzichtigheidshalve zeggen het niet geverifiëerd te hebben en het dus ook niet weten getuigt dit mijns inziens van een nogal hypocriete opstelling of erg onnozele gedachtegang.

Fake van Fake.



En de opsteller ervan, de ex spion Greene en zijn compagnon vonden het beter om maar van het toneel te verdwijnen.



Ik zie het zelf mede in het licht van de grote tegenstelling en de daarmee verbonden belangen (om het zacht uit te drukken)  als een uitwas tussen de opvattingen van de establishment, ongeacht politieke kleur, en de steeds verder groeiende afkeer die zich onder de bevolking ontwikkelt van juist dat establishment dat, naar het inzicht van de bevolking, hun zaken regelen zonder zich om die bevolking te bekommeren.

Een establishment dat de macht aan zich wil houden.

Die de kloof tussen arm en rijk heeft doen vergroten.

Trump wil een andere weg inslaan. That’s why.



We zien die tegenstelling ook in de Europese Unie waar er een competentie strijd op gang is gekomen tussen Europees Parlement en Commissie, tussen de partijcoalities in het Europees Parlement zelf om het voorzitterschap, pardon, Presidentschap, en de daardoor verbroken coalitie tussen christenen en socialisten die de absolute macht hadden,  tussen Commissie en de nationale parlementen die strijden om het afstaan van en terugeisen van competenties die in het verdrag van Lissabon aan beide zijn toegewezen onder subsidiariteit en proportionaliteit, waarbij de uitleg van die twee wazige begrippen nogal uiteenloopt.

Waar het verwijt heerst dat in plaats van de belangrijke zaken gezamenlijk te regelen en door de Commissie te laten uitvoeren de Commissie te veel politieke macht naar zich toetrekt en bovendien in het oog van de bevolking onbenullige ergernis verwekkende details regelt.



Het groeit in de Eurozone waar sommige economen beweren dat hij binnen tien jaar verdwenen zal zijn, vrijwel iedereen ervan overtuigd is dat de huidige opzet niet te handhaven valt, dat er een splitsing noord zuid zou moeten komen, dat zwakke landen zouden moeten uitvallen, of juist Duitsland.

Of dat er een gezamenlijk fiscale unie met gezamenlijke belasting en uitgaven zou moeten komen, een eurozone parlement en ministerie van financiën, dat de zuidelijke landen sterker zouden moeten hervormen en de financiële balans op orde zouden moeten stellen.

Dat er ook nog een verdrag van Lissabon is waaraan men zich moet houden blijkt soms vergeten te worden.



Het groeit tegen de ECB die door blijft gaan met bijdrukken en opkopen van staats en ondernemingsobligaties en het laag houden van rente en dat voor noord Europa een gevaarlijke situatie zou kunnen scheppen terwijl de inflatie stijgt, niet door toedoen van de ECB maar het oplopen van commodity en olieprijzen, en dus de koopkracht doet dalen in plaats van stijgen. Een ECB dat zo moet doorgaan om de zwakke lidstaten te beschermen.



Het groeit tegen het migrantenprobleem dat nu al jaren doorwoekert met principes tegenover doelmatigheid en gevoelens van onveiligheid bij de bevolking oproept en gevoelens van in de steek gelaten te worden bij echte vluchtelingen en een onmachtige houding tegenover economische migranten.



Het toont zich in de starre houding van EU tegenover het uittredende Brittannië waar niet gelet wordt op economische gevolgen voor beide partijen maar op ideologische principes die op ander terrein juist met voeten getreden worden en de angst dat andere landen het voorbeeld van het VK zouden kunnen volgen.

Het resultaat kan naar Britains laatste woorden uitlopen op een “hard exit”, doorsnijden van alle banden, en afwachten voor welke van de twee partijen dat het schadelijkst is. Een negatieve benadering door EU angst ingegeven.



En de dreiging van een USA die zich pragmatisch zal gaan opstellen op gebied van ingrijpen in het buitenland, handel, productie, energie en als autarkisch continent daartoe de mogelijkheden heeft.



En het probleem van de integratie van nieuw binnengekomenen die soms meer doet denken aan de integratie van onze cultuur in de hunne in plaats van het tegenovergestelde.



En in de verdere toekomst de opmars van de mechanische mens, de robot.



Maar ik kan de plank ook volkomen misslaan, dit alles zijn tenslotte alleen maar de overpeinzingen van een amateur.



Misschien dat de 3000 elite vertegenwoordigers van het World Economic Forum die van 17 tot 20 januari in Davos vergaderen over de wereldtoekomst dit keer een goed antwoord weten op de groeiende kloof tussen rijk en arm, elite en middenklasse, en het evenwicht tussen globalisering en eigen economie.

De USA laat verstek gaan.








lundi 9 janvier 2017


Sombere, of misschien zelfs cynische,  overpeinzingen over onze toekomst
in plaats van
goede wensen voor het nieuwe jaar







Ik lees steeds dat de meerderheid van de bevolking van de Europese Unie nog steeds deze EU in stand wil houden. Dat geldt ook voor mij, de EU heeft als single market in de begintijd zoveel bijgedragen aan de welvaart in Europa. Maar ik wil niet de EU zoals hij zich daarna ontwikkeld heeft tot bedillerig Brussel in ideologie maar falen in de levensbelangrijke voorwaarden voor een veilig en welvarend Europa. En dat geldt, als ik Pew moet geloven voor de meerderheid. De EU ja, maar niet zoals hij nu is en de eurofielen hem nog verder willen centraliseren en tot één staat omvormen.

Als je de cijfers beziet over de eurozone word je niet vrolijk tenzij je politicus bent.

En als je politicus bent kun je toch ook niet vrolijk worden over  de toekomst van de Europese Unie en de uitdagingen daarvoor.

Want woorden zijn geen daden en prognoses zijn vaak alleen maar de droomwensen van de elite.

De  voor hen barre werkelijkheid ziet nu een USA president na 20 januari die naar het zich laat aanzien een andere politieke lijn gaat volgen dan de ideologisch gestuurde Europese Unie voor de idealistische ogen heeft.

Kosten versus baten in plaats van whatever the cost.

Pragmatiek in plaats van ideologische toekomstvisie.

Welke is de doelmatigste voor onze toekomst.

Zoals gezegd zou  Mw Merkel na het democratisch echec in de USA gezien moeten worden als de nieuwe leider van de liberaal democratische wereld visie, wat dat ook moge betekenen.

Maar…..



In de Europese Unie leeft bijna 25% van de bevolking in het gevarengebied van de armoede.

Armoede is een relatief begrip gekoppeld aan het welvaartsniveau van land of regio, dat wil dus zeggen dat armoede in één land welvaart in een ander land kan betekenen; of omgekeerd.

Als men ziet hoe sterk de minimum lonen in de EU verschillen per land, van zeg 400 tot 1500 euro per maand dan zal dat ook gelden voor die armoedegrens.

Om Duitsland als voorbeeld te nemen omdat het de meest welvarende staat in de eurozone is met zelfs een begrotingsoverschot, waar dus armoede of gevaar daarvoor nauwelijks zouden mogen voorkomen is zelfs daar de welvaart van de bevolking anders dan men zou verwachten.

De Faritätische Federation waarschuwt dat bijna een op de zes Duitsers, 16% dus, (meer dan vijftien jaar geleden), risico op relatieve armoede loopt, dus van minder dan 60% van het mediale loon moet leven.

In het Roergebed zelfs 20%.

(Het mediale loon is niet het gemiddelde loon, maar 50% van de Duitsers verdient meer en 50% verdient minder dan dat bedrag).

En de middenklasse, die steeds heeft gedacht dat hun kinderen het beter zouden hebben dan zijzelf, wordt steeds verder uitgehold.

Gedurende de laatste drie jaren is zelfs bij een miljoen Duitse huishoudens de electriciteit afgesneden wegens betalingachterstanden.

In 2016 waren dat 350.000 huishoudens.

De Energiewende in Duitsland, de overgang van fossiele brandstoffen naar wind, zon en fossiele biomassa om de CO2 uitstoot drastisch te beperken, heeft ertoe geleid dat de prijs voor elektriciteit in Duitsland op Denemarken na de hoogste in de Europese Unie is.

Volgens Die Welt zal de energiewende de Duitsers tot 2025 al  een extra bedrag van 520 miljard euro kosten, 25.000 euro voor een gezin van vier personen.

En de energiewende heeft in Duitsland nog niet geleid tot minder CO2 uitstoot, wel tot gebruik van bruinkool, zeer vervuilend maar goedkoop, om de kosten van elektriciteit voor de consument niet nog hoger te laten oplopen.

En de particuliere consument betaalt zelfs de energie toeslag voor de elektriciteit van energie intensieve ondernemingen, die anders in financiële problemen zouden komen en wellicht de productie naar lagere kosten landen zouden moeten overbrengen.

Zoals ik al eerder schreef, de energie prijs zal in toenemende mate de concurrentiepositie van een land bepalen.

De energie intensieve bedrijven voelen dan al.

De energiewende eist een hoge tol.



En voor particulieren is  het afsluiten van de elektriciteit het hen ontnemen van een van de meest essentiële levensbehoeftes.

Ik geloof rustig te kunnen stellen dat de energiewende voor diegenen die al op de rand van de armoede leven  het hardste aankomt, ook doordat zij niet kunnen profiteren van zelf levering subsidies door eigen zonnepanelen.

Want zij zijn geen huiseigenaren.

Zo nemen de tegenstellingen tussen niet arm en arm nog verder toe.

En ook de tegenstelling tussen de energiebehoeftes van de industrie en service sector en de wens tot reduceren en zelfs doen verdwijnen van de CO2 uitstoot in 2050.

De financiële extra belastingheffing op CO2 uitstoot zal het bedrijfsleven in de EU nog sterker treffen met een USA die een andere koers voorstaat.

De Oxymorotische toekomst.



En dat in het welvarendste land van de eurozone.



De wereldbevolking blijft toenemen vooral in de armere regionen van de aarde.

Dus blijft de noodzaak voor de productie van voedsel en water voor die steeds grotere wereldbevolking ook toenemen.

Dus blijft de CO2 uitstoot en die van andere opwarmende gassen toenemen.

Want terwijl alles wat leeft dat doet door gebruik te maken van wat de natuur biedt en zich daaraan aanpast of uitsterft zoals de geschiedenis van de aarde aantoont is het de mens die niet alleen gebruikt wat de natuur biedt maar de natuur aanpast voor zijn eigen overleving.

Een extreem voorbeeld daarvan vind ik de immense koeienfabrieken in de VS en elders waar duizenden koeien als melkproductie machines worden gebruikt, hun gehele leven binnen in de stal op hun vaste plaats blijven,  de ideale voeding gift voor de hoogste productie door de computer bepaald en gecontroleerd en zo nodig bijgesteld krijgen.

Uiterst hygiënisch maar met hoge uitstoot van schadelijke stoffen.

Misschien geen slecht leven voor die koeien maar niet een leven zoals zij dat hadden in de vrije natuur.

En dat niet alleen voor koeien, maar ook voor kippen, varkens en andere diersoorten die omgevormd worden tot voedselproductiemiddel.

Er is veel verzet tegen deze massa dier voedsel productie maar wat is het alternatief.

Want de wereldbevolking moet gevoed worden en elke andere methode om dat te bereiken zou de prijs ervan zo sterk verhogen dat nog veel grotere groepen mensen dan nu in een toestand van constante ondervoeding zouden leven of zelfs niet zouden overleven.

En zo is het prijs en aanbod dat de grens tussen leven en dood bepaalt.

Overgaan op andere technieken zouden hetzelfde probleem opleveren.
En de gehele wereld is niet zoals het welvarende westen.

Een oxymoronische toekomst.



Door de moderne communicatiemiddelen en vervoer zal de trek van armlastige wereldregios naar landen waar de levensomstandigheden gunstiger zijn alleen maar toenemen.

Datzelfde gaat op voor landen waar burgeroorlogen woeden en de getroffen bevolking het geweld ontvlucht.

De regels die hiervoor gelden dateren echter vanuit een volslagen andere tijd, kort na de eerste wereldoorlog toen zowel communicatie als vervoer vergeleken bij de moderne tijd in de kinderschoenen stonden.

Daarna zijn er meer categorieën voor asiel aan toegevoegd.

Wij hebben de morele plicht deze stroom vluchtelingen op te nemen.

Dat is het standpunt van de Duitse overheid en dus kennelijk van de Europese Unie.

De leuze was (en in feite is nog steeds zo) wir schaffen das.

De asielwetgeving, die zoals gezegd berust op regelgeving van kort na de eerste wereldoorlog geeft het wettelijk recht aan  iedereen die zich op het grondgebied van de EU bevindt asiel aan te vragen en in de EU te verblijven tot de definitieve beslissing is gevallen oftewel of de aanvrager aan de eisen voldoet of niet.

Zo niet dan moet hij de EU verlaten.

Morele plicht tegenover pragmatische overmacht en de morele plichten tegenover de eigen bevolking.

Evenwicht tussen de beide wordt theoretisch gevonden door te trachten te voorkomen dat kandidaat asielaanvragers de EU zouden bereiken.

In feite een hypocrisie van de morele plicht.

Bij landgrenzen is dat voorkomen redelijk te verwezenlijken, bij zee grenzen echter niet.

Bewaking van zee grenzen betekent in de praktijk redden van (potentiële) schipbreukelingen en ze in de EU aan land brengen.

Binnen is binnen.

Asielaanvrage verzekert verblijf tot de finale uitspraak ook al is duidelijk dat die negatief zal zijn.

Het ongecontroleerd kunnen rondreizen in de Schengenzone, een van de grondrechten van de EU,  maakt uitzwermen van asielzoekers over praktisch de gehele EU mogelijk.

Door de massa binnenstromers is controleren van identiteit en afkomst summier of wordt ontdoken of meermalen gedaan en falsificatie is kinderspel.

Tenslotte worden “uitgeprocedeerden” theoretisch uitgewezen maar blijft ongeveer de helft daarvan desondanks illegaal ergens in de EU of gaat rondzwerven in de EU.

Schengen wordt deels opgeschort  en de grenzen van Griekenland naar het noorden afgesloten. Zo wordt Griekenland één groot opvangcentrum.

De 4000 toegezegde helpers is theorie.

Met Italië dreigt hetzelfde te geschieden, Oostenrijk kijkt argwanend toe.

Over een verdeling over de potentiële migranten is onenigheid binnen de EU landen.

Nieuwe wetgeving en herziening van verdragen is urgent maar wordt niet uitgevoerd.

Oxymoronische toekomst.



Maar halogeenverlichting wordt verboden in de EU en vervangen door LED.

Eerder al werden gewone gloeilampen verboden.

Stofzuigers moeten zuiniger net als waterkokers.

In 2050 zijn geen fossiele brandstoffen meer nodig, zo prognostiseert de establishment.

Een windpark kan een gehele stad van elektriciteit voorzien.



Maar in geen enkele stad kan dat als de wind niet optimaal is.

Want massale opslag van elektriciteit, zoals van voedsel en water om te gebruiken wanneer nodig is,  nog steeds een utopie, behalve voor de ideologen

Oxymoronische toekomst.




vendredi 6 janvier 2017

Oxymoronic toekomst


Wat zijn de uitspraken van ministers waard?
Als PvdAer vindt minister Dijsselbloem dat de belastingen voor bedrijven  in Nederland omhoog moeten.
Als Minister van Financiën vindt hij dat ze juist omlaag moeten.
Als voorzitter van de eurogroep zal hij ongetwijfeld vinden dat er voor de eurozone een uniform tarief zal moeten zijn.
Wiens broek men draagt…..
Maar wat moet de gewone man, de kiezer er nu van denken.
Maar het is wel verklaarbaar in een toekomstbeeld.


Onverwacht loopt de inflatie in Duitsland op.
Of misschien toch niet onverwacht.
In Groot Brittannië wordt immers ook al gewaarschuwd voor een oplopende inflatie door de daling van de koers van het pond ten opzichte van de dollar.
De export neemt erdoor (zij het tijdelijk) toe maar de binnenlandse prijzen voor ingevoerde producten stijgen.
Datzelfde vindt in de eurozone plaats.
In de loop der laatste jaren is in de EU de euro mede door ingrijpen van de ECB met 20% gezakt ten opzichte van de dollar.
Ook hier stijgen dus de prijzen van ingevoerde grondstoffen en olie en neemt de inflatie toe.
Nemen dan de prijzen ervan in dollars ook toe dan wekt dat dubbel uit.
Maar een geïmporteerde inflatie is anders dan een inflatie veroorzaakt door loonsverhogingen, daardoor grotere koopkracht, stijgende vraag  en daardoor prijsverhogingen.
Geïmporteerde inflatie leidt juist tot koopkrachtverlies bij gelijkblijvende lonen.
Door het doorgaan met bijdrukken van 60 miljard euros per maand en het opkopen daarmee van staatsobligaties en ondernemingsobligaties door de ECB wordt dat effect onderdrukt maar dat is tijdelijk.
Voeg daarbij de geleidelijk toenemende rente in de USA en het daardoor duurder worden van leningen.
Alleen een veel grotere economische groei dan nu kan het tij doen keren, een groei die aanzienlijk hoger is dan het begrotingstekort en die ook de nog veel te hoge werkloosheid sterk doet afnemen.
Maar sinds de invoering van de euro is er steeds het tegenovergestelde gebeurd gekoppeld aan steeds hogere lasten voor de werkende bevolking.
Met vergroten van de geldvoorraad en dus verkleinen van de waarde van het geld en het kunstmatig laaghouden van de rente hetgeen tot uitknijpen van de kleine spaarders leidt kan men alleen tijd winnen maar niet de groei omhoog dwingen.
En door die strategie is de schuldenlast van de eurolanden gestegen tot het tot de top van de hoogste staatsschulden in de ontwikkelde economieën behoort.
En hoe hoger de schulden hoe moeilijker financiële ruimte te scheppen voor investeringen en innovatie.
En kan de ECB ook al zou de inflatie de 2% naderen het QE programma met de lage rente strategie redelijk snel afbouwen en zo de zwakke eurolanden (de meerderheid dus) niet meer te steunen zonder ernstige consequenties voor die landen.

Maar wat staat ons in de verdere toekomst te wachten en hoe bereidt de EU zich daarop voor.

Een aspect.

Volgens demografen lopen landen zoals  Duitsland het gevaar dat door de terugloop van de bevolking de economie al in de nabije toekomst ernstig gevaar zal lopen door een dan falende arbeidsmarkt.
Alleen immigratie kan dat gat opvullen.
Maar volgens innovatieve ontwerpers zullen in de toekomst robots, en dat zijn alle computer gestuurde middelen,  tot volgens sommigen 85% van het werk dat nu door mensen wordt verricht overgenomen hebben.
Robots die ontworpen zijn om dat werk te verrichten, terwijl bij immigratie de binnenkomers moeten worden opgeleid om dat werk te kunnen verrichten.

Willen politici nu de binnenstroom van immigranten rechtvaardigen door te wijzen op de krimp in de autochtone bevolking en zijn zij zo tunnelvisie gevormd dat zij niet buiten hun gebied kunnen zien of geloven zij niet in de robotisering.
Maar al jaren, en in toenemende mate,  zien we dat inderdaad productiewerk in fabrieken en administratief werk wordt overgenomen door robots.
Snel voortgaande robotisering is geen luchtkasteel maar realiteit.
Banken, verzekeringsmaatschappijen, de service sector automatiseert in hoog tempo daarbij gesteund omdat de nieuwe generaties consumenten in de computerrevolutie zijn opgegroeid en zo aan de groei van de robotisering meewerken.
Of dat nu tot 50 of tot 85 % overbodig maken van menselijke arbeid leidt, het betekent een nieuwe industriële revolutie.

Zo zou het heel goed kunnen zijn dat in de toekomst een bevolkingsgroei alleen de consumptie, de vraag, zal stimuleren maar overbodig is bij de productie of dienstverlening.
Maar dan rijst de angstwekkende vraag op hoe de koopkracht voor die, voor de productieve economie overbodige mensen, grof gezegd, werklozen, op te brengen.
Want de nu ontslagen administratieve of productie medewerkers verdienen dan geen salaris meer en de staten zijn voor hun inkomen juist afhankelijk van de belastingen en heffingen op te brengen door de werkende bevolking en zijn verantwoordelijk voor de uitkeringen aan de niet werkenden.
Want hun  koopkracht is essentieel voor de productie want zonder vraag geen aanbod.
Nu is er nog, met de vooral in Nederland aantrekkende economie, ruimte op de arbeidsmarkt en kunnen de meeste door automatisering direct of indirect overbodig geworden arbeidskrachten in andere sectoren een baan vinden.

Misschien loopt het ook zo’n vaart niet en is het maar 50% werk dat door robots overgenomen wordt.
Maar dat maakt het niet minder rampzalig.
Of, zoals bij de industriële revolutie, verdwijnen er banen, maar komen er andere voor in de plaats. Maar daar bestaat veel twijfel over.

In een andere tunnelvisie leeft het terug dringen van het energie verbruik. Alternatieve energiebronnen moeten de traditionele fossiele brandstoffen vervangen en het verbruik van energie moet met vele tientallen procenten worden teruggebracht in de zeer nabije toekomst.
De Europese Unie is een voorloper in deze visie.
Alleen op deze manier kan de natuur in stand worden gehouden en de opwarming van de aarde worden gestopt.
Daarbij begeef ik me niet in de discussie of dat nu feitelijk juist is, maar geef alleen de visie en uitvoering daarvan aan.

Maar indien die 85% van robotisering verdringing van menselijke arbeid werkelijkheid wordt is zal juist de vraag naar energie enorm toenemen.
De menselijke energie wordt in stand gehouden door voedsel en water die beide door de natuur worden voortgebracht.
Robot energie moet echter worden opgewekt door andere energie bronnen die de daarvoor benodigde elektriciteit moeten leveren in de periodes waarin dat nodig is.
Door de robotisering zal de behoefte aan energie juist enorm toenemen in plaats van afnemen indien de robotiseringsvisie juist blijkt te zijn.
Robotisering en terugdringen van het energieverbruik zijn dan elkaars tegengestelden, de een sluit de ander uit.

Robotisering houdt in dat niet langer de kosten van menselijke arbeid maar de kosten van robotarbeid de concurrentie positie zullen bepalen.
Dat wil zeggen dat de prijs van energie de concurrentiepositie mede gaat bepalen.

Of de robots nu in de VS werken of in Japan of in een ontwikkelingsland, het is de energieprijs  daar die bepalend is.

Een daaruit voortvloeiend probleem is de belastingheffing.
Neem een onderneming die duizend werknemers ontslaat.
De onderneming moet investeren in de robots en de energiekosten ervoor betalen.
De onderneming bespaart echter niet alleen de salarissen van de ontslagenen maar ook de werkgevers bijdragen in de sociale lasten.
De staat echter ontvangt geen belastingbetaling over salaris van de ontslagenen maar draait wel op voor een groot deel van de sociale uitkeringen.

Een glimpje van dit probleem zien we nu in de VS waar de President Elect productie naar de VS wil terughalen.
De strategie daarbij is, naar ik met mijn lekenverstand vermoed,  de gelijkschakeling van de concurrentie.
Door invoerheffingen die de prijs van importproducten gelijk maakt aan die van  binnenlands vervaardigde producten ontstaat er een concurrentie op kwaliteit, niet op prijs.
Niet een verlaten van de globalisering maar regulering ervan.
En tevens een inkomstenbron voor de overheid om te investeren en uitkeringen te bekostigen en een middel voor banengroei.

Bij robotisering kan zo’n aanpak een beslissende rol spelen.
Daarover denk ik verder na.