Centrale Banken,

Euro overdenkingen,

Wat wordt de toekomst van de EU en

Wie bestuurt de EU.

globalisering: produceren waar het het goedkoopst is, verkopen waar het het meest opbrengt en belasting betalen waar die het laagst is. Allemaal superlatieven. Maar dat laatste wil de EU niet. Maar Ierland wel.

Ik vraag me wel eens af wat belangrijker is voor de groei van de economie, de inflatie of de wisselkoersen. Want terwijl de inflatie structureel laag is en zeer waarschijnlijk wel heel veel jaren lang laag zal blijven,  terwijl er toch groei is, al is die maar klein, streeft elk land naar een gunstiger wisselkoers voor zijn export, een betere concurrentie positie, een groter stuk van de koek, het wereld GDP. En ook die wisselkoers wordt beïnvloed door de Centrale Banken. Hoe meer geld bijgedrukt hoe lager de waarde, hoe hoger de rente hoe hoger de waarde.Niet de economie stuurt zo de wisselkoersen maar de centrale banken sturen zo de economie.

We zien dat nu weer bij de ons nog steeds boven het hoofd hangende maar ook steeds uitgestelde renteverhoging door de FED in de USA die nu wel heel waarschijnlijk wordt. Want door die renteverhoging zal de dollar in waarde stijgen en dus ook de wisselkoers ervan en dat zal de concurrentiepositie beinvloeden. Onmiddellijk reageren alleen al bij het vooruitzicht ervan de beurzen. En spitsen alle andere centrale banken de oren. Ook de ECB heeft dat uitgesproken.

Maar in Jackson Hole is gebleken dat de Centrale Banken weer zijn blijven steken in het groupthink syndroom. Ook al helpt het niet wat we doen, we moeten er toch op volle kracht mee doorgaan met nog wat extras. Want ook daar is er is geen plan B.

En mijn andere vraag betreft de euro en alle manipulaties daarmee en daaromheen.

Want het lijkt er wel op of er compleet wordt vergeten dat die euro is gegrond op het verdrag van Maastricht en daarna Lissabon. En dat in die verdragen harde voorwaarden voor die euro worden gesteld. Geen directe financiële steun onderling, ook niet door de ECB. Geen staatsschuld hoger dan 60% van het BBP. Geen groter begrotingstekort dan 0,5%. Bij meer dan 3% overschrijding hiervan ingrijpen door de EU.

Griekenland eist nu de toegezegde schuldenverlichting. Italië wil opheffing van de 3% grens. Geen enkel euroland heeft minder dan 60% schuld. Wel  een stel boven de 90%. Het economisch verschil tussen noord en zuid eurolanden neemt steeds verder toe. Er is indirecte financiële steun alom. En wat is de rol van de ECB hierin. Hoe heeft het zover kunnen komen.

En dat terwijl de invoering van die euro, gebaseerd op die verdragsvoorwaarden, het einddoel van alle EU landen is. Het verdrag draait zich in zijn graf om.

Maar Mw Merkel, Mrs EU,  gaat onverstoorbaar verder met haar gesprekken met de andere regeringsleiders over vier knelpunten. Maar natuurlijk komt er meer naar voren.

Maar is praten over losse punten wel zinnig. Crisisberaad. Zou het niet over iets totaal anders moeten gaan.

De kernvraag die Mw Merkel zou moeten onderzoeken is de echte toekomst van de Europese Unie, het Grote Eindstation.

Moet de EU uitgroeien tot een Federale Staat met Deelstaten of moet de EU een Verbond van Zelfstandige Staten blijven.

Een Federale Staat wil zeggen een volledig  Europees parlement direct door de EU bevolking gekozen,  met een door dat parlement gecontroleerde echte regering, een eigen taal, een eigen EU wetgeving.

Vergelijkbaar met de Duitsland of de Verenigde Staten.

Of moet het een Verbond van Zelfstandige Staten blijven die bepaalde kerntaken centraal willen doen uitvoeren.

Zoals die daartoe zijn vastgelegd in het verdrag van Lissabon

Waar alle andere taken de bevoegdheid zijn van de zelfstandige staten. Ook de volgens het Verdrag van Lissabon door de EU met de lidstaten gedeelde taken.

De keuze tussen deze twee is essentiëel omdat in de huidige situatie de bestuurstructuur van de EU ondoorzichtig en multi interpretabel is.

Nu kunnen alle gedeelde taken door de EU worden opgeëist omdat zij beter op het hoogste niveau zouden kunnen worden uitgevoerd.

Dat is in vele gevallen zeer discutabel.

Nu is het mogelijk dat de Commissie zichzelf politieke macht toekent  terwijl die volgens het Verdrag van Lissabon bij de Raad van Regeringsleiders berust en de Commissie alleen de politieke beleidslijnen van de Raad van Regeringsleiders in wetgeving moet omzetten via voorstellen aan het Europees Parlement die dan in laatste instantie door de Raad van Ministers moeten worden goedgekeurd of teruggestuurd.

De Commissie heeft dan de taak toe te zien op de juiste uitvoering van deze wetgeving.

Maar in de praktijk stelt de Commissie zich steeds meer op als regering met een minister  president. Eerlijkshalve moet je er dan wel aan toevoegen dat de heer Juncker dat ook heeft aangekondigd.

Maar dat kan alleen maar omdat de Raad van Regeringsleiders niet goed functionneert onder andere omdat hun beleidsbeslissingen met algemene stemmen moet worden genomen, hetgeen vaak niet mogelijk blijkt.

De Raad van Ministers is niet één Raad maar een aantal Raden van verschillende samenstellingen, financiën, economie. Dat is ook niet erg bevattelijk bij  complexe discipline overstijgende onderwerpen.

Dit leidt er toe dat de EU zich ontwikkelt zoals de Commissie met de administratieve macht van Brussel achter zich voor ogen staat en dat de Commissie zich als regering kan opstellen.

En het is duidelijk dat de Commissie een fervente voorstander is van een Federale Staat, een politieke keuze.

Maar hun weg daarheen leidt niet tot een democratische Federale Staat zoals hierboven geschetst maar een tot een gecentraliseerde technocratie zonder directe democratische politieke onderbouwing.

Het  is dus gecompliceerder dan alleen de vraag minder of meer Europa. En of over die vier punten eenstemmigheid kan worden bereikt in de Raad van Regeringsleiders in september a.s. is maar de vraag.

Om de toekomst van de EU zeker te stellen moet er een keus komen; welke van de twee opties de Raad van Regeringsleiders voor  ogen staat en hoe de bestaande verdragen zo moeten worden gewijzigd  dat deze keuze ook een verdraggesteunde basis heeft.

Er zijn sinds de Kolen en Staal Gemeenschap al vele nieuwe verdragen gesloten die de oude, niet toereikende, hebben vervangen.

Nu is dat weer nodig.

Want een opportunistische ontwikkeling zoals nu plaats vindt leidt binnen de EU tot grote onenigheid zoals de Oostelijke lidstaten duidelijk laten blijken evenals de opkomst van EU scepticisme in vele andere lidstaten.

En uit dat opportunisme volgt de mogelijkheid, zoals voor de Brexit geopperd, van een gedeelde EU, de kern die steeds sterker integereert en de peripherie die daar wat bijbungelt.

Dat is in de eerste plaats tegen de Verdragen in die spreken van één Europese Unie die één EMU is, één Europese Munt Unie met de euro als valuta.

Nu lijkt het wel of het verdrag van Lissabon alleen gebruikt wordt als dat opportunistisch nuttig is en verder zo uitgelegd wordt als passend bij de opportuniteit.

De eurozone is een voorloper die tevens het eindpunt van de EU is want alle andere lidstaten (behalve Denemarken) moeten volgens het Verdragen de euro invoeren zodra zij aan de voorwaarden voldoen.

En de eurolanden als de kern beschouwen die sterker wil integreren is in tegenspraak met de juist in die landen toenemende groei van eurosceptische en nationalistisch georiënteerde partijen en de tegenstelling noord zuid die vrijwel onoverbrugbaar wordt.

Mw Merkel peilt op haar rondreis de meningen van de regeringsleiders. Die zullen hun meningen ongetwijfeld baseren op de wensen van hun parlementen.

Maar de zaken liggen toch ingewikkelder dan op het niveau van regeringsleiders.

Want polls van PEW en andere (hieronder afgebeeld) laten zien dat de meerderheid van de ondervraagden weliswaar voorstander van een EU is maar dat binnen die meerderheid weer een meerderheid is die meer macht terug wil geven aan de nationale staten, dus niet deze EU wensen.

Dat houdt voor mij in dat de keuze van de ondervraagden in meerderheid is voor het Verbond van Zelfstandige Staten die meer zeggenschap terug moeten krijgen.

Een minderheid is voor meer macht naar Brussel, hetgeen kan worden uitgelegd als voorstanders van een Federale Staat met Deelstaten.

Een minderheid van de ondervraagden wil de EU zelfs opheffen. Ook hun mening telt mee.

Maar of deze nuanceringen ook door de parlementen worden gedeeld en door de regeringsleiders valt te betwijfelen.

Maar er zal toch een beslissing moeten worden genomen want zoals hierboven geschetst stuiten de huidige in de praktijk gegroeide machtsverhoudingen in de top van de EU gezien de opkomst van EU sceptische partijen en de enquetes op een snel groeiende weerstand.

De regeringsleiders zullen toch ooit een keus moeten maken.

En er zal toch een verdragsverandering voor nodig zijn.

Tenzij men de uitleg van de verdragen nog verder wil oprekken. Maar dat zou dat opportunisme alleen maar voortzetten en de tegenstand versterken, zo denk ik.

Bankiers en Regeringsleiders

Oorzaak en Gevolg en Symptoombestrijding

Terwijl in Jackson Hole de wereld bankiers elkaar toespreken en discussiëren over de magere resultaten van hun monetaire politiek van geld bijdrukken en renteverlagen trekt Mw Merkel langs de Europese Unie landen om zover ik kan beoordelen de meningen te peilen over de toekomst van de Europese Unie zonder het Verenigd Koninkrijk en daarbij vier onderwerpen in het bijzonder, vluchtelingen, veiligheid, EU strijdmacht en economie/groei.

Beide zijn in hoge mate symptomatisch van aard.

In Jackson Hole moet men kampen tegen de tegenvallende economische resultaten van een jarenlang monetair beleid waar men toch geen beter alternatief voor kan vinden dan meer van hetzelfde met nog groter risiso.

Waar men wel moet toegeven dat men in die afgelopen jaren zo driftig met het sturen van de economie (en in feite vooral de geldmarkten) bezig is geweest dat de "toolkit" vrijwel uitgeput is en zich zelfs  zich tegen de beoogde uitwerking zou kunnen keren en bovendien geen ruimte meer open heeft gelaten om een nieuwe crisis het hoofd te bieden.

Maar de Bank van Japan wil, ondanks de voortdurende lage inflatie en de kwakkelende economie op de geldverruimingsweg doorgaan evenals volgens Coeure  de ECB hoewel hij aangaf dat op een gegeven moment de side effects wel eens de positieve werking zouden kunnen overtreffen.

Maar er is, zo dacht ik,  overeenstemming dat zonder structurele hervormingen monetaire easing en rentemanipulatie niet de optimale uitwerking kunnen hebben.

De oorzaak van de stagnatie is juist de structuur van de economie.

Hoe zit dat in de eurozone.

Toen Duitsland in het begin van de euro het zwakke lid was van de eurozone en jaar na jaar de begrotingsdoelstellingen niet kon halen zijn de Hartz hervormingen doorgevoerd, harde arbeidsvoorwaarden en uitkeringsrechten.

Samen met nieuwe initiatieven op het gebied van scholing en werkcontracten leidden deze tot de omvorming van het zwakke euroland tot de motor van de euro.

De Duitse hervormingen hebben geleid tot de aanscherping van de austerity politiek  zoals vastgelegd in het verdrag van Maastricht door de 0,5% en 60% limieten en 3% sanctiegrens.

Wat in Duitsland mogelijk was zou ook in de andere eurolanden (en EU landen) mogelijk moeten zijn was de opvatting.

Maar structurele hervormingen van de arbeidsmarkt stuiten in de meeste eurolanden op grote weerstand.

Bovendien is het de grote vraag of structurele hervormingen de eurolanden op hetzelfde economische niveau kunnen brengen.

In ieder geval is het tegenovergestelde bereikt door de austerity. Dat blijkt uit de tabellen in vorige blogs.

Daarnaast moet men ook beseffen dat de monetaire politiek van de ECB sterk gericht is op het in stand houden van de zwakke eurolanden en dat als de ECB de garanties voor het kost wat kost in stand houden van de euro en de opkoop van waardepapieren zou staken en de rente enigszins verhogen  dat voor de zwakke landen het failliet zou betekenen terwijl het voor de noordelijke landen geen probleem zou zijn.

Dat breng mij er toe te denken dat die landen niet de economische potentie van de noordelijke hebben en dat structurele hervormingen (en die zijn wat arbeidsomstandigheden betreft al flink doorgevoerd, zij het afgedwongen in de bailout landen)  daar evenmin een oplossing voor zouden zijn.

Internationaal wordt dan ook gedacht dat alleen een fiscale unie met verdeling van baten en lasten over alle eurolanden de zwakke landen door de dan structurele geldstroom van noord naar zuid op de been zouden kunnen worden gehouden zoals Wallonië gesteund wordt door Vlaanderen en Noord Italië Zuid Italië ondersteunt.

Dat zou binnen een enkele staat mogelijk zijn maar niet tussen negentien sterk verschillende zelfstandige staten.

Dat zou ook geen oplossing maar maskering van het probleem zijn en  politiek  onhaalbaar door  de negentien verschillende sociale- en belastingwetgevingen.

Het zou tenslotte ook nog eens rechtstreeks tegen het verdrag van Lissabon ingaan.

En afstemming op elkaar van die wetgevingingen is een utopie als minimumlonen, pensioenleeftijden, werkeloosheid uitkeringen, enfin alle sociale wetten niet op elkaar kunnen worden afgestemd door die economische verschillen.

Maar Mw Merkel is bij het begin van haar campagne  met de bijeenkomst met Frankrijk en Italië op de Garibaldi al gestuit op dat noord zuid probleem.

Italië eist een verzachting van de austerity, de mogelijkheid een hoger begrotingstekort te hebben en dus hogere schulden te maken om geld vrij te maken voor investeringen die dan de economie zouden aanzwengelen.

Mw Merkel reageerde daarop met te wijzen op de flexibiliteit van het huidige ettelijke malen aangescherpte Stabiliteits en Groei Pact, op zich al een verscherping van het verdrag van Lissabon.

Daar zit geen flexibiliteit is voor zwakke economieën.

De enige flexibiliteit in de praktijk is dat vrijwel geen euroland zich er aan houdt en dat nog nimmer overtredingen ervan door de Commissie zijn bestraft.

Vandaar de deplorabele schuldenpercentages en begrotingstekorten van de eurolanden die jaar na jaar de situatie verergeren en het verschil tussen noord en zuid vergroten.

Duitsland krijgt waarschijnlijk een overschot van 15 miljard euro dit jaar.

Noch economisch noch politiek is er sprake van eenheid.

Maar wellicht denken anderen er totaal anders over.

Volgend blog over de rondgang van Mw Merkel met ook de vraag waarom de President van de Raad van Regeringsleiders, Tusk, dat niet voor zijn rekening neemt.

ons leven en de economie

We leven in een wereld met een bevolkingsgrootte van 7 miljard mensen die in 2100 naar schatting nog verder tot 11 miljard mensen zal zijn uitgegroeid.

Nu al leeft 54% van die zeven miljard mensen  in steden en in 2050 zal dat naar verwachting 66% zijn. In totaal ongeveer 6 miljard mensen.

De wereld is verstedelijkt. Mensen trekken al meer dan honderd jaar van het platteland naar de steden om werk te vinden.

Wat is voor die zes miljard mensen de meest essentiële behoefte.

Water en voedsel. Zonder water sterf je binnen een week, zonder voedsel duurt het wat langer.

Maar de allerbelangrijkste factor voor water en voedsel is energie, electriciteit.

Zonder energie is het onmogelijk het nodige water en voedsel te produceren en naar die zes miljard stadsbewoners te transporteren. De tijd van de spade en de waterdragers is voorbij. De menselijke energie van onze voorouders op het platteland  is vervangen door machines en nu al en steeds meer in de toekomst robots.

Ons leven in de natuur en direct van de natuur is voorgoed voorbij, al meer dan een eeuw.

Zonder voortdurende productie van electriciteit en energie is ook ons bestaan voorbij.

Onze voorouders konden de windenergie gebruiken voor de scheepvaart en windmolens  en met zonsondergang naar bed en bij zonsopkomst weer op.

Maar de industriële revolutie heeft daar een einde aan gemaakt en de mogelijkheid tot grote bevolkingsgroei en de concentratie in industriesteden en voortdurend energie om een 24 uurs maatschappij te scheppen.

In 1850 telde de wereldbevolking nog slechts 1,26 miljard mensen. Nu zes keer zoveel. En in 2100 haast tien keer zoveel. Voor hen moet er voedsel en water zijn. En voldoende energie, electriciteit om dat te produceren.

Dat valt niet meer terug te schroeven. Ons leven hangt er letterlijk van af.

Met energie moet je niet marchanderen. Energie moet er voldoende zijn, niet intermitterend maar onophoudelijk. Dat is van levensbelang.

Maar onze topbankiers zijn nu in Jackson Hole aangekomen voor hun jaarlijkse onderonsje.

Ditmaal staat Jackson Hole echt in de schijnwerpers. Er klopt iets niet. De toverdoos van de Centrale Banken is leeg, of werkt niet meer of er zit nog iets nieuws in dat nog niet is gebruikt of liever gezegd nog niet is geprobeerd.

Misschien zal de toespraak van Mevrouw Yellen morgen het konijn uit de hoge hoed toveren.

De kritiek op de monetaire politiek neemt toe.

En op de fiscale politiek die in de EU bijvoorbeeld ook aan theoretisch strenge banden is gelegd.

En het verweer dat zonder structurele hervormingen deze twee niet optimaal kunnen werken of zelfs dan geen oplossing kunnen bieden roept twee vragen bij mij op.

Structurele veranderingen kunnen juist door de fiscale politiek worden afgedwongen maar het keurslijf dwingt tot de austerity die in de verdragen door alle EU leden is onderteked.

De klacht van de centrale banken is dat structurele veranderingen uitblijven.

De oorzaak is naar mijn mening juist de monetaire easing die de noodzaak van die structurele hervormingen wegneemt door geld bij te blijven drukken om de schulden van de lidstaten, de staatsobligaties op te kopen. Door lenen zo goedkoop te maken met dat geld in overvloed dat staatsschulden steeds hoger konden oplopen zonder de rem van een afschrikwekkend hoge rente.

Maar de eurolanden profiteren zo van de lage rente en de overvloed aan geld dat de sociaal aangevochten impopulaire structurele hervormingen vooral van het arbeidsrecht en de bureaucratie onder het vloerkleed kunnen worden geveegd.

En zo kan de ECB geld bij blijven drukken en leningen zelfs met negatieve rente verstrekken maar is dat dweilen met de kraan open zolang daardoor die structurele hervormingen worden voorkomen.

Met andere woorden, de taak van de centrale banken, de prijsstabiliteit, de waarde van de munt dus, te bewaken door een axiomatisch ideale inflatie van 2% te bereiken wordt uitgerekt door geld bij te drukken en de rente omlaag te drukken om zo de economie te beheersen in plaats van te stimuleren.

En is die 2% wel de koopaanjagende stimulans die de centrale banken er in zien. In de EU zien we ondanks de uiterst lage inflatie en soms zelfs deflatie juist een toenemende vraag.

Kennelijk vindt men de lage prijzen juist een stimulans om te kopen omdat door die dalende prijzen de koopkracht toeneemt.

En koopkracht is het magische woord, niet inflatie.

En de neutrale inflatie waarbij de economie voortkabbelt is voortdurend laag en toont geen enkele neiging tot stijgen.

Zo suggereert men nu het inflatiedoel van 2% naar 4% te brengen om zo meer rente spelingsruimte te hebben.

Een andere suggestie is het doel te switchen van inflatie naar nominale groei (dus ongecorrigeerd voor inflatie/deflatie.

De FED is waarschijnlijk de belangrijkste Centrale Bank.

Zij speelt al tijden met een renteverhoging maar stelt die steeds uit. Zou die nu komen. Want alle doelstellingen die daarvoor gesteld waren zijn bereikt.

Maar toch worden steeds de prognoses verlaagd.

De groei van 2,5% naar 1,8% binnen vier jaren.

En de eis van 6% werkeloosheid voor renteverhoging is bijgesteld tot 4,7%.

En dus blijft de vraag wanneer zal de FED de rente (zij het met een fractie) gaat verhogen. Of niet.

Ook daar wordt in Jackson Hole op gewacht.

En de bank van Japan en natuurlijk ook de ECB zullen aan het woord komen om de resultaten van hun enorme geldverruiming en voor de ECB negatieve rente politiek te verklaren.

En de FAZ stelt daarom de pregnante vraag: hebben we nog wel de juiste theorie om de wereld te begrijpen.

Alle oude zekerheden lijken langzamerhand niet meer te bestaan.

Die Welt snijdt een thema aan waar ik al eerder over heb gedacht en geschreven.

Door de aankopen van de Japanse Centrale Bank schreef ik wordt de CB in feite de eigenaar van bijna de totale staatschuld van Japan. Dat kan omdat een centrale bank geld kan bijdrukken. Natuurlijk moet dan de staat de rente aan de bank betalen maar die rente is winst voor die bank en dus ook voor de staat.

En de bank kan bij aflossing van de schuld onmiddellijk de nieuw ontstane schuld opkopen zodat afbetaling een theorie zou worden en de schuld nooit wordt afbetaald. De staat Japan zou dus in feite schuldenvrij zijn.

Die Welt schrijft nu dat dat ook in de Eurozone zou kunnen gebeuren en berekent in hoeveel jaren elk euroland dan schuldenvrij zou zijn.

Nu is de ECB nog gebonden aan bepaalde regels, zoals minimum rente en solvabiliteit, bij het opkopen van de staatsobligaties en het percentage.

Maar regels kunnen veranderd worden en zo zou de ECB in feite alle staatsobligaties, dus alle schulden van alle eurolanden kunnen opkopen.

Maar in tegenstelling tot de CB van Japan heeft de ECB met negentien landen in plaats van een enkel land te maken.

En elke lidstaat heeft een aandeel in de ECB gekoppeld aan zijn GDP.

Stel dat de ECB inderdaad in de loop der jaren om de inflatie op 2% te brengen al die staatsobligaties opkoopt. Die obligaties hebben een hoge koers door de garantie van de ECB en een lage rentelast.

Stel dat een zwak land dan uit de Eurozone treedt omdat het niet langer de austerity economisch kan dragen.

Op dat moment zijn de obligaties van dat land niet meer gedekt door de ECB garantie en dus vrijwel waardeloos.

Het verlies wordt dan naar rato door de andere eurolanden gedragen. Maar dat geeft niet want de ECB drukt dat geld bij.

Maar dat betekent dat de eurozone nooit zou kunnen worden opgeheven omdat ieder land dan naar rato aansprakelijk zou zijn voor de daardoor enorm hoog geworden balans van de ECB.

Een financiële ramp.

Natuurlijk is dat een uiterst onwaarschijnlijk scenario maar niet onrealisisch.

Ik vraag me soms af of de economie nu een proeftuin voor de centrale banken is of zijn ze een steunpilaar..

Want uit de resultaten valt eerder het eerste te vrezen dan het tweede te hopen. Maar ik ben maar een leek.

Van tijd tot tijd zie ik het niet meer zitten.

Eigenlijk had ik het willen hebben over de komende Jackson Hole bijeenkomst van de wereld bankiers. Tot mijn verbazing verneem  ik dat Draghi, de President van de Europese Centrale Bank, van een van de allergrootste wereldeconomieën dus, er niet bij zal zijn.

Dat terwijl juist de negatieve rente politiek van de ECB die het de spaarders, pensioenfondsen en banken zo moeilijk maakt, zo'n wereldwijd belangrijk onderwerp is.

Maar toen in vanochtend las dat onze oud oud Minister President Van Agt gezegd heeft dat de elites het volk zouden moeten leiden denk ik morgen wel daarover na.

Zo nu en dan wordt het me te machtig. Het valt niet meer te volgen.

Nadat het westen stilzwijgend  heeft meegeholpen de Arabische Lente tot een Moslim Inferno te zien worden wordt er nu alles gedaan wat mogelijk is Syrië dezelfde weg op te laten gaan.

Rusland vecht tegen de Isis en steunt Assad. De USA vecht tegen Assad en Isis en steunt de Koerden.

Turkije steunt nu ineens Assad en vecht tegen Isis en de Koerden. Er zijn rebellengroepen die goed zijn en door de USA worden gesteund maar door Rusland en Assad bevochten. Er zijn rebellengroepen die goed waren en nu ineens slecht en omgekeerd.

Er zijn oud USA hoge pieten die schreeuwen dat er bommen op de Russen zouden moeten worden geworpen.

Maar er zijn ook miljoenen mensen die uit Irak, Lybië, Syrië, de onderlinge stammenstrijd en elkaar bevechtende regeringen,  proberen te ontvluchten naar Europa dat door zijn houding toch mede verantwoordelijk is voor deze chaos.

Want het is ontegenzeggelijk waar dat de dictatoriale regimes in die landen wreed en medogenloos waren maar toch niet die miljoenen vluchtelingen veroorzaakten en de enorme vernielingen aan infrastructuur en gebouwen.

Men kan toch ook stellen dat de bevolkingen niet aan de ontberingen en gevaren werden blootgesteld waaronder ze nu lijden.

Ik heb de tweede wereldoorlog nog meegemaakt en het bombardement van Rotterdam als jong ventje en weet nog goed hoe beangstigend  het gejank van de duikende stuka's en het gefluit van de vallende bommen, de enorme knallen en de luchtdruk die de ruiten deed versplinteren was.

Na de oorlog was dat nooit meer. Dat zou nooit meer mogen gebeuren.

In Syrië is dat nu  in de oorlogszones weer het leven van alle dag. En het is ook indirect de USA tegen Rusland; of als je dat wilt, omgekeerd. En ze beschuldigen elkaar.

We moeten ons als vrije westen rotschamen dat we daar geen einde aan kunnen maken. Al werd het daar weer een dictatuur. Als er maar een eind aan het geweld kwam en de gewone burgers weer hun gewone leven konden opvatten. Al mogen ze zich niet verzetten tegen het bewind. Want democratie kun je niet opleggen. Die moet langzaam groeien. Ook in ons Westen is de democratie nog maar jong.

Zelfs nu nog in onze eigen Europese  Unie vindt de elite nog dat zij het voor het zeggen moeten hebben. Van Agt zei het vandaag nog. Laat de elites het volk leiden.

Met andere woorden de populisten, het gewone volk,  moeten hun mond houden.

In de USA vinden klimaatactivisten dat ontkennen van de opwarming van de aarde strafbaar zou moeten zijn. In ons eigen land worden mensen met een andere mening bedreigd.

Ook bij ons is de echte democratie nog niet vanzelfsprekend.

Wat zou je dan in die landen verwachten.

Maar dit zijn alleen maar de overpeinzingen van een oudgediende.

 De Drie Grote EU Economieën 

vergaderen op het vliegdekschip Garibaldi

Misschien is het allemaal weer saaie kost. Er wordt immers in de Europese Unie wat afgepraat, besloten en dan, ja dan.

Wat gaat er met de EU gebeuren na de Brexit die of een dreun of een nieuwe impuls genoemd wordt.

En wat gaat vrijwel ongemerkt en geruisloos door.

Het is ook onze toekomst die door de EU wordt bepaald.

In Italië zijn de regeringsleiders van Duitsland, Frankrijk en Italië aan boord van het Italiaanse vliegdekschip Garibaldi bijeen geweest op uitnodiging van Renzi om te spreken over de toekomst van de EU na de Brexit.

Waar leidt dat heen.

Mw Merkel doet trouwens een rondje langs alle regeringsleiders om de meningen te peilen en  wat vooruit te praten in voorbereiding van de buitengewone vergadering van de Raad van Regeringsleiders op 16 september in Bratislava over de toekomst van de EU na de Brexit.

Maar in Italië kwam uiteraard het plan van Renzi tegen de austerity en voor de lossere fiscale politiek ook ter sprake, groter begrotingstekort om investeringen te plegen en zo de economie tot groei te brengen.

In een vorig blog heb ik al laten zien dat dat volgens mij veel te laat is, de situatie is al volkomen uit de hand gelopen.

Renzi heeft, voor zover ik begrepen heb zijn politieke lot niet meer verbonden aan het oktober referendum over zijn politiek. Hij wil over twee jaar verkiezingen.

Merkel hield, zoals te verwachten was, vast aan de handhaving van het Stabiliteits en Groei (S&G) Pact  dat naar haar zeggen genoeg flexibiliteit biedt.

Ik heb de indruk dat Hollande meer de richting zoekt van een verdubbeling van Junckers investeringsfonds om zo zonder verder schuldvergroting hetzelfde te bereiken.

In ieder geval blijft de onenigheid over austerity (hetgeen is het volgen van het Verdrag van Lissabon) en de lossere begrotingspolitiek (is het negeren van het Verdrag van Lissabon) voorlopig onopgelost.

De bedoeling van de Italiaanse bijeenkomst was een sterkere Europese integratie op het  gebied van veiligheid en defensie. Desnoods te financieren met eurobonds.

En het motto van de bijeenkomst scheen te zijn "Europa is niet het probleem maar de oplossing", zoals Renzi opmerkte.

Binnen de EU bestaan er verschillende visies op de toekomst ervan.

De visie dat een nauwere Europese integratie een deel van de oplossing is en de visie van landen die van mening zijn dat de EU instellingen en hun bureaucraten in Brussel juist kort gehouden moeten worden.

Het debat hiertussen wordt gevoed door de sterke opkomst van politieke partijen in de EU landen die dat laatste willen.

Dat verschil van mening over wat genoemd kan worden meer Europa of minder Europa zal bij de vergadering van regeringsleiders in september een van de belangrijkste onderwerpen van de besprekingen zijn.

Maar er is een totaal andere weg waarlangs grotere integratie ongemerkt plaats vindt.

Hoe vindt,  kort gezegd, het tot stand komen van EU wetten en regelingen plaats.

Het is de taak van de Europese Raad (van Regeringsleiders) om de grote lijnen van de Europese Unie politiek vast te leggen.

Zij nemen verder geen deel aan de wetgeving.

Die grote lijnen worden verder uitgewerkt door de Commissie (onder leiding van Juncker) in voorstellen aan het Europees Parlement die daarna later ter goedkeuring worden voorgelegd aan de Raad van Ministers.

Dus de Raad van Ministers samen met het Europees Parlement vaardigt de wetten uit of wijst de voorstellen af.

De Commissie is daarnaast verantwoordelijk voor de controle op de juiste uitvoering van de Europese verdragen en regelgeving.

Nu zijn er drie soorten onderwerpen bij de wetgeving in de EU

- de onderwerpen die volgens het verdrag van Lissabon exclusief tot de competentie van de EU behoren

- de onderwerpen van een volgens het verdrag van Lissabon door de EU met de lidstaten gedeelde competentie waar volgens het verdrag het principe van de proportionaliteit en  subsidiariteit geldt

- alle andere niet in het verdrag genoemde  onderwerpen die exclusief tot de competentie van de lidstaten behoren.

Vaak zijn er ook onderwerpen die aspecten van de eerste categorie en van de tweede en de derde inhouden.

Bijvoorbeeld bij handelsverdragen die tot het exclusief terrein van de EU behoren maar onderdelen bevatten die onder categorie twee of drie vallen.

Neem het concept handelsverdrag van de EU met Canada, de CETA, dat oorspronkelijk op EU niveau zou worden behandeld maar na protesten door Frankrijk en Duitsland nu ook door de nationale parlementen moet worden bekrachtigd

Er zijn daarnaast ook besluiten die door de Raad van Ministers buiten EU het parlement om kunnen worden genomen. Maar laat ik die voor het gemak buiten beschouwing laten.

Bij de eerste en derde reeks onderwerpen bestaat er geen twijfel aan wie de besluitvorming toebehoort.

Bij de tweede reeks echter kan er onzekerheid bestaan.

De proportionaliteit en subsidiariteit zijn bedoeld er voor te zorgen dat de besluitvorming bij de gedeelde competentie op het laagst mogelijk niveau op effectieve plaats vindt, dus op lidstaatniveau.

Maar indien de EU van mening is dat die besluitvorming beter op EU niveau kan plaatsvinden kan dat worden gedaan.

Dat vereist echter dat daartegen door de nationale parlementen geen bezwaar is gemaakt.

Op deze wijze kan het dus gebeuren dat er steeds meer onderwerpen van gedeelde compententie van de lidstaten worden overgeheveld naar Brussel omdat de EU van mening is dat deze beter centraal geregeld kunnen worden en de nationale parlementen er geen bezwar tegen hebben gemaakt.

Een recent voorbeeld is de overheveling van het toezicht op de pensioenen van ook Nederland naar Brussel.

Duitsland heeft daarentegen zelf de zeggenschap hierover behouden.

Zo ontstaat sluipend een steeds grotere centralisering van de EU door het afstaan van de regelgeving over onderwerpen met gedeelde competentie aan Brussel.

In dat verband zijn de uitspraken die de heer Juncker heeft gedaan bij een toespraak voor de Oostenrijkse Alpbach Media Academie veelbetekenend.

Daar zei hij dat wij moeten vechten tegen nationalisme, we hebben de plicht de populisten niet te volgen maar hun de weg te blokkeren.

En: Grenzen zijn de slechtste uitvinding ooit door politici gedaan. Solidariteit moet worden gegeven aan vluchtelingen en hun kinderen.

Dat juist terwijl de regeringsleiders zich buigen over het probleem van de vluchtelingen en methoden proberen te ontwikkelen om de buitengrenzen beter te bewaken om hen buiten te houden.

Men zou zich af kunnen vragen wie nu de grote lijnen van het EU beleid uitzet, de Raad van Regeringsleiders of de Commissie.

En dan het Globale Gebeuren.

De FED organiseert weer de traditionele jaarlijkse bijeenkomst van de Centrale Bankiers in Jackson Hole van 25 tot 27 augustus.

Mw Yellen, president van de FED, zal op vrijdag een toespraak houden geheten  “Designing Resilient Monetary Policy Frameworks for the Future".

Iets waar je alle kanten mee uit kan maar wat gezien het woord "designing" nog moet gebeuren.

Wordt het "the wizards of Jackson Hole or the Sorcerers' Reunion".

Vol verwachting kloppen de harten al. En wat gebeurt er met de rente.

Volgend blog wat losse opmerkingen van verschillende zijden over het verwachtingspatroon.

Wat is in 

de kristallen bol van de toekomst te zien

Soms komen rare associaties bij mij in mijn overpeinzingen op bij uitspraken die onwaarschijnlijk lijken maar misschien een veel diepere betekenis zouden kunnen hebben. Zo ook de uitspraak van Erdogan dat Turkije over zo'n zes jaar lid van de EU zou zijn. Daaruit vloeiden de volgende toekomt beelden.

Turkije gelooft binnen zes jaar lid van de Europese Unie te zijn.

In de EU landen wordt die uitspraak met ongeloof en opnbegrip ontvangen.

Turkije past zich immers in het totaal niet aan, integendeel wordt steeds autocratischer.

Maar wij moeten ook de mogelijkheid onder het oog zien dat het niet om veranderingen in Turkije hoeft te gaan maar om die in de de Europese Unie zelf .

 En de EU verandert zelf  inderdaad. Afgezien nog van de interne crises over de staatskundige toekomst van de EU, het verbond van staten of de Federale Superstaat met deelstaten of de splijtstof tussen noord en zuid over austerity of lossere geldpolitiek of de toekomstige uittreding van Groot Brittannië.

 Niet alleen dus door invloeden van binnenuit maar door die van buiten zoals bijvoorbeeld de open deuren politiek.

Want de toestroom van illegale migranten neemt weer toe en nieuwe sluipwegen naar het begeerde noorden, voornamelijk Duitsland worden populair.

De bewaking van de buitengrenzen van de EU is alleen in naam een bewaking en zou alleen effectief kunnen zijn bij de land buitengrenzen.

 Maar bij de zeegrenzen is de grensbewaking de facto een reddingsorganisatie voor door mensensmokkelaars georganiseerde overvolle boottochten met illegalen naar de Europese Unie wateren.

De door de kustwacht uit zee of uit die sterk overladen onzeewaardige boten geredde illegale migranten worden vervolgens de Europese Unie binnen gevoerd waar het hun is toegestaan asiel aan te vragen. 

Onbedoeld een stimulans voor mensensmokkelaars die er alleen maar voor hoeven te zorgen dat de boten in de EU territoriale wateren terecht komen.

Buiten die wateren kan de kustwacht niet optreden door bijvoorbeeld de boten rechtsomkeer te laten maken.

Zeerecht en mensenrechten spelen de smokkelaars in de kaart.

Dat dit in de praktijk gebeurt blijkt uit de massa’s ongeregistreerde illegalen die in de Europese Unie rondzwerven.

Want eenmaal binnen de Europese Unie is in werkelijkheid blijven in de EU.

Zelfs als de illegale migranten asiel hebben aangevraagd kunnen zij vervolgens alsnog in de Europese Unie onderduiken om bijvoorbeeld uitzetting te voorkomen als hun asielaanvrage zeker zou zijn afgewezen.

Indien hun asielaanvrage wordt afgewezen en de beroepsmogelijkheden daartegen zijn uitgeput, hetgeen jaren kan duren, is uitzetting een theoretisch gegeven.

De landen van oorsprong willen hen niet terug nemen, uitzetting naar landen waar hun vervolging zou kunnen dreigen is uitgesloten en naar oorlogsgebieden kunnen zij evenmin worden uitgezet.

In feite worden zij dus de straat opgezet en is de EU verplicht hun de meest essentiele levensomstandigheden te verschaffen.

Zonder officiële middelen van bestaan zijn zij aangewezen op illegale arbeid of misdaad of onderdak bij familie.

Mw Merkel constateert dat terreur al bestond voor de vluchtelingen crisis en impliceert daarmee dat er dus geen verband bestaat.  

Zij heeft in het eerste gelijk maar vergeet te vermelden dat door de massale ongecontroleerde toevloed het ook voor terroristen nu veel gemakkelijker is dan voorheen de Europese Unie binnen te komen.

En zolang de economische en politieke omstandigheden in Azië en Afrika de bevolking geen beter menswaardig bestaan kunnen bieden zal de Europese Unie als de huidige regelgeving blijft bestaan een uiterst aantrekkelijk toevluchtsoord blijven.

Dat wil zeggen dat de toevloed van illegale migranten onverminderd zal doorgaan.

Daardoor neemt de kans op terreurdaden uiteraard toe hetgeen dan ook blijkt.

Het idee te koesteren dat goed georganiseerde terreurorganisaties geen gebruik zouden maken van de voor hen veilige en ongecontroleerde toegangspoorten tot de Europese Unie en hun terroristen daar van land tot land ongehinderd kunnen rond reizen grenst aan de waanzin.

Dat zij via het internet contact kunnen houden met hun bases in de terreurlanden maakt hen des te gevaarlijker.

Voor registratie hoeven zij niet bevreesd te zijn. Controle is er nauwelijks en is bovendien zo lek als een mandje en valse identiteiten zijn alleen achteraf als het te laat is te controleren.

De mensen voelen zich niet langer veilig.

Dat dat gevoel niet in verhouding staat tot de mogelijkheid slachtoffer te worden van een aanslag doet er niet toe.

Gevoelens houden zich niet aan statistieken.

Door dat gevaar zijn extra maatregelen nodig om aanslagen zo veel mogelijk te voorkomen.

In Frankrijk bijvoorbeeld is de noodtoestand afgekondigd en onlangs verlengd.

In Duitsland wild de Afd privé bezit van wapenen toestaan gezien de toenemende vraag naar vergunningen voor vuurwapenen en bussen spuitgas.

Een duidelijke aanwijzing voor het toenemende gevoel van onveiligheid en de wens zich daartegen te bewapenen.

De CDU verzet zich hevig tegen dit voorstel van de Afd.

De landen zijn gedwongen de vrijheid van hun burgers steeds verder te beperken om via deze controle aanslagen te kunnen voorkomen.

Door op steeds meer plaatsen controle met videocameras te plaatsen wordt het gaan en staan van de burgers in kaart gebracht.

Door het steeds toenemende betalingsverkeer met pincode betalingen worden al deze gegevens van de burgers vastgelegd.

Via mobile telefoon en GPS kan worden nagegaan wanneer en waar de burgers zich bevinden.

De praktijk uit het verleden bewijst dat de informatie door deze beperkingen en mogelijkheden bereikt ook gebruikt kan gaan worden voor andere doeleinden dan waarvoor ze bestemd zijn.

Neem als voorbeeld in ons land de geautomatiseerde controle op de wegen van nummerplaten die door de fiscus gebruikt ging worden om na te gaan of leaserijders de 500 eigen gebruik regeling overschreden.

Een niet bedoeld gebruik van deze gegevens.

Gelukkig door de rechter in dit geval als onrechtmatig gezien en dus niet toegestaan.

Daardoor ontstaat een achterdocht van de bevolking tegenover de overheid en een maatschappij die vergeleken kan worden met die in Orwell’s 1984, Big Brother is watching you. Alleen zijn de huidige technieken veel en veel beter.

De berichtgeving door de mainstream media wordt eveneens gewantrouwd en voor een zelfopgelegde censuur word gevreesd.

Het zou enkele jaren geleden onvoorstelbaar zijn maar nu adviseert de Duitse overheid de bevolking een levenmiddelenvoorraad voor tien dagen aan te schaffen.

Voor de Oktoberfeesten gaat een rugzakverbod gelden, op de luchthavens en  treinstations moet gezichtsherkennings apparatuur komen.

Zo, zegt die Welt, wordt de gewone Duitser in zijn normale leven getroffen, geheel in tegenstelling met de raad gewoon door te leven.

 Natuurlijk leeft niet alleen in Duitsland deze angst voor aanslagen en het proberen methodes te  vinden om die te voorkomen. Maar Duitsland is als voornaamste gastland ook het kwetbaarste geworden.

Zo onstaat steeds meer het beeld van een politiestaat met voortdurende controle van alle burgers.

Op deze wijze is door de terreurdreiging, volgens Merkel dus niet aan de migranten toestroom te wijten, onze west Europese maatschappij nu al flink veranderd van een vrije blije tot een gecontroleerde angstige.

We leven bovendien in de wetenschap dat het noorden van Europa alleen gevrijwaard wordt van een verdere toestroom van migranten net als het vorige jaar door een afsluiting van de grenzen tussen Griekenland, Italië (als het Oostenrijk te machtig wordt) en de rest van de EU.

Daarbij komt dat Griekenland overlopen zou worden als de wankele overeenkomst die Mw Merkel met Erdogan overeen is gekomen instort.

Want zonder wetswijzigingen over de status van illegale migranten heeft de EU geen verdedigingslinie.

Dan kan men tot in het oneindige Griekenland (en later ongetwijfeld ook Italië) verwijten dat zij falen bij het bewaken van de buitengrenzen.

Maar deze landen hebben de wetgeving tegen zich.

En de werkelijkheid is dat Griekenland en in steeds grotere mate Italië gebruikt worden als opvangcentra voor deze illegale migranten en dat hun opnemingsvermogen beperkt is.

Het falen ligt in Brussel waar de wetgeving plaats vindt.

Deze wetgeving stamt uit een andere tijd toen er nog geen miljoenen migranten stromen dreigden.

Zonder een wijziging in deze asielwetgeving zal er niets veranderen in de toestroom.

Wij moeten ons realisereen dat de EU verder zal veranderen als jaarlijks een miljoen migranten zouden binnenstromen.

Dan praat ik nog niet over de kosten die dat voor de belastingbetalers meebrengt maar over de de cultuur die met deze migranten de EU binnenkomt.

Want wie ziet nu nog niet in dat de beide culturen, de onze en die van de binnenkomers  zo sterk van elkaar verschillen dat een aanpassen aan onze cultuur, zoals door ons geëist zou moeten worden geen sprake zal kunnen zijn.

Nu al levert dat kennelijk onoplosbare problemen in de westerse maatschappij op waar wij al beginnen aan aan een nieuwe cultuur.

En hoe zal die EU maatschappij er over zes jaren uitzien, als Erdogan meent dat Turkije dan tot de Europese Unie zal kunnen toetreden.

Maar zoals altijd zijn het mijn leken overpeinzingen die misschien alle realiteit ontberen.

Wat heeft de

Quantitative Easing en

Rentepolitiek van de ECB

nu eigenlijk bereikt.

Als ongebonden amateur  ben blij dat ik geen wetenschapper ben.

Want een wetenschapper moet zijn eigen werk laten beoordelen door zijn collega's die moeten trachten  aan te tonen dat er fouten in zitten.
En als dat lukt is al zijn werk voor niets geweest. De door hem ontwikkelde theorie werkt niet. Dat is natuurlijk niet leuk. Pas als die falsificaties niet lukken weet hij dat zijn werk goed is geweest. Zo hoort het in de wetenschap.
Maar soms  lijkt er op of dat testen de vorm aanneemt van beoordelen niet door peers, kritisch gestemde gelijken, maar door gelijkgestemde geesten.
Soms wordt dat vriendelijk omschreven als "groupthink".

Langzamerhand begint er meer twijfel te ontstaan over de effectiviteit van de monetaire losse politiek. Geld bijdrukken, rente verlagen. Het IMF benadrukt na vele jaren enthousiasme over de quantitative easing en rentepolitiek nu meer de fiscale mogelijkheden  van de landen zelf. Lossere fiscale politiek (ze voegen er wel voorzichtig bij "waar dat kan") en structurele hervormingen. Denk eromdat die lossere politiek inhoudt meer schulden om te kunnen investeren en de eurozone bijvoorbeeld heeft al een veel te hoge schuld, meer dan 90%.Vandaar dat "waar dat kan".

Het optreden van de centrale banken die met hun manipulaties werkeloosheid, inflatie en economische groei proberen te sturen doet mij wel eens aan die "groupthink"  denken.

Monetaire manipulaties zijn hun wapens, de geldvoorraad vergroten of verkleinen en de rente verhogen of  verlagen.
Dat gaat dan in het gunstigste geval in samenhang met fiscale manipulaties door de politiek, belastingmaatregelen, begrotingen, uitgavenpatroon van de overheid.
Die beide zouden moeten ondersteund worden door structurele wijzigingen in de economische structuur. The three pronged aanpak die het leitmotif is Japan is.
Een van de axioma's daarbij is dat de inflatie om en nabij de 2% moet zijn als optimale waarde voor groei.
Dat stimuleert de kooplust en dus de groei.
Het ontstaan van kooplust bij stijgende prijzen (want dat is inflatie) wordt als vaststaand aangenomen.
Dat start een cirkel van koop, productie, werkgelegenheid, meer koopkracht, meer koop en zo voort.

Als zeiler doet het me een beetje denken aan het reven bij harde wind, zetten van bollejan bij weinig wind of spinnaker bij achter wind en laveren om  ondanks tegenwind toch bij de bestemming te geraken.

In de USA en in het VK is in het verleden uitgebreid gebruik gemaakt van die monetaire technieken. Of die nu zoveel succes hebben gehad valt niet te bewijzen. Er zijn schattingen dat de groei daardoor met enkele procenten is toegenomen, er wordt soms gesteld dat het zonder die technieken nog slechter was geworden en er zijn ook geluiden dat het niets heeft uitgemaakt.

Want economisch handelen is mensenwerk en wat de mens beweegt iets te doen valt niet in rekenmodellen te vatten. Euforie, paniek, vertrouwen, het zijn onlogische drijfveren maar heel menselijk.

Japan kampt al jaren tegen deflatie en gebrek aan kooplust met deze three pronged attack. Helaas zonder enig robust resultaat. De inflatie stijgt wat en daalt dan weer sterker. De economie trekt niet aan. Door het ongeremd opkopen van staatsobligaties wordt de Japanse Centrale Bank eigenaar van het grootste deel van de nationale schuld. Abrenomics schakelt nu naar een nog hogere versnelling. Naast de monetaire easing, het opkopen van schuld, komt nu een grote fiscale geld injectie. Het gevolg zal zijn nog hoger nationale schuld dan de huidige 229% en privé schuld van 243% van het GDP. En Japan hoopt daarmee 1.3% hoger groei te bereiken. Groei nu 0%.

Niemand durft te zeggen dat het een mislukking is. Maar ook durft niemand te zeggen dat het werkt. Groupthink.

In de eurozone zien we door de ECB een soortgelijke monetaire ingrepen.

Steeds uitgebreider opkopen van staatsobligaties door de Europese Centrale Bank.
Nu deze bron opdroogt gaat de ECB over tot het opkopen van obligaties van ondernemingen. De balans van de ECB, de schulden ervan dus voor de deelnemende landen aan de euro, loopt hoger en hoger op.
Maar de ECB gaat door volgens Draghi tot de inflatie bij die 2% zal komen.
En het verschil met Japan maakt de situatie voor de eurozone nog ingewikkelder. Want de Japanse Centrale Bank kan rekenen op de fiscale steun van één staat, Japan. Maar de ECB kan dat niet, moet laveren tussen de fiscale behoeftes van 19 staten die ver uiteen lopen. En kiest voor de steun aan de zwakken.
Want hoewel het officiële doel van de manipulaties van de ECB uitsluitend het verhogen van de inflatie naar 2% is zijn de secondary effects heel anders.
De inflatie blijft laag en zelfs in zwakke staten soms negatief.
Maar de lage rente en opkopen van obligaties houdt de zwakke landen op de been, houdt de rente op hun obligaties laag, soms zelfs negatief. Tegen alle logica in.

Maar wat hebben die meer dan 1000 miljard euro opkopen en de tot negatieve waarden verlaagde rente nu opgeleverd naast die ongewenste bijkomende gevolgen voor spaarders, pensioenen, zelfs banken.

In de Europese Unie bestaat vergelijkingsmateriaal.
De eurolanden onder de paraplu van de ECB zouden hebben moeten profiteren van de ECB opkooppolitiek en rentepolitek.
De EU niet euro landen hebben het zonder die steun moeten doen.
Er kan dus een vergelijking worden gemaakt tussen die twee die de impact van de ECB ingrepen in kaart brengt. Begrotingtekort of surplus, Staatschuld en Economische Groei.
Daarbij moet in aanmerking worden genomen dat het gaat om eurozone landen die aan de voorwaarden tot invoering ervan hebben voldaan en de overige EU landen die nog niet rijp zijn voor de toetreding tot de eurozone. Achterstand landen dus.

Bij de eurolanden heb ik een noordelijk land en een zuidelijk land opgenomen om de controverse austerity en lossere geldpolitiek te illustreren.  

De groei van het Bruto Binnenlands Product is in de "EU niet euro landen" groter dan in de eurolanden. Dus in de "niet eurolanden" grotere economische groei.

Er is een zeer groot verschil tussen de grote groei in Duitsland en lage in  Italië.

Bij de begroting cijfers komen de eurolande er iets beter af.
Het is overigens evident dat er bij vrijwel alle landen een structureel begrotingstekort bestaat.
Hier is de situatie van de eurolanden dus niets beter dan de "niet eurolanden" en is het verschil heel groot tussen Duitsland, dat een licht positieve begroting heeft bereikt en Italië dat slechter scoort dan  euro en "niet euro landen".

Dan tenslotte de staatschuld situatie.

Weer het vertrouwde beeld.

De "EU niet eurolanden" hebben lagere schulden dan de eurolanden.

Duitsland springt er weer uit als land met laagste staatsschuld en Italië heeft een staatschuld  die meer dan 40% hoger is dan van de eurozone landen totaal.

Maar, denk erom, dit zijn slechts de conclusies die een amateur trekt uit de gegevens van het Eurostat.

Volgende keer wat verdere overpeinzingen over die verschillen.

Dan tenslotte de staatschuld situatie.

Weer het vertrouwde beeld.

De "EU niet eurolanden" hebben lagere schulden dan de eurolanden.

Duitsland springt er weer uit als land met laagste staatsschuld en Italië heeft een staatschuld  die meer dan 40% hoger is dan van de eurozone landen totaal.

Maar, denk erom, dit zijn slechts de conclusies die een amateur trekt uit de gegevens van het Eurostat.

Volgende keer wat verdere overpeinzingen over die verschillen.

THE BREXIT BLUES

of 

THE EU FAREWELL BLUES

welke zal het zijn?

Er speelt zo veel meer  in de Europese Unie than meets the eye.

Hoe gaat het nu eigenlijk met de illegale migranten. Je leest berichten dat er een stormloop op de Franse Provençaalse stranden is geweest vanuit Italië waar dit jaar al weer 270.000 migranten, twee keer zoveel als vorig jaar in dezelfde periode, zijn aangekomen.

Is het aantal migranten in Griekenland nu afgenomen door het afsluiten van de noordgrenzen zodat Duitsland niet meer te bereiken valt of door het Turks wankelende accoord.

Wat gaat Oostenrijk doen als de migranten in Italië naar het noorden willen trekken. De EU kan natuurlijk wel Griekenland en Italië dan de schuld  geven maar daar trapt niemand meer in.

Hoe moet het nu met de verdeling van die 160.000 wachtende migranten  over de EU landen. Om niet te spreken van die 72.000 die met Turkije geruild zouden moeten worden, migrant tegen asielzoeker.  Want daartegen is veel oostelijk verzet.

Maar in de oost Europese landen Hongarijë, Roemenië, Polen en Slowakijë, groeit de  economie met 3,5%  veel sneller  dan in de westelijke EU landen. 

Wat gebeurt er achter de schermen in Brussel waar volgens de verdragen met de lidstaten gedeelde bevoegdheden nu steeds verder exclusief  naar Brussel verhuizen onder het motto dat ze het daar beter kunnen. Bijvoorbeeld de pensioenen.

Wat wordt de toekomst voor de eurozone nu het zuiden samenspant tegen de austerity terwijl het noorden geen open geldkraan naar het zuiden wil toestaan. Gaan de verdragen en het S&G nog verder op de losse uitleg schop.

In mijn vorige blog heb ik daar over geschreven, maar ook echte experts, zoals Stiglitz en Sinn laten hun licht nu over de wankele fundamenten  van het  eurogebouw schijnen en geven nieuwe wegen aan. Want doorgaan is blindelings ten onder gaan.

Is de stresstest nu echt zo weinigzeggend als je het in de buitenlandse pers leest en zijn de Italiaanse banken helemaal niet gered en de Italiaanse staat zelf evenmin. Hoe zit het met de negatieve rente. Blijft de ECB er mee doorgaan nu blijkt dat het echt fataal voor spaarders en pensioenfondsen is en ook nog voor de toch al zo geplaagde banken een extra last.

Hoe moet het met de Griekse onhoudbare schulden (om maar niet te spreken over al die andere landen met meer dan 90% schuld).

Wat betekent de toenadering van Turkije tot Rusland en ook die van Groot Brittannië voor de EU.Hoe zit het met de noord en zuid pijplijnen met Rusland.

Wat is er aan de hand met die handelsaccoorden in spé met Canada en de USA. Wordt daarover alleen beslist door Brussel of hebben ook de landsparlementen er wat over te beslissen. En waarom is er zoveel weerstand tegen. Is dat vanwege vanwege de gevreesde toenemede invloed van de multinationals of is het gewoon politiek gezeur.

Onze eigen economie loopt goed net als de Duitse. Maar in het zuiden (behalve in Spanje) groeien wel de schulden maar niet de economie.

En waarom is Polen geen rechtsstaat meer in de zin van de EU terwijl we over kandidaat staten stilletjes zwijgen.  

En er verschijnen  meer artikelen over het lot van de euro. En ook wat ik zei over opsplitsen van de euro komt daar als oplossing naar voren. En wat ik zei over fiscale unie.

Maar vandaag de Brexit. Hoe gaat het nu met de Brexit? Schiet dat een beetje op of verdwijnt het in de schimmige toekomst in de hoop dat het zich vanzelf oplost, zoals ik hier en daar lees. Net als het Nederlandse Oekraine referendum.

Het door Cameron toegezegde raadgevende referendum over al dan niet uittreden uit de Europese Unie waar hij tevens de belofte aan verbond  dat de regering de uitkomst van dat referendum als bindend zou beschouwen had als onverwachte uitkomst dat Groot Brittannië inderdaad zal uittreden.

Onverwacht omdat zowel voorstanders als tegenstanders eigenlijk een "blijven" hadden verwacht.

Over die uitkomst is daarna met talrijke argumenten veel verzet gerezen over de de dan niet geldigheid ervan maar het lijkt toch duidelijk dat Groot Brittannië definitief de Europese Unie zal verlaten, tegen de zin van de verslagen maar doorzeurende Remainers. De "elite" kan niet goed tegen zijn verlies.

In principe kan dat verlaten op twee manieren plaatsvinden.

De ene manier is dat er overeenkomsten worden afgesloten over de toekomstige verhoudingen tussen de twee op politiek, financiëel en economisch gebied.
Populair gezegd hoeveel het nog blijft lijken op het lidmaatschap zelf.

De tweede is dat er geen overeenstemming over wordt bereikt of gewenst en de banden totaal doorgesneden worden.
Groot Brittannië geheel op eigen benen en de Europese Unie een lid kwijt.

Voor de onderhandelingen die voor zo'n overeenkomst nodig zijn wordt in het verdrag een maximale periode van twee jaar gesteld die in de praktijk volgens kenners een vrijwel onhaalbaar korte periode is.

Kijk naar handelsovereenkomsten met derde landen die al heel veel jaren voortslepen en nog steeds niet afgesloten zijn die als voorbeeld zouden kunnen dienen.

Uit die onderhandelingen zal moeten blijken in hoeverre Groot Brittannië en de Europese Unie met elkaar verbonden zullen blijven.

Groot Brittannië is de partij die het definitieve begin van de uittreding bepaalt.

Groot Brittannië moet eerst artikel 50, het uittredings artikel in het Verdrag van Lissabon aanroepen.

Pas dan wordt het uittredings mechanisme in werking gesteld.

Maar Groot Brittannië heeft daar geen haast mee. Ik lees dat zelfs 2019 genoemd wordt. Wellicht houdt dat ook verband met de komende Franse en Duitse verkiezingen. Althans, dat wordt gefluisterd.

De Brexit leidt nu dus voorlopig een fictief bestaan tot het Groot Brittannië behaagt dat artikel 50 van het Verdrag van Lissabon  in werking te  stellen en zo officieel zijn voornemen kenbaar maakt de Europese Unie te verlaten.

Artikel 50 waarvan de bedenker heeft vermeld dat het gemaakt was om nooit te worden gebruikt.

Niet het enige artikel in de Verdragen waarvan men dacht dat het nooit gebruikt zou worden of nooit zou worden overtreden.

Pas daarna gaan er onderhandelingen worden gevoerd over de voorwaarden voor dat uittreden.

Tot die tijd verandert er juridisch en economisch niets in de positie van het Verenigd Koninkrijk ten opzichte van de Europese Unie. Ze blijven gewoon lid tot dat moment van artikel 50 in werking stellen.

Velen vergelijken  die situatie met de "phony war" tussen Groot Brittannië en Duitsland na de Duitse inval in Polen in 1939 gevolgd door de Britse oorlogsverklaring.

Er vonden  eerst geen gevechten plaats tussen de twee, alles leek rustig.

Op de keper beschouwd echter een volslagen verkeerde vergelijking. 

Toen was er officieel oorlog maar geen oorlogshandelingen.

Nu is er geen officieel Brexit maar wel allerlei commotie alsof die er wel zou zijn.

Geen Brexit maar wel financiële en economische onrust door de politiek veroorzaakt.

In die onrust zien we weer een van de gevolgen van de wazige redactie van de artikelen in de verdragen.

Want wie heeft het nu voor het zeggen bij zo'n uittreden van een lidstaat.

Artikel 50 zegt dat de uittredende staat de European Council (Raad van Regeringsleiders) van zijn voornemen in kennis stelt.

Daarna beginnen de uittredings voorwaarden onderhandelingen met inachtneming van artikel 138 3 van de Functioning of the European Union.

Die besprekingen worden dan kennelijk gevoerd in overeenstemming met het gestelde in geheel artikel 138 dat de besprekingen voor overeenkomsten met derde landen of instellingen regelt.

Ze worden afgesloten door de Council (Raad van Ministers) met gekwalificeerde meerderheid na goedkeuring in bepaalde gevallen door het Europees Parlement.

De rol van de Commissie (of de High Representative for foreign affairs and security, als die in het spel zijn) is aanbevelingen doen aan de Raad van Ministers die daarop een beslissing neemt om de onderhandelingen te beginnen en een onderhandelaar of hoofd van het onderhandelings team benoemt.

Tenslotte neemt de Raad van Ministers de beslissing die de overeenkomst afrondt na goedkeuring van het Europeees Parlement in een aantal opgesomde gevallen.

Elke lidstaat, de Commissie, het EP, de Raad van Ministers kunnen vervolgens de mening van het Europese Hof vragen of een beoogde overeenkomst strijdig zou zijn met de Verdragen.

Zo is het geregeld. Maar wat gebeurt er tot nu toe in werkelijkheid.

Het is voor mij duidelijk dat volgens het Verdrag van Lissabon de Raad van Ministers (Council) de centrale rol speelt.

Zij benoemt de onderhandelaar of hoofd van het onderhandelings team.

Zij neemt het besluit over goedkeuring van de uittredingsvoorwaarden en moet in sommige gevallen daarvoor de goedkeuring van het Europees Parlement vragen.

Maar ja.

Geval één.

Nu wil het geval dat op 25 juni 2016 de European Council (de Raad van Regeringsleiders) de Belgische diplomaat Didier Seeuws als Brexit onderhandelaar hebben aangesteld,. Hij zal de werkgroep van de Raad van Ministers leiden die de loskoppeling van het VK uitvoert.

Maar de Commissie die zegt dat zij de onderhandelingen met het VK gedurende de afscheiding leidt moet nog een hoofd onderhandelaar aanwijzen, lees ik.

De Commissie moet eerst zijn werkgroep voor stategische zaken betreffende het UK referendum ontbinden.

Dan zouden er nieuwe structuren voor de afscheiding van het VK in leven moeten worden geroepen.

Seeuws omschrijft zich op zijn twitter account als Director at the EU Council en "Head of the Special Task Force on the UK Brexit".

Fase twee

Op 27 juli 2016 heeft Juncker op zijn beurt de Franse oud minister Mischel Barnier benoemd om met GB te onderhandelen over de Brexit. Hij zal zijn werkzaamheden op 1 oktober aanvangen en geregeld aan Juncker rapporteren.

Betekent dit nu twee kapiteins op één schip.

Zowel de European Council, de  Raad van Regeringsleiders dus, als de Commissie hebben een hoofd onderhandelingen benoemd.

Maar als ik zo artikel 138 3 lees, zijn de onderhandelingen juist een zaak van de Raad van Ministers.

De Commissie doet slechts aanbevelingen aan de Raad van Ministers.

De Raad van Ministers stelt een onderhandelaar aan of het hoofd van de onderhandelaars.

In artikel 138 is de Raad van Ministers dus het centrale punt en doet de commissie slechts aanbevelingen.

Vreemd dat juist de enige Raad die de onderhandelaar  moet benoemen, de Raad van Ministers, dat niet heeft gedaan en dat de twee die dat niet zouden doen, de Raad van Regeringsleiders en de Commissie er beide een benoemd hebben.

Volgens artikel 138 is de werkverdeling zo dat de Raad van Ministers gevolmachtigd is de onderhandelingen te openen, onderhandelings directieven te nemen, gevolmachtigd is om overeenkomsten te doen tekenen en ze af te ronden.

De Commissie doet daartoe aanbevelingen aan de Raad van Ministers.

De Raad van Ministers neemt alle beslissingen en kan een speciale commissie benoemen in samenspraak waarmee de onderhandelingen moeten worden gevoerd.

De Raad van Ministers neemt de besluiten en legt ze zo nodig voor aan het Europees Parlement.

Als ik zo de verdragen lees en vervolgens zie wat er in de Brusselse praktijk bij die toekomstige Brexit van gemaakt wordt maakt zich een gevoel van mij meester dat het in de praktijk van de Europese Unie niet goed duidelijk is wie nu de wetgevende macht heeft en wie er toeziet op de juiste toepassing van het Europees Recht.

Wie heeft de macht in de Europese Unie.

Hoe kan zo een Brexit goed afgerond worden.

Hoe is de democratische structuur van de Europese Unie.

Waar is het onderscheid tussen wetgevende macht, uitvoerende macht en controlerende macht te vinden.

Maar ik ben geen jurist en misschien zijn de verdragen zo uit te leggen dat het wel klopt of zijn er intussen directieven en aanwijzingen verschenen die er een geheel andere uitleg aan geven.

Maar als ik de verdragen zelf zo lees kan ik er geen trui van breien of geen touw aan vast knopen. Het is zo transparant als modder.

Maar niet getreurd, want bovendien heeft zowat elke lidstaat al een eigen eis of zelfs meer eisen voor een overeenkomst met  Groot Brittannië.

Ieder wil een eigen belang erin krijgen of zeker stellen. Of Groot Brittannië  straffen voor de desertie.

Symbolisch  voor de EU.

"Eenheid in Verdeeldheid"  zou het motto kunnen zijn.